Η κοινωνική και πολιτική αντίδραση στην πράξη ασυδοσίας και αυθαιρεσίας (και από ότι φαίνεται και παρανομίας) της Αρχιεπισκοπής με την κατεδάφιση των τεσσάρων διατηρητέων οικοδομών στην παλιά Λευκωσία, πήρε διαστάσεις καθολικότητας, αφού κανένας πολιτικός ή κοινωνικός φορέας δεν τόλμησε να υπερασπιστεί τη συγκεκριμένη πράξη.
Η καθολική αντίδραση και η απουσία στήριξης της εκκλησίας αποτελεί, τρόπον τινά, ένα σημάδι που εκφράζει τη διαδικασία αλλαγής της κυπριακής πολιτικής κουλτούρας. Αλλαγής που συντελείται υπόγεια εδώ και μερικά χρόνια και που σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η προαναφερόμενη, εκφράζεται με παραστατικό και ηχηρό τρόπο συμπυκνώνοντας τα νοήματα αυτής της αλλαγής. Η κυπριακή κοινωνία βιώνει μια αλλαγή της πολιτικής της κουλτούρας προς το θετικότερο/προοδευτικότερο. Αυτό διαφαίνεται τουλάχιστον σε ορισμένα ζητήματα και πτυχές του κοινωνικού μας βίου.
Θέματα τα οποία σε προηγούμενες εποχές αποτελούσαν ταμπού, όπως ο ρόλος της Εκκλησίας και των ιεραρχών, η κριτική στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κοκ, φαίνεται ότι πλέον δεν βρίσκονται εκτός πεδίου κριτικής. Το αντίθετο μάλιστα. Σε αυτή την αλλαγή που παρατηρείται διαδραμάτισαν ρόλο σειρά παραμέτρων, όπως η ανάπτυξη των μέσων ενημέρωσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η βελτίωση του μορφωτικού και εκπαιδευτικού επιπέδου του κυπριακού λαού, η επαφή με το ευρύτερο ευρωπαϊκό περιβάλλον, και άλλα πολλά που μπορεί να καταγράψει κάποιος.
Αυτό που χρήζει μιας υποσημείωσης είναι ότι αυτή η αλλαγή είναι περισσότερο ευδιάκριτη στα λεγόμενα δικαιωματικά και μεταυλιστικά ζητήματα, όπως είναι τα θέματα ατομικών δικαιωμάτων και η προστασία του περιβάλλοντος. Θέματα που δεν ταυτίζονται ξεκάθαρα με κάποιο ή κάποια κόμματα και που ο πολίτης νιώθει πιο άνετα να εκφέρει θέση και άποψη. Αποτελεί βέβαια και μια έκφραση ωρίμανσης της πολιτότητας του Κύπριου πολίτη. Αυτό δεν συμβαίνει βέβαια σε άλλης υφής ζητήματα, όπως η σχέση οικονομίας και κράτους, συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, θεμάτων δηλαδή με ταξικό πρόσημο. Εκεί οι αλλαγές κουλτούρας συντελούνται μάλλον προς μια πιο αντιδραστική κατεύθυνση.
Με όσα έχω σημειώσει πιο πάνω στα συγκεκριμένα ζητήματα που έδωσα ως παράδειγμα, δεν ισχυρίζομαι ότι άλλαξε η πολιτική κουλτούρα, αλλά ότι αλλάζει. Ειδικά στο ζήτημα που άπτεται του ισχυρού παραδοσιακά θρησκευτικού θεσμού, της Εκκλησίας, και της μεγάλης αποδοχής που αυτός απολάμβανε ιστορικά στην κυπριακή κοινωνία, η αντίδραση αυτή καταδεικνύει τη σταδιακή διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου στη σχέση κράτους και εκκλησίας. Αυτό το νέο πλαίσιο είναι προφανώς ακόμα υπό διαμόρφωση και «διαπραγμάτευση», αλλά τείνει προς μια πιο προοδευτική κατεύθυνση και εννοιολόγηση του περιεχομένου της σχέσης αυτής. Αυτό με τη σειρά του είναι αποτέλεσμα της εμφάνισης και δράσης ποικιλόμορφων κοινωνικών κινημάτων βάσης, αλλά και παραδοσιακών πολιτικών δρώντων, όπως μερίδα των πολιτικών κομμάτων.
Η κατάληξη αυτής της κοινωνικής «διαπραγμάτευσης» δεν έχει τελεολογικό χαρακτήρα, δεν είναι δεδομένο δηλαδή ότι θα αλλάξει προς το προοδευτικότερο, παρά τα σημάδια που τείνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Η κατάληξη θα εξαρτηθεί και από εξωγενείς παραμέτρους, όπως τα ερείσματα από το εξωτερικό, αλλά, κυρίως, από τους κοινωνικοπολιτικούς συσχετισμούς ισχύος στην κυπριακή κοινωνία, τη δράση των πολιτικών και κοινωνικών υποκειμένων αλλά και την μεμονωμένη πολιτική στάση και συμπεριφορά του καθενός από εμάς.
Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
«Η κυπριακή πολιτική κουλτούρα αλλάζει» του Γιάννου Κατσουρίδη
ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.
