Αμμόχωστος, μια μικρογραφία του Κυπριακού

 

 

Και ξαφνικά η Αμμόχωστος μετατράπηκε σε ζήτημα ζωής και θανάτου, με τους πάντες να εκφράζουν την ετοιμότητά τους να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να αποφευχθεί ο εποικισμός της περίκλειστης πόλης. Δεν είναι δυνατόν, εξηγούσαν, να δεχθούμε η πόλη να γίνει παιχνίδι στα χέρια της Τουρκίας. «Επιβάλλεται η κοινή προσπάθεια όλων για αποτροπή νέων τετελεσμένων που θα έχουν αρνητικότατες συνέπειες για την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου και που θα δημιουργούν ανυπέρβλητες δυσκολίες στη συνολική προσπάθεια εξεύρεσης λύσης», είπε ο Αβέρωφ Νεοφύτου. «Είμαστε εδώ, ενωμένοι…για να κάνουμε όλες τις αναγκαίες ενέργειες… να εργαστούμε για την απελευθέρωση και επανένωση του τόπου μας». Ενώ ο Πρόεδρος ενημέρωσε την κοινωνία πως «επαγρυπνούμε, παρακολουθούμε και θα αντιδράσουμε ανάλογα με το τι θα εξαγγείλει ο Τούρκος Πρόεδρος κατά την παρουσία του στα κατεχόμενα».

Πού ήταν όμως ο Πρόεδρος όλο το προηγούμενο διάστημα; Γιατί έπρεπε να αναμένει την επίσκεψη Ερντογάν στην Κύπρο με δεδηλωμένο στόχο να «ξεκλειδώσει» την περίκλειστη περιοχή για να αρχίσει να επαγρυπνεί, να παρακολουθεί και να αντιδρά; Πού ήταν ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος από το 2018 προέβλεπε ότι έρχεται εθνικό τσουνάμι; Τι ενέργειες ανέλαβαν εδώ και δύο χρόνια απ’ όταν ο Κουντρέτ Όζερσαϊ εξήγγελλε με τον πιο επίσημο τρόπο το «σταδιακό άνοιγμα των Βαρωσίων», ώστε να μην φτάσουμε στα νέα τετελεσμένα που (σύμφωνα με τον Αβέρωφ) θα έχουν αρνητικότατες συνέπειες για την περιοχή της Αμμοχώστου»; Σήμερα κατέστη επιβαλλόμενη η συνδρομή όλων για αποτροπή νέων τετελεσμένων; Εδώ και δεκαετίες η Τουρκία δημιουργεί συνεχώς νέα τετελεσμένα, όχι μόνο στην Αμμόχωστο, αλλά και στο Κυπριακό. Και εδώ και δεκαετίες, οι ίδιοι που σήμερα εμφανίζονται έτοιμοι να εργαστούν για την απελευθέρωση και την επανένωση αναγνωρίζουν, πως η πάροδος του χρόνου παγιώνει τα τετελεσμένα. Σε τι ενέργειες προχώρησαν; Όλοι αυτοί (συμπεριλαμβανομένης της Βουλής) που με αφορμή την επέτειο του πραξικοπήματος ανέσυραν για ακόμα μια φορά τα ψηφίσματα του OHE και απαίτησαν εφαρμογή τους, τι έκαναν ώστε να τα αξιοποιήσουν για επιστροφή των κατοίκων στην πόλη τους; Δεν είναι η ίδια η πολιτική ηγεσία που με συνθήματα όπως «Αμμοχωστοποίηση του Κυπριακού» και «νομιμοποίηση των τετελεσμένων για 5 γειτονιές του Βαρωσιού», μετέτρεψε, για τους δικούς της λόγους, την πόλη από μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε αναπόσπαστο κομμάτι του εδαφικού; Τα όσα βιώνουμε σήμερα, δεν είναι αυτά που κατέγραφε στο σύνολό της η πολιτική ηγεσία ως συνέπειες της μη λύσης; Τι έκαναν όλο το προηγούμενο διάστημα ώστε τα όσα κατέγραφαν ως δεδομένους κινδύνους να μην επιβεβαιωθούν; Πότε με πράξεις επιδίωξαν την επιστροφή της πόλης; Σε κείμενό μου τον Απρίλιο του 2012 στην «Καθημερινή» κατέγραφα έξι συνολικά μεγάλες ευκαιρίες σε μια περίοδο τεσσάρων μόλις χρόνων (1978-81) για επιστροφή της πόλης. Με χαρακτηριστικότερες αυτή τον Ιούλιο του 1978 όταν ο Ντενκτάς πρότεινε επιστροφή των Βαρωσίων με μόνο αντάλλαγμα την επανέναρξη των συνομιλιών και το Αμερικανοβρετανοκαναδικό Σχέδιο, εφτά μήνες αργότερα, που προέβλεπε ότι η επανεγκατάσταση των Βαρωσίων θα μονογραφείτο «ταυτόχρονα με την επανάληψη διακοινοτικών διαπραγματεύσεων», το οποίο και πάλι ο Σπύρος Κυπριανού απέρριψε έχοντας- μετά το απαγορευτικό της Μόσχας- και τη στήριξη του ΑΚΕΛ. Λειτουργήσαμε διαφορετικά από τότε; Αξιοποιήσαμε τις κατά καιρούς ευνοϊκές για εμάς συγκυρίες; Κάναμε όσα οφείλαμε για να διεκδικήσουμε επιστροφή της πόλης, είτε επιχειρώντας να αξιοποιήσουμε τα ψηφίσματα, είτε μέσω μίας συνολικής λύσης;

 

Έκανε αυτή η κυβέρνηση τα τελευταία 7 χρόνια όσα όφειλε ώστε να μπορεί να ισχυριστεί ότι πάλεψε για αποτροπή των τετελεσμένων; Για να έχει το δικαίωμα να καλεί όλους ενωμένους να αγωνιστούν για την επανένωση; Έδειξε όλο το προηγούμενο διάστημα αυτός ο Πρόεδρος ότι είχε ως προτεραιότητα την επιστροφή των προσφύγων στα σπίτια τους; Τη λύση; Τι έκανε μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντάνα πέραν από το να μετατρέπεται καθημερινά σε οπαδό της «όποιας διχοτόμησης», να ψάχνει κάθε είδους προσκόμματα για να μην συζητά και να χρησιμοποιεί τον λαό ως ασπίδα για διαιώνιση της διαίρεσης; Τι κάνει ακόμα και σήμερα εκτός από του να τρέχει πίσω από τις εξελίξεις που ο ίδιος δημιούργησε για να σταματήσει το αναπόφευκτο; Με κινήσεις και δηλώσεις εντυπωσιασμού και πάλι; Με στόχο το εσωτερικό ακροατήριο; Έχει σημασία αν η πόλη θα εποικιστεί από τη στιγμή που αποφασίσαμε ότι δεν θα κάνουμε τίποτε ώστε να επιστραφεί;

Είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία με τις κινήσεις της επιδιώκει τη δημιουργία τετελεσμένων στη χώρα. Η διαφαινόμενη απώλεια των Βαρωσίων, όμως, φέρει την υπογραφή και των δικών μας χειρισμών. Είναι αποτέλεσμα μιας χρόνιας αδράνειας, αλλά και μιας συνειδητής πολιτικής διαδρομής συντήρησης της στασιμότητας που οδηγούσε συνεχώς σε νέα τετελεσμένα. Και από ένα σημείο και μετά δημιούργησε την εντύπωση ότι η Αμμόχωστος έπαψε να αποτελεί παιχνίδι στα χέρια της Τουρκίας και έγινε παιχνίδι στα χέρια του κάθε λαϊκιστή. Αποτέλεσμα ενός διαχρονικού πολιτικού αμοραλισμού, τον οποίο αγκάλιασε σε βαθμό απόλυτο την τελευταία τουλάχιστον 5ετία και ο Νίκος Αναστασιάδης, με τη στήριξη και του ΔΗΣΥ. Γι’ αυτό και πριν ξεκινήσουν την επαγρύπνηση για διάσωση και της Αμμοχώστου, όφειλαν, αν μην τι άλλο, να εξηγήσουν στον κόσμο πώς φτάσαμε ώς εδώ. Προετοιμάζοντάς τον παράλληλα και για το τι θα ακολουθήσει. Διότι η διαχείριση της Αμμοχώστου είναι απλά μια μικρογραφία του Κυπριακού. Γι’ αυτό και η πορεία της δεν μπορεί παρά να είναι η πρώτη στάση της πορείας του. Το γνωρίζαμε, το δηλώναμε, τώρα ήρθε και η στιγμή της άχαρης επιβεβαίωσης.

antopoly@cytanet.com.cy