Δεν μας παίρνουν, λέει, στα σοβαρά. Τους αδικείτε;

Είναι καιρός να μπει ένα τέλος σ’ αυτόν τον παραλογισμό. Και εάν θέλουμε να είμαστε σωστοί, οφείλουμε να αρχίσουμε από τα δικά μας.

Οι δημοσιογράφοι δεν είναι θεατές στην ιστορία της πανδημίας. Και όσο παραμένουν δημοσιογράφοι δεν μπορούν να είναι. Έχουν ρόλο να επιτελέσουν, έναν εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο, μάλιστα. Και έχουν ευθύνες. 

Ευθύνες των οποίων, λυπάμαι να πω, έχουμε σε μεγάλο βαθμό απεκδυθεί, με έναν ανεύθυνο και υποκριτικό τρόπο στο όνομα της «ελεύθερης γνώμης», την ώρα που μια χαρά διεκδικούμε άποψη και ρόλο σε όλα τα άλλα, ή τουλάχιστον, σε όσα μας βολεύουν και μας προβάλλουν.

Το μέτρο σύγκρισης, για όσους στον κυπριακό Τύπο επιμένουν να κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν, είναι τα μεγάλα και εγνωσμένου κύρους ΜΜΕ στο εξωτερικό. Δεν είναι τέλεια, ούτε και εγώ αρέσκομαι στην ξενομανία, αλλά, από την άλλη, δεν μπορώ να παραβλέψω τις αντιστάσεις τις οποίες η δική τους πολύ μεγαλύτερη εμπειρία τους έδωσε και με τις οποίες χειρίστηκαν και χειρίζονται αυτό το θέμα, γνωρίζοντας ότι τα όσα μεταδίδουν επηρεάζουν πια άμεσα τις ζωές και την επιβίωση ανθρώπων.

Τα ΜΜΕ δεν είναι Facebook. Δεν είναι εκεί για να περνά ο καθένας και να αμολά ό,τι του κατέβει. Και όταν κατρακυλούν σ’ αυτό το επίπεδο, δεν πρέπει να ξαφνιάζονται καθόλου που ο κόσμος τους γυρίζει την πλάτη. Ούτε εμείς, ως πολίτες και ως αναγνώστες, θα δίναμε ένα σεντ για να διαβάσουμε κάτι που έχει το ίδιο κύρος με τις βγαλμένες από την άγνοια και την ανοησία αμπελοφιλοσοφίες, που επινοεί ο καθένας την ώρα που κάθεται στην τουαλέτα με το smartphone ή πουλάει εξυπνάδες στους φίλους του στην καφετέρια. 

Γι' αυτό είναι που σε αυτά τα Μέσα, τα σαφώς καλύτερα από εμάς, οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι και αρθρογράφοι είναι πάντα ενημερωμένοι, με βάση τα πραγματικά δεδομένα και όχι τις όποιες αγκυλώσεις κουβαλάει ο καθένας και η καθεμία από εμάς στο κεφάλι του. Ακόμη περισσότερο, δε, όταν είναι προβεβλημένοι και τους διαβάζει κόσμος πολύς, κινούνται σε αυτό και μόνο το πλαίσιο.

Υποθέτω πως, σε μια εποχή που οι λέξεις αναζητούν εκ νέου και ακατανόητα τη σημασία τους, θα σκεφτεί κανείς: πού πάει η ελευθερία της άποψης; Θα απαντούσα ως εξής: πάει μέχρι εκεί που η κοινή λογική και ο επαγγελματισμός υπαγορεύουν ότι δικαιούται να πάει. Πάντοτε, αλλά σε συνθήκες τόσο κρίσιμες και έκτακτες ακόμα περισσότερο. Δεν πήγαινε κάπου αλλού πριν.

Μπορεί κανείς να γράψει ό,τι θέλει για την κυβέρνηση, τα μέτρα, το ένα το άλλο. Το να γράφει, όμως, κάποιος ότι άκουσε ότι κάποιου ο συγγενής έπαθε το τάδε ή το δείνα, προκειμένου να περνά την άρνηση για τον ιό και τα εμβόλια ή την υποτίμηση του κινδύνου, είτε διότι ζει ακόμα στην εποχή της Σοβιετίας και της «παγκόσμιας συνωμοσίας» του καπιταλισμού ενάντια στην εργατιά και το προλεταριάτο, είτε διότι διαβάζει στον ελεύθερό του/της χρόνο τον κάθε σαλεμένο «προφήτη» της ορθοδοξίας και τις προβλέψεις του, θέτει ένα ζήτημα επαγγελματισμού το οποίο μας αφορά όλους και όλες σε αυτόν τον χώρο. 

Το να παίζουμε στο όνομα της ελευθερίας της έκφρασης, τάχα, το παιγνίδι των αρνητών και της παραπληροφόρησης -κάτι που λυπάμαι που θα ξαναπώ, δεν θα το δει κανείς σε κανένα σοβαρό και μεγάλο ΜΜΕ του εξωτερικού- μόνο εμάς προσβάλλει και μόνο εμάς μειώνει. 

Το να μετατρέπουμε, επίσης, τον χώρο της ενημέρωσης σε καφενέ, είτε με δικά μας γραφόμενα, μακράν των δεδομένων για το ζήτημα αυτό, είτε φιλοξενώντας απόψεις ακόμα και πτυχιούχων οι οποίοι ολοφάνερα δεν είναι καλά και είναι χαμένοι μέσα στη θρησκοληψία, τον φανατισμό και τις θεωρίες συνωμοσίας είναι συμπεριφορά ανεύθυνη, αντιεπαγγελματική και επικίνδυνη. 

Δεν μπορεί να έχουμε άποψη για τα πάντα και τους πάντες και να μην βλέπουμε τον ίδιο μας τον εαυτό και την αδυναμία, ή την αδιαφορία μας καλύτερα, να κάνουμε την όποια αυτοκριτική για τη δική μας αποτυχία να αρθούμε στο ύψος που απαιτείται. 

Διότι, δική μας είναι και είναι συλλογική όσο συνεχίζεται αυτό το βιολί και όσο εμείς δεν αντιδρούμε ως χώρος και ως επαγγελματίες. Θεωρώ κατάντημα να διαβάζω τέτοια πράγματα στις εφημερίδες και στα websites, να διαβάζω συνεντεύξεις γιατρών και άλλων επιστημόνων που εκλιπαρούν για πιο υπεύθυνες συμπεριφορές και από κάτω, τα σχόλια, όχι μόνο να παραμένουν ανοιχτά, αλλά να είναι ένας οχετός από ύβρεις και προσβολές και fake news, τα οποία παραποιούν τα όσα λένε και παραπληροφορούν. 

Όπως θεωρώ ακόμα χειρότερο να διαβάζω συναδέλφους οι οποίοι στερούνται στοιχειώδους επαγγελματισμού αλλά και της ικανότητας να ξεχωρίσουν ουσιώδη πράγματα, πέραν βεβαίως της απροθυμίας να διαβάσουν και να επιμορφωθούν ή έστω να ενημερωθούν.

Είναι βασικό μέρος της δουλειάς μας αυτό. Όταν πουλάς ενημέρωση δεν γίνεται να μην ενημερώνεσαι εσύ! Και όταν δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τις σοβαρές πηγές και τα όσα λένε οι ειδικοί και οι αρμόδιοι οργανισμοί από τον πόνο του καθενός και τις κουβέντες του καφενέ, τότε δεν μπορεί να κάνεις αυτή τη δουλειά ή έστω να ασχολείσαι με αυτό το ζήτημα, αυτή τη στιγμή, όταν δίνεται μια πολύ δύσκολη μάχη για να σωθούν άνθρωποι από την παραπληροφόρηση, η οποία τους σκοτώνει ενίοτε.

Όταν δε τα κάνεις όλα αυτά και δεν σε νοιάζει, δεν μπορείς να έχει απαίτηση να σε πάρουν στα σοβαρά αυτοί που μπορούν να καταλάβουν. Μόνο που, εάν εσένα δεν σε ενοχλεί, προκειμένου να σε διαβάζει ο κάθε γελοίος και ευάλωτος στον λαϊκισμό που σερβίρεις, την ώρα που ο κόσμος που έχει μυαλό καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η δημοσιογραφία στο σύνολό της πάσχει σε τέτοιο βαθμό και δεν διαφέρει από το Facebook, ενοχλεί κάποιους άλλους συναδέλφους σου. Πολλούς.

Οι οποίοι, πάλι, όσο δεν μιλούν ευθύνονται. Και είναι καιρός να μιλήσουν ή να ξαναμιλήσουν. Ξεκάθαρα και απλά. Φτάνει.