Από τον Τζον Κένεντι στον Μενέντεζ

 

«Στόχος μου είναι να δω και τον τελευταίο Τούρκο στρατιώτη να φεύγει από την Κύπρο», δήλωσε ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ που βρέθηκε στη Λευκωσία για να τιμηθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Μακαρίου Γ΄.
Πρόκειται για δήλωση που σκόρπισε μεγάλη ικανοποίηση στη χώρα και τον απανταχού Ελληνισμό. Τις έχει στο τσεπάκι αυτές τις ατάκες ο γεννημένος στη Νέα Υόρκη, από Κουβανούς γονείς μετανάστες, Αμερικανός γερουσιαστής.
Σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο Μενέντεζ κατά τη διάρκεια της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, μετά το πέρας της ομιλίας του αναφώνησε «Ζήτω η Ελλάς». Δεν παρέλειψε επίσης να κάνει αναφορά και στον Γιάννη Αντετοκούνμπο, τονίζοντας πως και ο ίδιος είναι παιδί μεταναστών.

Ο Ρόμπερτ Μενέντεζ, που εκλέγεται στο Νιου Τζέρσεϊ, έχει μακρά παράδοση συνεργασίας με την ελληνική και κυπριακή κοινότητα στις ΗΠΑ. Το ελληνικό λόμπι μάλιστα θεωρεί ότι αποτελεί έναν από τους καλύτερους φίλους και υποστηρικτές των ελληνικών υποθέσεων.
Ο κ. Μενέντεζ βέβαια δεν υποστηρίζεται μόνον από τους Ελληνοαμερικανούς. Έχει την υποστήριξη και των Κουβανών εξορίστων στις ΗΠΑ. Θεωρείται ως ένας από τους μεγάλους φίλους του Εβραϊκού Λόμπι στις ΗΠΑ και τώρα τελευταία έχει αποκτήσει εξ αγχιστείας σχέσεις και με το Αρμενικό Λόμπι. Ο 67χρονος Μενέντεζ, το 2020 παντρεύτηκε την 53χρονη επιχειρηματία, αρμενικής καταγωγής, Ναντίν Αρσλανιάν. Η πρόταση γάμου έγινε στην Ινδία, στο Ταζ Μαχάλ, και η τελετή του γάμου τους τον Οκτώβριο του 2020, ακολουθώντας όλες τις αρμενικές γαμήλιες παραδόσεις.

Το παράσημο

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, απονέμοντας στον γερουσιαστή Μενέντεζ το παράσημο του Τάγματος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ', ενός τάγματος το οποίο κανένας έως τώρα δεν μας έχει εξηγήσει πότε υπήρξε και πώς προέκυψε, υπογράμμισε τον σημαντικό ρόλο του γερουσιαστή Μενέντεζ στην προώθηση της στρατηγικής, εταιρικής σχέσης μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και ΗΠΑ καθώς και τον καθοριστικό του ρόλο στην προώθηση του East Med Act, του αμερικανικού νόμου για την εταιρική σχέση ασφάλειας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το νομοσχέδιο Ρούμπιο - Μενέντεζ, όπως ονομάστηκε, είναι πραγματικά σημαντικό στη σύλληψή του, αφού καθιστά την Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ λειτουργικούς συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Την ίδια στιγμή βέβαια έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από πλευράς της Τουρκίας, η οποία βλέπει κάθε κίνηση που φέρνει μαζί την Ελλάδα, το Ισράηλ και την Κύπρο ως κίνηση επιθετική.

Ο φιλέλλην

Κάπου εδώ έγκυροι πολιτικοί παρατηρητές επιχειρούν να ξεκαθαρίσουν κάποια πράγματα σε σχέση με την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Την οποία σαφέστατα δεν εκπροσωπεί σε όλες της τις εκφάνσεις ο γερουσιαστής Μενέντεζ.
Ο κ. Μενέντεζ, ως πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, σαφέστατα βρίσκεται σε εναρμόνιση και με το Στέιτ Ντιπάρντμεντ, αλλά και το Υπουργείο Άμυνας της χώρας, όταν προωθεί νομοσχέδια τα οποία διαμορφώνουν την αμερικανική εξωτερική πολιτική, π.χ. στην Ανατολική Μεσόγειο.
Την ίδια όμως στιγμή είναι και ένας πολιτικός ο οποίος θέλει να εκλέγεται στη Γερουσία, οπότε, όπως και όλοι οι πολιτικοί, οφείλει να αναζητά τη στήριξη των ψηφοφόρων του, καθώς και χρηματοδότες για τις προεκλογικές του εκστρατείες. Με λίγα λόγια, η ρητορική του κ. Μενέντεζ του στύλ «θέλω να φύγει και ο τελευταίος Τούρκος στρατιώτης από την Κύπρο», ή το σύνθημα «Ζήτω η Ελλάς», έχουν να κάνουν περισσότερο με τους ψηφοφόρους του κ. Μενέντεζ και λιγότερο με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.

Ποιοι παρασύρονται

Αδιαμφισβήτητα ο κ. Μενέντεζ είναι ένας φίλος της Κύπρου, αλλά, πολιτικά ομιλούντες, λόγω της ρητορικής του πολύ λίγη επίδραση μπορεί να έχει στο να πειστεί π.χ, η Τουρκία να συζητήσει μαζί του σοβαρά και κυρίως να συμμορφωθεί σε πολιτικές που προτεινονται από τις ΗΠΑ.

Ο κ. Μενέντεζ επέλεξε και λειτουργεί ως ένας από τους σταρ του ελληνικού λόμπι στις ΗΠΑ, το οποίο αγαπά και λατρεύει την Κύπρο, αλλά δεν μπορεί να αποφύγει και κάποιες τρανταχτά γραφικές στιγμές. Κάποτε ο πρόεδρος της Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα Φίλιπ Κρίστοφερ είχε πει σε συνέντευξή του: «Δώστε μας 50 εκατ...και θα απελευθερώσουμε την Κύπρο». Ένας από τους υποψήφιους...στρατιώτες του είναι και ο γερουσιαστής Μενέντεζ. Κάποιοι Ελληνοαμερικανοί, επειδή προσκαλούνται στον Λευκό Οίκο για την ημέρα εθνικής προσευχής, ή ανήμερα εθνικών και θρησκευτικών εορτών, νομίζουν ότι μπορούν να καθορίσουν και την αμερικανική εξωτερική πολιτική.

Αυτής της αφελούς γραμμής υποστηρικτές έχουμε και στην Κύπρο, ιδίως από πολιτικούς που έζησαν και σπουδασαν στις ΗΠΑ και αναμείχθηκαν στα του ελληνικού λόμπι, όπως για παράδειγμα ο Κύπριος ΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης. Ο οποίος πολιτικοποιήθηκε ως μέλος της νεολαίας Αναγέννηση του ΔΗΚΟ κατά τη διάρκεια πικετοφοριών ομογενών έξω από τα Ηνωμένα Έθνη κραυγάζοντας «Turkish troops out of Cyprus», ή ως χειροκροτητής σε εκδηλώσεις τιμής προς Αμερικανούς γερουσιαστές και βουλευτές, φίλους πάντα της Κύπρου. Νομοτελειακά άσκησε τη γνωστή νάιφ εξωτερική πολιτική διά των τριμερών με Ισραήλ και Αίγυπτο, η οποία συνοδεύτηκε με δηλώσεις ότι «θωρακίστηκε η ΑΟΖ μας», ή ότι «θα επιβληθούν σοβαρές κυρώσεις στην Τουρκία για τις γεωτρήσεις στην ΑΟΖ μας» κ.λπ.
Η παράδοση στην υιοθέτηση καλοπροαίρετων, πλην αφελών προσεγγίσεων, σε θέματα εξωτερικής πολιτικής στην Κύπρο είναι μεγάλη. Στη δεκαετία του 1960 και 1970 η Κύπρος θεωρούσε τη Σοβιετική Ένωση περίπου ως μητέρα πατρίδα, τη στιγμή που οι Σοβιετικοί ολοφάνερα από την εποχή Μπρέζνιεφ (ενώ ο λαός στην Κύπρο διαδήλωνε και φώναζε ο Μακάριος στη Μόσχα) έως και σήμερα ακολουθούν και εξυπηρετούν τα κοινά συμφέροντα που έχουν βασικά με την Τουρκία.
Κυριολεκτικά απογειώσαμε την κυπριακή παροιμιώδη μας αφέλεια το 2004. Όταν μπήκαμε δηλαδή στην ΕΕ, αλλά οι πολιτικοί μας και ο μέσος Κύπριος θεωρούσαν ότι μπήκαμε σε ένα χριστιανικό κλαμπ για να μας απελευθερώσει από την Τουρκία.

Η πικρή αλήθεια του Κένεντι

Το 1979, ο έμπιστος του Μακαρίου, πρέσβης Νίκος Κρανιδιώτης, με επιστολή του προς τον Ευάγγελο Αβέρωφ Τοσίτσα αποκάλυπτε τι συνέβη ανήμερα της ιστορικής επίσκεψης του Μακαρίου στις ΗΠΑ, όταν στις 5 Ιουνίου 1962 συναντήθηκε με τον Αμερικανό Πρόεδρο. Ο ΚένεντΙ, σύμφωνα πάντα με την πρωτογενή μαρτυρία Κρανιδιώτη, αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες σχέσεις του Μακαρίου με τη Βοστώνη, την ιδιαίτερη πατρίδα του, και συμπλήρωσε: «Η Κύπρος κατέχει εξαιρετική και στρατιωτική θέση στον κόσμο. Καταβάλατε, Μακαριώτατε, σοβαρές προσπάθειες ώστε να διατηρήσει η χώρα σας τη θέση αυτή και την υγιή απόστασή της ως ανεξάρτητη χώρα. Οι αγώνες σας είναι πολύ γνωστοί. Σας αναγνωρίζουμε και σας θαυμάζουμε, Μακαριώτατε, ως θαρραλέο μαχητή της ελευθερίας». «Σε μια στιγμή ευφορίας, περί το τέλος του προγεύματος, ο Μακάριος, με το σύνηθες φιλοπαίγμον ύφος του, απευθυνόμενος προς τον Κένεντι είπε: 'Κύριε Πρόεδρε, αν ήξερα ότι θα εκλεγείτε Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, δεν θα υπέγραφα το 1959 τις Συμφωνίες. Με τη δική σας παρέμβαση, τα πράγματα θα ημπορούσαν να είναι πολύ καλύτερα'». Ο Κένεντι, που μέχρι τη στιγμή εκείνη ήταν φιλομειδής και ευχάριστος, πήρε απότομα σοβαρό ύφος και απάντησε: «Όχι Μακαριώτατε, πολύ καλά κάνατε και τις υπογράψατε. Κάτω από τις συνθήκες που δημιουργήθηκαν, ήταν το καλύτερο που μπορούσατε να επιτύχετε. Άλλωστε, πρέπει να ξέρετε ότι πολλά μεσολαβούν μεταξύ των χειλέων του Προέδρου και των εντεταλμένων οργάνων της πολιτείας'».

Εν κατακλείδι, ας μην κρεμμόμαστε από τα χείλη του καλού μας φίλου Ρόμπερτ Μενέντεζ.