Συχνά δέχομαι ερωτήσεις από τα παιδιά μου τις οποίες δυσκολεύομαι να απαντήσω. Όχι απαραίτητα επειδή δεν γνωρίζω την απάντηση αλλά κυρίως επειδή δεν θέλω να δώσω μια απάντηση που θα τα εγκλωβίζει εκλαμβάνοντας τη δική μου άποψη ως την απόλυτη αλήθεια. Τέτοιες ερωτήσεις είναι αυτές που συνήθως ξεφεύγουν από τις αναμενόμενες της παιδικής αθωότητας των 5 και 7 χρόνων, για το αν μπορούμε δηλαδή να μετατρέψουμε το σπίτι μας στο έξυπνο σπίτι της Μπάρμπι, αλλά καταπιάνονται με θέματα κυρίως υπαρξιακά, π.χ. «γιατί υπάρχουμε», «πως φτιάχτηκε ο κόσμος» και «αν πιστεύω ότι υπάρχει Θεός». Σε αυτές τις ερωτήσεις λοιπόν, χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια από μέρους μου για να δώσω απαντήσεις που θα είμαι σίγουρη πως δε θα κλειδώσουν το νόημα γι αυτά, ούτε στα εύκολα αμάσητα παραμυθάκια που ήδη τους δίνει το μάθημα των θρησκευτικών στο σχολείο – έτσι κι αλλιώς αυτά φαίνεται να μην τα ικανοποιούν αφού συνεχίζουν να προβληματίζονται – αλλά ούτε και να πλασάρω τις δικές μου απόψεις σαν ένα νέο δόγμα. Οι απαντήσεις μου συνήθως περιέχουν πολλά «ίσως», «κάποιοι πιστεύουν αυτό ενώ άλλοι αυτό» και «ας ψάξουμε τι λέει στο βιβλίο γιατί ο ουρανός είναι γαλάζιος». Η προσπάθεια μου αυτή, στοχεύει κυρίως στο να προσφέρει τη δυνατότητα στα παιδιά μου να αναπτύξουν κριτική σκέψη και στην ελπίδα να μπορούν μεγαλώνοντας να διαμορφώνουν τις δικές τους απόψεις στα θέματα που τα απασχολούν, ακολουθώντας μια διερευνητική προσέγγιση απορρίπτοντας τον δογματισμό απ’ όπου κι αν αυτός προέρχεται.
Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω με τα παιδιά μου αλλά ελπίζω και προσπαθώ και σε αυτή την προσπάθεια περιμένω, θέλω και απαιτώ να έχω συνοδοιπόρους το σχολείο και τους δασκάλους τους. Απαιτώ το δημόσιο σχολείο, το οποίο είναι εκεί για να εξυπηρετεί κυρίως το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα του κάθε παιδιού στην εκπαίδευση, να μην περιορίζει την σκέψη του προσφέροντας νοήματα και απαντήσεις δογματικές αλλά ούτε και αποκλείοντας την έκθεση του παιδιού σε πληροφορίες που ο κάθε υπουργός, υψηλόβαθμο στέλεχος ή ο ίδιος ο δάσκαλος αυθαίρετα αποφασίζει ότι είναι λάθος, επικίνδυνες ή αχρείαστες. Περιμένω ότι οι δάσκαλοι θα λάβουν οδηγίες όχι για να σκίσουν σελίδες από σχολικά βιβλία που δεν εκδόθηκαν με πρότυπο τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη αλλά να εμπλουτίσουν με επιπλέον σελίδες τα βιβλία που εκδόθηκαν βάσει αυτών. Και τελικά ελπίζω να βρεθούν πολλοί δάσκαλοι που ακόμα κι αν δεν λάβουν αυτές τις οδηγίες για τις επιπλέον σελίδες που θα βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν τη σκέψη τους, να πράξουν το αυτονόητο: να μην σκίσουν σελίδες και να κάνουν συζητήσεις με τους γεμάτους ανησυχίες και προβληματισμούς δεκαεξάχρονους έφηβους της Β’ Λυκείου που είμαι σίγουρη ότι θα απολαύσουν και οι δύο πλευρές. Γιατί η κοινωνία που μεγαλώνει παιδιά με σκέψη κλειδωμένη σε νοήματα είναι κοινωνία ευνούχος, το μέλλον της οποίας δεν μπορεί να προβλεφθεί ως λαμπρό.
Η Δρ Χριστιάνα Καραγιάννη είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λέκτορας ΜΜΕ & Πολιτισμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Frederick.
«Για το δικαίωμα των παιδιών στη γνώση, ναι ακόμα και σε αυτή με την οποία διαφωνείς» της Χριστιάνας Καραγιάννη

«Γιατί η κοινωνία που μεγαλώνει παιδιά με σκέψη κλειδωμένη σε νοήματα είναι κοινωνία ευνούχος, το μέλλον της οποίας δεν μπορεί να προβλεφθεί ως λαμπρό».
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας www.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.