«Ο Ερντογάν αγωνίζεται να κρατηθεί στην εξουσία» του Ερκάν Αρικάν

Σχόλιο της dw

Κάθε φορά που η τουρκική οικονομία αντιμετωπίζει προβλήματα, κάθε φορά που η Τουρκία βρίσκεται πάλι στα διεθνή πρωτοσέλιδα, είναι απλώς ζήτημα χρόνου να εκδηλωθεί η επόμενη, εντελώς ακατανόητη αντίδραση του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Παράδειγμα αποτελεί η τελευταία δημόσια εμφάνισή του στη δυτική Τουρκία, με τον Ερντογάν να ανακοινώνει ότι έδωσε εντολή στο Υπουργείο Εξωτερικών να απελάσει τους πρεσβευτές δέκα χωρών, οι οποίες ζητούν την απελευθέρωση του φιλάνθρωπου Οσμάν Καβάλα.

Είναι προφανές ότι ο Ερντογάν, όχι μόνο λατρεύει, αλλά και έχει ανάγκη το καθεστώς σύγκρουσης με τη Δύση. Το τραγικό της υπόθεσης - όσον αφορά τουλάχιστον τις σχέσεις με τη Γερμανία - είναι ότι δεν είχε περάσει ούτε μία εβδομάδα από τότε που η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη, επαινώντας το εξαιρετικό επίπεδο των γερμανοτουρκικών σχέσεων. Τώρα οι έπαινοι αποδεικνύονται λόγια του αέρα. Και από την πλευρά του Ερντογάν.

Για μία ακόμη φορά ο Τούρκος Πρόεδρος καταφεύγει σε προσφιλή μέσα. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κυβερνών κόμμα AKP υποχωρεί σημαντικά στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Σήμερα, μόλις το 30% των ερωτηθέντων θα έδινε την ψήφο του στον Πρόεδρο. Η απάντηση του Ερντογάν ήταν μία άγρια εξύβριση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Την περασμένη Πέμπτη έγινε γνωστό ότι η διεθνής ομάδα δράσης για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (Financial Action Tas Force, FATF) έθεσε την Τουρκία σε καθεστώς αυξημένης επιτήρησης. Η απόφαση προκάλεσε ελαφρές αναταράξεις στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης. Αλλά λίγο αργότερα, όταν η τουρκική Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια αιφνιδιαστικά και χωρίς λόγο, οι χρηματιστηριακοί δείκτες κατέρρευσαν. Η τουρκική λίρα κατέγραψε τη μεγαλύτερη διολίσθηση των τελευταίων δεκαετιών.

Όλα αυτά αποδεικνύουν, για μία ακόμη φορά, ότι όσο μεγαλύτερη είναι η πίεση που αισθάνεται ο Ερντογάν στο εσωτερικό της χώρας του, τόσο πιο έντονα εκδηλώνεται η αντίδρασή του, πάντα με στόχο τη Δύση. Δεν είναι η πρώτη φορά που συγκρούεται με τη Δύση. Αλλά αυτή τη φορά το παρακάνει. Τέσσερα χρόνια είχε περάσει ο Οσμάν Καβάλα στη φυλακή με προσχηματικές κατηγορίες, μέχρι που τον κατηγόρησαν ότι υποστήριζε τις ταραχές στο πάρκο Γκεζί το 2013. Τουρκικό δικαστήριο τον αθώωσε από αυτή την κατηγορία, αλλά λίγες ώρες αργότερα ένα άλλο δικαστήριο τον καταδίκασε ως υποκινητή της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016. Είναι προφανές ότι ακόμη και αυτή η κατηγορία είναι «τραβηγμένη από τα μαλλιά».

Είναι χαρακτηριστικό ότι ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι, κάτω των 25 ετών, υποστηρίζουν άλλα πολιτικά κόμματα και όχι τον Πρόεδρο Ερντογάν. Η ανεργία καλπάζει, οι πρόσφυγες που διαμένουν στην Τουρκία εκλαμβάνονται πλέον ως απειλή και ένας Πρόεδρος με εμφανή προβλήματα υγείας δύσκολα μπορεί να ανταποκριθεί στο ηρωικό πρότυπο του παρελθόντος. Το ερώτημα που θα κρίνει τις προσεχείς εξελίξεις στην Τουρκία είναι ένα: Μπορούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης να διατηρήσουν την ενότητά τους μέχρι τις προεδρικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για το 2023; Εάν ναι, ο Ερντογάν δύσκολα θα επανεκλεγεί.