Από Ένωση τεχνοκρατών σε Ένωση ηγετών

Στην καθιερωμένη, πια, ετήσια ομιλία/απολογισμό της για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 15 Σεπτεμβρίου 2021, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, γιατρός και πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, επιβεβαίωσε αυτό που όσοι παρακολουθούν τα τεκτενόμενα στην Ευρώπη, γνωρίζουν: Η ΕΕ δεν είναι παρά το αποτέλεσμα της πραγματικής φιλοδοξίας των μελών της για ένωση.

Εκείνο, όμως, που καταγράφεται ακόμα εντονότερα είναι το ύφος της ομιλίας, αλλά και η συσχέτισή της με τα όσα απασχολούν τα κράτη μέλη σε εθνικό επίπεδο αλλά και διεθνώς. Η ομιλία της κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν ήταν κακή, αν και δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι ενέπνευσε είτε τους κατά τόπους Ευρωπαίους ηγέτες ή τον ίδιο τον πληθυσμό της ΕΕ, εμάς δηλαδή, που μάλλον ούτε είδηση δεν πήραμε ότι πραγματοποιήθηκε αυτή η ομιλία, αφού ελάχιστη δημοσιότητα της δόθηκε. Και μπορεί αυτό να δικαιολογείται στο Παρίσι και στο Βερολίνο, αφού σε εκείνες τις πρωτεύουσες λαμβάνονται κυριολεκτικά οι αποφάσεις και όχι αλλού, όμως δεν δικαιολογείται σε μικρότερα έως μικροσκοπικά μέρη, όπως το δικό μας, για παράδειγμα, που εξαρτώνται ποικιλότροπος από τα όσα διαδραματίζονται στο ευρωπαϊκό προσκήνιο και παρασκήνιο.

Χωρίς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Γερμανία και η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, η Σουηδία και η Ολλανδία, αν αναφέρουμε κάποια κράτη μέλη ενδεικτικά, μπορούν να αυτοδιοικούνται με αξιώσεις, να αυτοδιαχειρίζονται τα ζητήματά τους επαρκώς και να ασκούν, όπως ασκούν άλλωστε, πολιτικές αξιώσεων εσωτερικά και εξωτερικά. Στην Κύπρο όμως αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο, ούτε ήταν ποτέ. Για τούτο, θα αναμενόταν ίσως περισσότερο ενδιαφέρον από όλους για τα όσα διαδραματίζονται και μας αφορούν στην ΕΕ, που είναι πολύ περισσότερα από το Κυπριακό και την Τουρκία, το χαλλούμι και την εκμετάλλευση της ιδιότητας του Ευρωπαίου πολίτη για την πώληση σπιτιών και χωραφιών.

Αρχίζοντας από το ίδιο το νόμισμα που βρίσκεται στις τσέπες μας και την ισχύ του, και προχωρώντας στο σύνολο κυριολεκτικά των τομέων που άπτονται της οικονομικής επιβίωσής μας, ειδικά μετά τις επιπτώσεις της πανδημίας που ακόμα μας ταλαιπωρεί και φτάνοντας, μέχρι τα θεμέλια του μέλλοντος, εμάς και των παιδιών μας, όπως τούτο θα καθοριστεί από την επιτυχή ή όχι εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, της επιτυχούς εισαγωγής της κυκλικής οικονομίας και της βιωσιμότητας της πολιτείας μας, εμπορικά και πολιτικά η Κύπρος εξαρτάται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακόμα δε περισσότερο εξαρτάται η Κύπρος από την ΕΕ, όταν απουσιάζει η αυτόφωτη πολιτική βούληση για μεταρρυθμίσεις ως προϊόν ίδιας επιλογής που έχει ως αποτέλεσμα το «κρυφτούλι» όλων μας πίσω από τις «Βρυξέλλες» και το ευρωπαϊκό κεκτημένο για να μπορέσουμε να εφαρμόσουμε τα αυτονόητα, πολλές φορές.

Σε αυτή λοιπόν την εξίσωση, ευθύνη για την έκβαση του αποτελέσματός της έχουν και οι δύο πλευρές. Η ΕΕ δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι τεχνοκρατική και γραφειοκρατική και να αναμένει ότι με αυτό το «στυλ» σοβιετικού τύπου συμβουλευτικής εταιρείας θα εμπνεύσει τους πολίτες της. Και σε αυτό η πρόεδρος της Επιτροπής στην υπό αναφορά ομιλία της δεν δικαιολογείται για την απουσία ταμπεραμέντου και ρητορικού εκτοπίσματος. Η πολιτική διαδικασία δεν είναι λογιστικός έλεγχος, ούτε υπεράσπιση ακαδημαϊκής διατριβής. Δεν «σπρώχνονται» ριζοσπαστικές πολιτικές όπως αυτές της πράσινης μετάβασης, της δημιουργίας διεθνούς αμυντικού αποτυπώματος και διεκδίκησης ρόλου στο παγκόσμιο τεχνολογικό γίγνεσθαι με τέτοιου είδους και ύφους ομιλίες. Επίσης, από την άλλη, οι τοπικές κοινωνίες, κυρίως όπως η δική μας, καλά κάνουν να ξυπνήσουν και να δουν λίγο πιο πέρα από τη μύτη τους. Να κατανοήσουμε ότι είναι προς το δικό μας συμφέρον να αρχίσουν να αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις στην ΕΕ, πραγματικοί ηγέτες ώστε να μπορούν να ανταγωνιστούν με αξιώσεις τους φαφλατάδες εθνικούς λαϊκιστές και οπορτουνιστές που αυξάνονται επικίνδυνα ως επικεφαλής των κρατών μελών. Δηλαδή ηγέτες που, πέραν του τεχνοκρατικού υποβάθρου τους, να μπορούν να επικοινωνήσουν και να κοινωνήσουν σε όλους τόσο το όραμα της ΕΕ όσο και τις δυσκολίες και προκλήσεις στην πραγμάτωσή του… αλλά και για να γίνεται, κατ' ελάχιστον έστω, πιστευτή και η δική μας αδικαιολόγητη ανάγκη να επικαλούμαστε την ΕΕ κάθε φορά που πρέπει να κάνουμε αυτό που πρέπει, αλλά αδυνατούμε ή φοβόμαστε να καταλάβουμε ή να εξηγήσουμε το γιατί (sic).