«Οι ''καινοφανείς'' ιδέες για το Κυπριακό» του Κυριάκου Πιερίδη

 

 

Ποτέ στο παρελθόν μια Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών δεν ήταν τόσο ανιαρή, χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο για το Κυπριακό. Κι όμως, ο Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης κάνει ότι μπορεί για να δείξει στο εσωτερικό ότι κινείται διπλωματικά, έχει επαφές και εισηγήσεις για να σπάσει το επίμονο αδιέξοδο. Από όλα όσα συμβαίνουν στη Νέα Υόρκη τις τελευταίες ημέρες, κάποιο ενδιαφέρον ίσως έχει η επικείμενη τριμερή συνάντηση της Δευτέρας (27/9). Ο Γενικός Γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες θα δεχθεί τον Κύπριο Πρόεδρο μαζί με τον Τ/Κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Στην πολύ πιθανή περίπτωση να μην προκύψει απολύτως τίποτα, ο Ν. Αναστασιάδης είναι προβλέψιμος: «Τι άλλο θέλετε να κάνω; Δεν βλέπετε την τουρκική αδιαλλαξία;»

To θλιβερό για την Κύπρο διεθνές σκηνικό δεν είναι παρά η αντανάκλαση της σημερινής αποτελμάτωσης. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βρίσκεται εδώ και μέρες στη Νέα Υόρκη, με πολυμελή αντιπροσωπεία μάλιστα, εκτελώντας ένα ιδιαίτερα χαλαρό πρόγραμμα. Μετά βίας γράφονται οι ανταποκρίσεις. Τα δελτία ειδήσεων, άκριτα ως να είναι σε άλλη εποχή δημοσιογραφίας, προβάλλουν συνεχώς την υψηλή αποστολή στο εξωτερικό. Άνευ αποτελεσμάτων όμως! Θα ήταν πιο χρήσιμο να αξιολογηθεί το πασιφανές: ο Κύπριος Πρόεδρος περιοδεύει μεν, αλλά με μηδέν αξιοπιστία, μηδέν επιρροή!

Ενόψει της τριμερούς, ο Αντόνιο Γκουτέρες είναι ο τελευταίος που θα ήθελε να συμμετάσχει σε μια εικονική κινητικότητα. Έχει ζήσει το υποκριτικό παιγνίδι σκοπιμοτήτων με την Κύπρο ήδη από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του, πριν από 5 χρόνια. Τότε ο μισός πλανήτης ήταν εκεί για να στηρίξει την επίλυση. Στη Διάσκεψη στη Γενεύη, τον Ιανουάριο του 2017, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ. Κ. Γιούγκερ κατέθεσε 3,1 δις ευρώ για να στηρίξει η ΕΕ τα μεταβατικά στάδια της επανένωσης. Τώρα, ο Αντόνιο Γκουτέρες συνεχίζει για δεύτερη θητεία με πιεστικά προβλήματα που ταλανίζουν τον πλανήτη (Κλιματική Αλλαγή), σοβαρές γεωστρατηγικές μετατοπίσεις σε άλλα σημεία του κόσμου (Αφγανικό, Σινική Θάλασσα). Ποιος θα δώσει περισσότερο από 15 λεπτά στον Ε/Κ ηγέτη για να ακούσει τις …καινοφανείς ιδέες του και άλλα τόσα στον Τ/Κ ηγέτη για να ακούσει την αξίωσή του για «δύο κυπριακά κράτη»;

Η τριμερής συνάντηση

Ο Ν. Αναστασιάδης διατείνεται ότι θα καταθέσει στην τριμερή, εισηγήσεις για να αρχίσει ξανά ο διάλογος για το Κυπριακό. Κανείς δεν γνωρίζει τι έχει κατά νουν να εισηγηθεί ενώπιον του Α. Γκουτέρες. Δημόσια πρότεινε στον Ερσίν Τατάρ να επιστρέψουν οι Τ/Κ στο Σύνταγμα του ’60. Οι δικοί του εικοτολογούν, ενώ όσοι θέλουν να παραμείνει το θέμα σε επίπεδο σοβαρότητας, προειδοποιούν για το καταστροφικό αυτό σενάριο: το Σύνταγμα του ’60 έχει δυο σελίδες απόλυτο Τ/κ βέτο και μόνιμες εγγυήσεις με δικαίωμα επέμβασης. Ο Ερσίν Τατάρ βρίσκει ακόμα περισσότερο χώρο να ελίσσεται, απορρίπτοντας τη μόνη εφικτή επιλογή που είναι η Ομοσπονδία. Μήπως όμως, o N. Αναστασιάδης δεν θα πει λέξη γι’ αυτά γιατί ενεργεί μόνο για να θολώνει περισσότερο το τοπίο που ο ίδιος έφτιαξε τόσα χρόνια;

Λέγεται από το Προεδρικό ότι θα καταθέσει (επιτέλους) τις ιδέες του για «χαλαρή», ή «αποκεντρωμένη» Ομοσπονδία. Aκόμα και οι πιο στενοί σύμβουλοι που διατηρούν κάποια επαφή μαζί του, του είπαν πρόσφατα ότι δεν υπάρχει κάτι περισσότερο να αποδώσει στις επιμέρους ομόσπονδες πολιτείες. Τίποτα απολύτως, εκτός από εκείνα που ο ίδιος ζήτησε από τον πρέσβη Α. Μαυρογιάννη να «φορτώσει» αχρείαστα στις αρμοδιότητες του κεντρικού κράτους κατά τις διαπραγματεύσεις με τον Μ. Ακιντζί. Χωρίς αντικείμενο είναι και μια άλλη ιδέα για κοινοβουλευτική δημοκρατία αντί προεδρική. Το πρότεινε ο Κληρίδης και ο Μαρκίδης πριν από 25 χρόνια! Γρήγορα απαλείφθηκε γιατί καθιστά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων πιο εύθραυστη, απόλυτα εξαρτώμενη από κομματικές ισορροπίες στη μικτή Βουλή.

Γιατί λοιπόν όλοι αυτοί οι ακροβατισμοί; Στον ΟΗΕ ένα συμπέρασμα έχει εξαχθεί εδώ και αρκετό καιρό. Ο Ν. Αναστασιάδης δεν θα διαβεί ποτέ το κατώφλι μιας πλήρους δέσμευσης στην πολιτική ισότητα και την αποτελεσματική συμμετοχή στο πακέτο των εκκρεμούντων θεμάτων προς επίλυση – το γνωστό και ως Πλαίσιο Γκουτέρες από την εποχή του Κραντ Μοντάνα. Έχει κατά καιρούς ανοίξει όλα τα υπό διαπραγμάτευση θέματα. Η σημερινή χαοτική κατάσταση είναι και δικό του προϊόν. Θα κάνει κίνηση τώρα που κλείνει την 10ετή Προεδρία του;

Χωρίς εκπροσώπους ο ΟΗΕ

Μήπως τότε μπορεί να αναζωογονήσει τη διαδικασία ο διορισμός ενός εκπροσώπου του ΟΗΕ; Πριν από μερικές ημέρες έγινε γνωστό ότι η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα Αμερικανίδα Τζέιν Χολ Λουτ παραιτήθηκε από τη θέση της. Η κα Λουτ συνεχίζει να είναι στέλεχος του ΟΗΕ, αλλά οι υπηρεσίες της τερματίστηκαν απότομα σε σχέση με το Κυπριακό. Όχι γιατί υπάρχει σύγκρουση με την ιδιότητα της ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Shell. Αυτό το κάνει εδώ και 8 μήνες και δεν υπήρχε πρόβλημα. Προτού διοριστεί νέος εκπρόσωπος του ΟΗΕ, δεν πρέπει να γνωρίζουμε γιατί παραιτήθηκε ο προηγούμενος;

O OHE έκρινε ότι ένας ειδικός απεσταλμένος δεν είχε πλέον κανένα χρήσιμο ρόλο, ύστερα από τόσα πολλά διαδοχικά ταξίδια. Δεν αξίζει τον κόπο, δεν μπορεί να διαθέσει άλλη διπλωματική ενέργεια. Περαιτέρω δε, εξακολουθεί να υπάρχει εμπλοκή στον διορισμό και του διαδόχου της Ελίζαμπεθ Σπέχαρ στη θέση του επικεφαλής της πολιτικής αποστολής στην Κύπρο. Η Τουρκία έχει ρητώς απορρίψει τις έως τώρα υποψηφιότητες.

Ο Ελπιδοφόρος στο στόχαστρο

Η κυπριακή αποστολή υπό τον Ν. Αναστασιάδη, βρήκε τρόπο όμως, να έχει συμβολή στα δρώμενα του υπόλοιπου Ελληνισμού. Η είδηση διαδόθηκε ταχέως από πρόθυμα ΜΜΕ: ο Ν. Αναστασιάδης «εξοργίστηκε» από την παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου στα εγκαίνια του πολυόροφου κτιρίου της Τουρκικής Αντιπροσωπείας στη Νέα Υόρκη (23 όροφοι ακριβώς απέναντι από τον ΟΗΕ). Ήταν εκεί και ο Τ/Κ ηγέτης Ερσίν Τατάρ. Πολύ εύκολα παρασύρθηκε και η ελληνική κυβέρνηση αλλά ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης δεν έφθασε στο σημείο να ακυρώσει και αυτός το ραντεβού του με τον Ελπιδοφόρο που είναι πιθανόν ο επόμενος Οικουμενικός Πατριάρχης.

Το «επεισόδιο» καταγράφεται ως ένα από τα πολλά της ιδιότυπης ευαισθησίας των Κυπρίων για το τί κάνουν άλλα κομμάτια του Ελληνισμού για να δουν καλύτερες ημέρες. Ο Ν. Αναστασιάδης έγινε πρωταγωνιστής ενός δήθεν σκανδάλου, ενώ στην πραγματικότητα είναι ο τελευταίος που μπορεί να βάζει κανόνες συμπεριφοράς σε άλλους. Είδε μυστικά τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και μπήκε στην «ιδεοθύελλα» μαζί του για διχοτόμηση. Μοιράστηκε τις σκέψεις του για «δύο κράτη», όπως αποκάλυψε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος, έκανε μυστικές συναντήσεις με Τ/Κ πολιτικούς για να υποσκάψει τον Μουσταφά Ακιντζί. Κάποτε, ταξίδεψε στην Τουρκία όπου συνάντησε τον Ταγίπ Ερντογάν! Στωικά ο Ελπιδοφόρος θα πρέπει να υπομένει τις εθνικολαϊκές εξάρσεις του Κυπρίου Προέδρου τις οποίες καταπίνει και η Αθήνα. Ο Ελπιδοφόρος απάντησε ότι «καταλαβαίνει τον πόνο των Κυπρίων και προσεύχεται…» Άλλωστε το ταξίδι του Ν. Αναστασιάδη στη Νέα Υόρκη ήταν πολυήμερο και επίπονο, τόσο όσο χρειαζόταν για να ξεχαστεί και η ψευδοδήλωση που έκανε για το «Πόθεν Έσχες» του, επιβεβαιώνοντας με το παράδειγμα του πόσο χαμηλά έφερε την Κύπρο στα ζητήματα διαφάνειας και καταπολέμησης της διαφθοράς.