Στη Νέα Υόρκη με αντίπαλο τον εαυτό μας

 

Με αφορμή την αυριανή τριμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη και με δεδομένες τις χαμηλές προσδοκίες για το τι μπορεί αυτή να φέρει, ο εσωτερικός παράγοντας έσπευσε για ακόμα μια φορά να αναδείξει την επιθετική στάση της Τουρκίας και την πρόταξή της για λύση δύο κρατών, αξιολογώντας πως η εν γένει συμπεριφορά της δεν επιτρέπει οποιαδήποτε αισιοδοξία. «Η λογική στη βάση της οποίας κινείται η κατοχική Τουρκία, της επιβολής των δικών της επεκτατικών επιδιώξεων…. προφανώς και δεν επιτρέπει την όποια συνεννόηση, καθώς διά της ισχύος η Άγκυρα θέλει να επιβάλλει τους δικούς της σχεδιασμούς», έγραψε στο κεντρικό του κείμενο ο «Φιλελεύθερος». Σημειώνοντας πως «αυτό το πετυχαίνει διαχρονικά ως αποτέλεσμα και της δικής μας στάσης, αδράνειας και υποχωρητικότητας».

Είναι, όμως, η Τουρκία το μόνο εμπόδιο στο Κυπριακό, εφόσον στόχος είναι όντως η λύση; Aκόμα κι αν αύριο υπήρχε διαφοροποίηση της στάσης της, αποφάσιζε ότι η διευθέτηση του Κυπριακού εξυπηρετεί τα συμφέροντά της, αγνοούσε το γεγονός ότι η πάροδος του χρόνου της έδωσε όσα επιδίωκε ώστε να μην χρειάζεται πλέον την οποιαδήποτε συμφωνία, αποδεχόταν- χωρίς ενδοιασμούς- μια ξεκάθαρη μορφή Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ), τερματισμό των εγγυήσεων και αποχώρηση όλων των στρατευμάτων αμέσως, πώς αυτό θα άνοιγε τον δρόμο για επίτευξη συμφωνίας; Η συντριπτική πλειοψηφία των κομμάτων- έχοντας πλέον παραμερίσει και το «σωστό περιεχόμενο»- απορρίπτει τη ΔΔΟ και θέτει προϋποθέσεις που στην ουσία καθιστούν αδύνατη την ουσιαστική συμμετοχή των Τ/Κ (ως κοινότητα) στη διακυβέρνηση της χώρας. ΣαρΆντα τέσσερα χρόνια μετά την αποδοχή από μέρους μας της ομοσπονδίας, περισσότερα από τα μισά κόμματα (που ανησυχούν για τη στασιμότητα και τη διαμόρφωση τετελεσμένων) προτάσσουν το ενιαίο κράτος ως επιδιωκόμενη λύση. Όλα, εκτός δύο, θεωρούν μη αποδεκτό το πλαίσιο Γκουτέρες, επί του οποίου υποτίθεται πως ζητούμε από τον ΓΓ του ΟΗΕ να επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Και η κυβέρνηση, που μέχρι πρόσφατα δεν ήταν σίγουρη ποιο πλαίσιο Γκουτέρες αποδεχόταν ως βάση διαπραγμάτευσης (το αρχικό ή το δικό της), ποια λύση από τις όσες πρόταξε επιδιώκει, ούτε πώς εννοεί την πολιτική ισότητα, έχει μεταβεί στη Νέα Υόρκη για να εξηγήσει, όπως δηλώνει, την πρόταση για επιστροφή στο Σύνταγμα του ‘60, την οποία σε πολύωρη συνεδρία δεν κατάφερε να καταστήσει κατανοητή στο Εθνικό Συμβούλιο. Την ίδια στιγμή η κοινή γνώμη είναι ήδη διαμορφωμένη. Ακόμα μία δημοσκόπηση που έγινε το τελευταίο διάστημα δείχνει μια ξεκάθαρη στροφή της πλειοψηφίας των Ε/Κ σε λύσεις πέραν της ΔΔΟ. Μόνο ένας στους τρεις πλέον αποδέχεται τη συγκεκριμένη μορφή λύσης, με το ίδιο σχεδόν ποσοστό να επιθυμεί παραμονή των πραγμάτων ως έχουν. Ακόμα, λοιπόν, και με τον τουρκικό παράγοντα εκτός εξίσωσης, πώς θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε σ’ ένα αποδεκτό από εμάς σχέδιο λύσης; Διεκδικούμε επανέναρξη των συνομιλιών με στόχο τι;

Θα ανέμενε κάποιος- δεδομένης και της παραδοχής για το τι διακυβεύεται σήμερα, με το Κυπριακό στάσιμο και με τα τετελεσμένα το ένα μετά το άλλο να κλειδώνουν- πως θα υπήρχε μια ξεκάθαρη αντίληψη για το τι θέλουμε να πετύχουμε μέσα από τις διαπραγματεύσεις. Αντ’ αυτού, βλέπουμε ένα πολιτικό δυναμικό που επιμένει σε ένα αφήγημα που έχει ήδη κριθεί και καταρρεύσει, που ούτε τους δύο ηγέτες φέρνει στο τραπέζι, ούτε το status quo «ενοχλεί», και μια κυβέρνηση της οποίας η ρητορική και ενέργειες βρίσκονται σε πλήρη αντιδιαστολή με τις πραγματικότητες και τους δεδηλωμένους στόχους. Κάνει «αθώες» αναφορές σε άλλες επιλογές, θριαμβολογεί για χαμένες ευκαιρίες και ετοιμάζεται για νέες. Την ίδια στιγμή, ανησυχεί για τους κινδύνους του status quo και εκφράζει φόβους για εναλλακτικά σχέδια που έχουν ήδη αρχίσει να συζητούνται. Δημιουργώντας, όχι απλά την αίσθηση ότι η διάρρηξη του status quo είναι σχεδόν αδύνατη, αλλά και εύλογες απορίες κατά πόσον είναι επιθυμητή.

Το επόμενο διάστημα- είτε οδηγηθούμε σε συνομιλίες είτε όχι- είναι βέβαιο ότι θα βρεθούμε ενώπιον εξαιρετικά δύσκολων διλημμάτων. Μπροστά του ο Πρόεδρος θα έχει δύο επιλογές: Είτε να οδηγηθεί σε μία συμφωνία που ο ίδιος θα έχει προλάβει με τη ρητορική του να διασφαλίσει ότι δεν θα μπορεί να περάσει από την κοινωνία, είτε θα παραμείνει παγιδευμένος σ’ ένα status quo που αργά ή γρήγορα θα οριστικοποιήσει τα τετελεσμένα. Με μεγάλες τις πιθανότητες η οριστική διχοτόμηση να σκάσει στα δικά του χέρια. Κανένα από τα δύο δεν θα είναι χωρίς τεράστιες επιπτώσεις. Ούτε για την Κύπρο, ούτε για τον ίδιο. Και τα δύο θα είναι απόδειξη τού πού μπορούν να οδηγηθούν ένας Πρόεδρος και μία χώρα που αγνοούν τα προφανή.

antopoly@cytanet.com.cy