«Προοπτικές καριέρας στον τομέα της ναυτιλίας για μηχανολόγους μηχανικούς» του Δρ Σωτήρη Ιερόπουλου

 

Συνεκτιμώντας τις οικονομικές δραστηριότητες που εξαρτώνται από τη θάλασσα, η πιο πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ιούνιος 2020) κατέδειξε ότι η Γαλάζια Οικονομία αντιπροσωπεύει πέραν των 5 εκατ. θέσεων εργασίας, με κύκλο εργασιών τα 750 δις εκ. ευρώ το 2018. Ποια είναι η θέση της Κύπρου σε αυτό το πλαίσιο;

Αν και μικρή, η Κύπρος υπερέχει στον τομέα της ναυτιλίας, έναν από τους πυλώνες της «γαλάζιας ανάπτυξης», όπως ονομάζεται η μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης του θαλάσσιου τομέα της ΕΕ, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας. Η χώρα μας αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο πλοιοδιαχείρισης στην Ευρώπη ενώ κατέχει επίσης τον 3ο μεγαλύτερο στόλο στην Ευρώπη και 11ο μεγαλύτερο στον κόσμο. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου ναυτιλιακού κέντρου, οι επαγγελματικές ευκαιρίες είναι πολλές και συνεχόμενες.

«Η χώρα μας διαθέτει ένα ποιοτικό σύμπλεγμα ναυτιλιακών δραστηριοτήτων με τεράστια προοπτική περαιτέρω ανάπτυξης», δηλώνει ο Υφυπουργός Ναυτιλίας Βασίλης Δημητριάδης, επισημαίνοντας ότι παρά το μικρό μέγεθός της, η Κύπρος «συγκαταλέγεται ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις στον τομέα της εμπορικής ναυτιλίας με σπουδαίες επιδόσεις τόσο στο διεθνές όσο και στο ευρωπαϊκό ναυτιλιακό στερέωμα.» Σύμφωνα με τον Υφυπουργό, «η τεράστια δυναμική της Κύπρου σε αυτό τον συναρπαστικό τομέα, οι εξαιρετικές προοπτικές απασχόλησης σε ναυτικά και ναυτιλιακά επαγγέλματα σε θάλασσα και ξηρά, αποτελούν σημαντικούς πυλώνες πάνω στους οποίους θα πρέπει να επενδύσουμε. Το Υφυπουργείο Ναυτιλίας έχει θέσει ως στόχο την καλλιέργεια θαλάσσιας και ναυτικής κουλτούρας ενημερώνοντας τους νέους για τον δυναμισμό και την προοπτική του τομέα.»

Σε αυτό το πλαίσιο, προσφέρονται σήμερα στην Κύπρο σειρά από προγράμματα εκπαίδευσης ενώ ήδη, ανταποκρινόμενη στα δεδομένα της αγοράς εργασίας, η Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης έχει εντάξει τον κλάδο Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων στα προγράμματα της ως μια επιλογή για τον επαγγελματικό προσανατολισμό έφηβων μαθητριών και μαθητών.

Σπουδές και καριέρα στον τομέα της ναυτιλίας

Οι προκλήσεις είναι μεγάλες και σ’ αυτές ανταποκρίνονται και ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το Πανεπιστήμιο Frederick παρέχει πρώτο πτυχίο στα ναυτιλιακά, μέσα από το Πρόγραμμα Ναυτιλιακών Σπουδών της Σχολής Νομικής και Διοίκησης Επιχειρήσεων. Το εν λόγω Πρόγραμμα αποσκοπεί στην ικανοποίηση των ιδιαίτερων αναγκών της κυπριακής και διεθνούς ναυτιλιακής αγοράς και στην κάλυψη των αναγκών του ευρύτερου τομέα των μεταφορών και του διεθνούς εμπορίου σε ότι αφορά σε εξειδικευμένο στελεχιακό δυναμικό. Στην ίδια Σχολή προσφέρονται τα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Διεθνούς Εμπορίου και Ναυτιλιακής Διοίκησης, Ναυτικού Δικαίου και Ναυτιλιακής Διοίκησης και Ναυτικής Μηχανικής και Διοίκησης, τα οποία στοχεύουν στην ανάπτυξη εξειδικευμένων γνώσεων, απαραίτητων σε διευθυντικά στελέχη εταιρειών του διεθνούς εμπορίου και της ναυτιλιακής βιομηχανίας ή και νομικών, εμπορικών συμβούλων και μηχανικών αντίστοιχα.

Αλλαγή επαγγελματικής ρότας για μηχανολόγους μηχανικούς

Οι ευκαιρίες είναι πολλές, ακόμα και για πτυχιούχους σε παρεμφερείς κλάδους, που αναζητούν «αλλαγή ρότας» στην επαγγελματική τους καριέρα. Αυτό ήταν το σκεπτικό για τον σχεδιασμό ενός μοναδικού στην Κύπρο αλλά και στον διεθνή χώρο καινοτόμου προγράμματος εκπαίδευσης που προσφέρεται στην Ακαδημία Ναυτικής Τεχνολογίας Κύπρου του Πανεπιστημίου Frederick. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που παρέχει την ευκαιρία σε πτυχιούχους μηχανολόγους μηχανικούς να αναζητήσουν νέες προοπτικές καριέρας στον ολοένα αναπτυσσόμενο ναυτιλιακό τομέα της Κύπρου.

«Πρόκειται για το μοναδικό πρόγραμμα σπουδών που γεφυρώνει αυτά τα δύο επαγγέλματα, δηλαδή του/της μηχανολόγου μηχανικού και του/της μηχανικού πλοίων», αναφέρει ο Δρ Σωτήρης Ιερόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών και Εμπορίου, εξηγώντας ότι «με την επιτυχή ολοκλήρωσή του, υπάρχουν εξαιρετικές ευκαιρίες εργοδότησης τόσο στη θάλασσα όσο και στη στεριά. Οι απόφοιτοι αυτού του προγράμματος μπορούν να εργαστούν ως Αξιωματικοί Μηχανικοί σε εμπορικά πλοία ή και διευθυντικά στελέχη στα τεχνικά τμήματα διοίκησης ναυτιλιακών εταιρειών, αρκεί να έχουν εμπειρία στη θάλασσα. Οι ευκαιρίες μετά είναι πολλές.»

Το εν λόγω Πρόγραμμα προετοιμάζει μηχανικούς μηχανολόγους που επιλέγουν μια μεγάλη αλλαγή στην επαγγελματική τους πορεία, η οποία ωστόσο προσφέρει «εγγυημένη καριέρα», όπως σημειώνει ο Δρ Ιερόπουλος, επισημαίνοντας ότι προσφέρεται ήδη σημαντικός αριθμός θέσεων εργασίας σε αυτό τον τομέα και δη με πολύ υψηλές απολαβές. Σύμφωνα με τον ίδιο, ωστόσο, είναι μια ευκαιρία που καλείται να επιλέξει κανείς «με την ψυχή του». Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πρακτική άσκηση στα πλοία, επιδοτούμενη από την κυπριακή κυβέρνηση με επιπλέον αμοιβή από την εκάστοτε πλοιοκτήτρια εταιρεία. Επιπλέον, όσοι φοιτούν στο εν λόγω πρόγραμμα μπορούν να διεκδικήσουν ειδικές υποτροφίες από το Υφυπουργείο Ναυτιλίας.

«Μέσα από το εν λόγω πρόγραμμα απέκτησα βαθιά γνώση του ναυτιλιακού τομέα», αναφέρει ο Άρης Φυτίδης, πτυχιούχος του προγράμματος. «Αποδείχθηκε ιδιαίτερα ωφέλιμο γιατί καλύψαμε όλα τα κύρια πεδία της ναυτιλίας: την ασφάλεια, τη νομοθεσία και το τεχνικό κομμάτι των πλοίων. Εξαιρετικά σημαντική για μένα ήταν και η εκπαίδευση δίπλα σε καθηγητές με πολύχρονη θαλάσσια υπηρεσία που μοιράστηκαν μαζί μας τις αληθινές τους εμπειρίες», σχολιάζει.

Ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα αυτού του προγράμματος σε σχέση με άλλα πτυχία ναυτιλιακών σπουδών; Όπως προανέφερε ο Δρ Ιερόπουλος, αποτελεί το μοναδικό πρόγραμμα που γεφυρώνει το επάγγελμα του/της μηχανολόγου μηχανικού με του/της Αξιωματικού Μηχανικού Πλοίων. Πέραν τούτου, η διοικητική λειτουργός της Ακαδημίας Ναυτικής Τεχνολογίας Κύπρου του Πανεπιστημίου Frederick, κα Γιωργούλλα Χατζηγεωργίου, τονίζει πως όσοι και όσες το επιλέξουν, έχουν ήδη τα απαραίτητα ακαδημαϊκά προσόντα -ως πτυχιούχοι μηχανολόγοι μηχανικοί- ώστε η φοίτησή τους να είναι μικρής διάρκειας (12-15 μήνες) και στοχευμένη στη θαλάσσια υπηρεσία. ««Οι φοιτητές μας είναι ήδη ακαδημαϊκά ώριμοι, κατέχοντας το πτυχίο μηχανολογίας. Ως εκ τούτου, μέσα σε ένα χρόνο φοίτησης εστιάζουμε στην εξειδίκευση της κατεύθυνσης της Ναυτικής Μηχανικής, με την πρακτική τους άσκηση τόσο στη στεριά όσο και ως μέλη πληρώματος πλοίων».

Έχοντας την εμπειρία, «συστήνω ανεπιφύλακτα αυτό το πρόγραμμα σπουδών» λέει ο Άρης. «Το ότι προσφέρονται απογευματινά μαθήματα είναι ιδιαίτερα βολικό για όσους εργάζονται στη διάρκεια της μέρας. Το Πανεπιστήμιο στηρίζει σημαντικά τους φοιτητές με αυτό τον τρόπο αλλά όχι μόνο».

Ο Ευτύχιος Παπαδόπουλος είναι επίσης πτυχιούχος του εν λόγω προγράμματος. «Θεωρώ ότι ήταν εξαιρετικά βοηθητικό για την επαγγελματική μου καριέρα ως μηχανικός. Η ομάδα που δημιούργησε αυτό το πρόγραμμα μάς έδειξε τον τρόπο να βελτιώσουμε περαιτέρω την πρακτική μας εστιάζοντας όμως και στο θεωρητικό υπόβαθρο, έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι να διαχειριστούμε τα ζητήματα που θα αντιμετωπίσουμε στον επαγγελματικό μας χώρο. Επιπρόσθετα, οι εμπειρίες των καθηγητών ήταν από μόνες τους ένα πολύ σημαντικό μάθημα, σαν παράδειγμα για να καταλάβουμε αφενός τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς ως μηχανικός στα πλοία, αφετέρου για να πάρουμε μια ιδέα του πόσο γρήγορες λύσεις πρέπει να δίνουμε ακόμα και σε σπάνιες προβληματικές καταστάσεις στο μηχανοστάσιο. Συστήνω με κάθε δυνατό τρόπο σε όποιον αγαπά αυτή τη δουλειά, να ακολουθήσει το πρόγραμμα του Frederick, ενός πανεπιστημίου που βοηθά να εκπληρώσεις τα όνειρά σου και να είσαι το μέλλον στη ναυτιλιακή μηχανική».

Ζητούμενο η εξειδίκευση

Αξίζει να αναφερθεί ότι το εν λόγω πρόγραμμα ανταποκρίνεται σε ένα στόχο του ίδιου του Υφυπουργείου Ναυτιλίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, που δεν είναι άλλος από την εξειδικευμένη γνώση του ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της ναυτιλίας.

Όπως αναφέρει σχετικά ο Υφυπουργός Ναυτιλίας, «η αλματώδης τεχνολογική ανάπτυξη προϋποθέτει καταρτισμένα στελέχη με γνώση και εξειδίκευση. Η συνεργασία και η δημιουργία συνεργειών μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας και της ναυτιλιακής βιομηχανίας αποτελεί  βασικό συστατικό για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων που να ανταποκρίνονται στα νέα δεδομένα έτσι που προετοιμάζουν κατάλληλα τους σπουδαστές στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων.» Αξίζει να αναφερθεί ότι η Ακαδημία Ναυτικής Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Frederick έχει αξιολογηθεί επιτυχώς από το Υφυπουργείο Ναυτιλίας για τα προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης που προσφέρει, τα οποία συμβάλλουν, σύμφωνα με τον Υφυπουργό Δημητριάδη, «στην ενίσχυση της τεχνογνωσίας και της εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα της εμπορικής ναυτιλίας.»

Το ότι η Κύπρος αποτελεί ένα ισχυρό ναυτιλιακό κέντρο διαθέτοντας τον 11ο μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο «είναι ένα δεδομένο που δεν μπορούμε να προσπεράσουμε», επισημαίνει ο Δρ Ιερόπουλος. «Ας μην ξεχνάμε ότι η διεθνής ναυτιλία αντέχει τις κρίσεις. Επηρεάζεται, βεβαίως, αλλά λιγότερο από άλλους τομείς της οικονομίας. Η αξία της ναυτιλίας είναι σταθερή. Σε σταθερά θεμέλια βασίζεται και η καριέρα όσων επιλέξουν την επαγγελματική κατάρτιση σε αυτό τον τομέα».

 

[caption id="attachment_591159" align="alignnone" width="694"] «Οι απόφοιτοι αυτού του προγράμματος μπορούν να εργαστούν ως Αξιωματικοί Μηχανικοί σε εμπορικά πλοία ή και διευθυντικά στελέχη στα τεχνικά τμήματα διοίκησης ναυτιλιακών εταιρειών με πολύ υψηλές απολαβές» σημειώνει ο Δρ Σωτήρης Ιερόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Frederick.[/caption]