Πριν 3-4 δεκαετίες, όταν ολοκλήρωνα τις επαγγελματικές σπουδές μου στη λογιστική στην Αγγλία, είχε προκύψει μια διαφορά για κάποια φορολογική μεταχείριση δαπανών που αφορούσε πελάτη μας. Εμείς ως λογιστές του πελάτη δίναμε διαφορετική ερμηνεία απ’ αυτήν που έδιναν οι φορολογικές αρχές της χώρας. Η διαφορά δεν ήταν και τόσο σημαντική, γι’ αυτό και ήμουν σίγουρος πως θα «υποκύπταμε».
Όταν λοιπόν ο αρμόδιος συνέταιρός μου, μου ανέφερε ότι θα προσφεύγαμε στη δικαιοσύνη, εγώ απόρησα και τον ρώτησα «μα για ένα τόσο μικρό ποσό θα πάμε κόντρα με το φοροθέτη; Δεν θα μας προκαλέσει άλλα προβλήματα χωρίς όφελος;», και μου εξήγησε πως όταν προκύπτει θέμα ερμηνείας νόμων, τότε ο λογιστής και οι φορολογικές αρχές συμφωνούσαν όπως προσφύγει ο πρώτος στη δικαιοσύνη ώστε να δοθεί η σωστή ερμηνεία από το αρμόδιο σώμα, το δικαστήριο. Ακόμη όταν δοθεί η ερμηνεία, αν αυτή είναι διαφορετική από το πνεύμα του νομοθέτη, τότε ο νόμος πάει πίσω για διόρθωση.
Δεν είναι θέμα ισχύς, προσωπικής δικαίωσης και διατήρησης βασιλείων. Είναι θέμα ορθής εφαρμογής της πολιτικής βούλησης. Αυτό σε ώριμα κράτη, με ώριμους θεσμούς, με ώριμους πολίτες. Συγκρίνετε λοιπόν με το τι γίνεται στην Κύπρο.
Βεβαίως, υπάρχουν διαφορές μεταξύ πολιτών και θεσμών ή μεταξύ θεσμών παντού. Κανένα σύστημα δεν είναι τέλειο. Ακόμη τα συστήματα εξελίσσονται, διαφοροποιούνται και μαζί θα πρέπει να αλλάζουν οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες. Τα ώριμα κράτη / κοινωνίες ξεχωρίζουν με το πώς επιλύουν τα προβλήματα. Έτσι και εμείς, με τα πιο πάνω ως γνώμονα θα έπρεπε να βελτιώνουμε το όλο σύστημα… αν ήμασταν ώριμο κράτος.
Δεν μας άρεσε ο Αθανάσιος Ορφανίδης, άρα έπρεπε να φύγουν οι εξουσίες από αυτόν και να πάν' σε Συμβούλιο, όπου θα διορίζαμε τους «δικούς» μας συμβούλους για να κάνουν τη ζωή του δύσκολη. Μας άρεσε ο Αθανάσιος Ορφανίδης, άρα έπρεπε να προστατέψουμε το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και να μη δώσουμε εξουσίες στους «άλλους». Το ποιο σύστημα είναι το καλύτερο για τις συνθήκες και τη χώρα μας δεν έχει σημασία. Το τι πρέπει να αλλάξει για να βελτιωθεί το σύστημα προς όφελος των πολιτών και όχι των πολιτικών και των ατόμων που είναι στην ηγεσία των θεσμών, επίσης δεν έχει σημασία.
Παρακολουθούμε έναν αριθμό κωμωδιών – τραγωδιών να εξελίσσονται που αποδεικνύουν την ανωριμότητά μας ως κράτος, ως πολίτες. Κοντραριστήκαμε με την Εισαγγελία, θα εκσυγχρονίσουμε την Εισαγγελία, κοντραριστήκαμε με την Ελεγκτική Υπηρεσία, θα την εκσυγχρονίσουμε και αυτή, αλλά χωρίς σοβαρή συζήτηση. Χωρίς εις βάθος ανάλυση. Στην καλύτερη περίπτωση αντιγράφουμε από κανένα ακαδημαϊκό δοκίμιο κάτι που κολλά στη θέση μας και τελειώσαμε.
Αν πιστεύετε ότι η μεταρρύθμιση που - πιθανόν να - χρειάζεται θα γίνει προς όφελος των πολιτών, μην ελπίζετε. Ο καθένας θέλει να προστατέψει το βασίλειό του. Πάρτε για παράδειγμα το θέμα των αποσπάσεων ατόμων στη δημόσια υπηρεσία. Για να έρθει ένα άτομο στο Δημοσιονομικό Συμβούλιο, τον τελικό λόγο τον είχε ο υπουργός Οικονομικών. Δεν βρέθηκε ένας υπουργός, ένας γενικός διευθυντής, ένας βουλευτής να πει «από πού ώς πού ένας υπουργός Οικονομικών, να γνωρίζει, να ασχολείται και να έχει εξουσία αν η κ. ΦΜ θα πρέπει να φύγει από το Α τμήμα και να πάει στο Β;» Όχι, να μην αγγίξουμε τα βασίλεια εξουσίας. Απλά πράγματα δεν τα εκσυγχρονίσαμε και θα εκσυγχρονίσουμε θεσμούς (αστείο).
