«Στα ζάρια η μισή μας πατρίδα;» του Θεόδωρου Θεοδώρου

Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ τις τελευταίες εβδομάδες έχει αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου για το Κυπριακό ενόψει της άτυπης πενταμερούς διάσκεψης της Γενεύης. Προς ενημέρωση του διεθνούς παράγοντα, είχε συναντήσεις με τους πρέσβεις των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και όχι μόνο. Στο εσωτερικό συναντήθηκε με τον γ.γ. του ΑΚΕΛ για συντονισμό, προσπαθώντας προφανώς να αναβιώσει την πάλαι ποτέ συμμαχία της λύσης, ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ. Ακόμα πολύ σωστά είχε, και συνεχίζει να έχει, επαφές με κόμματα και προσωπικότητες στα κατεχόμενα.

Εκτός της «εκστρατείας» Αβέρωφ αναλαμβάνονται και άλλες πρωτοβουλίες από προσωπικότητες και πολιτικούς, διαχρονικά πιστούς στην «κληριδική σχολή» σκέψης αναφορικά με το Κυπριακό. Οι πρωτοβουλίες αυτές εστιάζονται είτε σε δημόσιες παρεμβάσεις, είτε σε παρασκηνιακές επαφές είτε, τέλος, με συμμετοχή στη διαπραγματευτική ομάδα.

Αν και όλοι αυτοί, συμπεριλαμβανομένου του Αβέρωφ Νεοφύτου, ισχυρίζονται ότι στόχος των κινήσεών τους είναι η στήριξη προς τον ΠτΔ, είναι ηλίου φαεινότερο ότι αποσκοπούν στο να τον πείσουν αναφορικά με τη διαπραγματευτική γραμμή που θα πρέπει να ακολουθήσει στην επικείμενη διάσκεψη. Δηλαδή να είναι «εκ του σύνεγγυς» για να βεβαιωθούν ότι δεν θα επαναληφθούν οι τακτικισμοί και οι παλινδρομήσεις του Κραν Μοντανά και ότι η δική μας πλευρά θα είναι σταθερή στις αρχές του συμφωνημένου πλαισίου λύσης, της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα.

Ήδη η προσπάθεια αποδίδει καρπούς. Ο ΠτΔ άρχισε δειλά δειλά να αναφέρεται, σίγουρα όχι πάντα γιατί ίσως να χρειάζεται χρόνος για να το συνηθίσει, στη ΔΔΟ. Αν και επισταμένα δεν μιλά για πολιτική ισότητα, τουλάχιστον είναι συγκεκριμένος στη μορφή λύσης κάτι που στο παρελθόν απέφευγε «όπως ο διάβολος το λιβάνι».

Αν και μόνο λίγες βδομάδες μας χωρίζουν από την άτυπη πενταμερή η απαισιοδοξία και η αβεβαιότητα κυριαρχούν σε όλες τις εκτιμήσεις. Το μόνο σίγουρο είναι το ότι εάν η άλλη πλευρά επιμένει σε λύση δύο κρατών, εμείς δεν θα συναινέσουμε. Άλλο το «φλερτ» με τα δύο κράτη και άλλο ο «γάμος». Εκτός αυτού ούτε ο «πρώτος κουμπάρος», δηλαδή η ΕΕ, το αποδέχεται. Αλίμονο, εδώ δεν είχαμε το θάρρος και την πολιτική βούληση να διαπραγματευτούμε σωστά την επανένωση και θα διαπραγματευτούμε τη διχοτόμηση; Άλλωστε αυτό το ξεκαθάρισε και ο ΥΠΕΞ ο οποίος δήλωσε ότι χωρίς τη δική μας συγκατάθεση δεν μπορούν να αλλάξουν οι όροι εντολής του γ.γ. των ΗΕ. Δυστυχώς όμως αυτό που παρά τις διακηρύξεις και τα μεγάλα λόγια παραμένει απρόβλεπτο, είναι το ποια θα είναι η στάση μας αν η άλλη πλευρά μας εκπλήξει και πάλι και δεν προσέλθει με διχοτομικές προτάσεις. Σε τέτοια περίπτωση θα μείνουμε πιστοί στο συμφωνημένο πλαίσιο ή θα αρχίσουμε πάλι τα «ναι μεν αλλά», τα «ήξεις αφήξεις», τις «πολιτικές ανισότητες», τους «προβληματισμούς για σχέδια Β και Γ», το κυνήγι του «πλαισίου φάντασμα της 4ης Ιουλίου» και όλους τους άλλους απαράδεκτους τακτικισμούς, κατά και μετά το Κραν Μοντανά, που μας έφεραν στο χείλος της οριστικής διχοτόμησης; Δυστυχώς, ως συνήθως, πάμε στην πιο κρίσιμη διάσκεψη για το Κυπριακό χωρίς να έχουμε τη στοιχειώδη συναίσθηση της πραγματικότητας. Ζητούμε συνέχιση της διαδικασίας από εκεί που μείναμε χωρίς να είμαστε όλοι σύμφωνοι ως προς το πού μείναμε. Μείναμε στο σημείο όπου, λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας, ο γ.γ. «θύμωσε» και κήρυξε τη λήξη ή στο σημείο όπου ο Πορτογάλος εκνευρίστηκε από τις δικές μας παλινωδίες;

Ανεξάρτητα του ότι το πού μείναμε είναι ακόμα αμφιλεγόμενο, συμπεριφερόμαστε ως και εάν στο Κραν Μοντανά ήμασταν μόνοι μας. Νομίζουμε ότι δικαιούμαστε να μεταλλασσόμαστε άλλοτε μένοντας και άλλοτε φεύγοντας από τις συνομιλίες κοροϊδεύοντας τον διεθνή παράγοντα. Δυστυχώς, εσκεμμένα ή όχι, μας διαφεύγουν τα αυτονόητα. Πρώτον, στο Κραν Μοντανά υπήρχε και η άλλη πλευρά. Δεύτερον, για να φρεσκάρουμε τη μνήμη μας, υπήρχε τότε ένας Τ/Κ ηγέτης, ονόματι Μουσταφά Ακιντζί, συνειδητοποιημένος της λύσης σε αντίθεση με τον σημερινό διχοτομιστή Ερσίν Τατάρ. Τρίτον, υπήρχε ένας γ.γ. που αν και προσπάθησε όσο κανένας άλλος στο τέλος απογοητεύθηκε, ευχήθηκε καλή τύχη στον βορρά και στον νότο, επέρριψε ευθύνες και στη δική μας πλευρά για το αδιέξοδο, χαρακτήρισε εποικοδομητική τη στάση της Τουρκίας και παρά την προτροπή του για περισυλλογή εμείς συνεχίσαμε τη ρητορική της φουστανέλας και των μαξιμαλιστικών κόκκινων γραμμών. Τέλος μας διαφεύγει ακόμα ότι σήμερα έχουμε μπροστά μας μια Τουρκία όσο ποτέ άλλοτε αναθεωρητική και έναν Ερντογάν ο οποίος προσπαθεί να καλύψει τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό ενεργοποιώντας τον εθνικισμό του τουρκικού λαού. Το κυριότερο όμως, που φαίνεται να μην αντιλαμβανόμαστε, είναι το με ποια ηγεσία θα πάμε στην τελευταία, όπως όλοι παραδέχονται, προσπάθεια για απαλλαγή από την κατοχή. Σίγουρα υπάρχει ο εκλελεγμένος ηγέτης με την ισχυρή εντολή του 2018, ο οποίος νομιμοποιείται και υποχρεούται να διαπραγματευτεί το μέλλον της πατρίδας μας. Καμία αμφιβολία επί τούτου. Όμως από την άλλη πάμε στην ύστατη προσπάθεια με μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα, δικαίως ή αδίκως, ότι η δική μας πλευρά, επιεικώς τουλάχιστον, προβληματίζεται για λύση δύο κρατών. Ακόμα, πάμε στο «grand finale» των αγώνων του κυπριακού ελληνισμού με μια ηγεσία η οποία, δικαίως ή αδίκως, «σφυροκοπείται» από παντού για τα θέματα διαφθοράς και όχι μόνον. Όλα τα πιο πάνω δυστυχώς καθιστούν εν αμφιβόλω όχι μόνο την πολιτική μας βούληση για να διαπραγματευτούμε αλλά και την ικανότητά μας. Σίγουρα υπάρχει το επιχείρημα ότι στο τέλος η οποιαδήποτε λύση θα τεθεί στον κυρίαρχο λαό προς έγκριση ή απόρριψη. Όμως αυτό θα είναι το τελευταίο μη αναστρέψιμο στάδιο. Από την ηγεσία εξαρτάται, όχι μόνο ποια λύση θα φέρει αλλά το κυριότερο, ποια λύση θα αποφύγει να φέρει. Όλα τα πιο πάνω θα πρέπει να τα συνυπολογίσουν όλοι αυτοί που καλόπιστα καλούν σε συστράτευση και ενότητα. Δεν ισχυρίζομαι ότι υπάρχει η εύκολη λύση αλλά από την άλλη δεν μπορούμε να τα αφήσουμε όλα στην τύχη. Δεν μας επιτρέπεται να παίξουμε στα ζάρια τη μισή μας πατρίδα.