Αυτές τις μέρες, συνηθίζεται, να γεμίζουν τα κυπριακά, όπως και αρκετά διεθνή ΜΜΕ με αναλύσεις και διαπιστώσεις και ένα σωρό άλλες υποθέσεις εργασίας, ευπαίδευτες και μη, που προσπαθούν να καταγράψουν με μια κάποια δόση συνοχής και δομής τα όσα προηγήθηκαν το προηγούμενο έτος και να προβλέψουν τα όσα έρχονται στο επόμενο έτος στη διεθνή πολιτική και οικονομική σκηνή. Ένα σωρό «αναλυτές» επιδίδονται σε αυτή την εργασία που, αν είμαστε ειλικρινείς, έχει ως μοναδική κατάληξη την παραγωγή μιντιακού περιεχομένου που πέραν της ψυχαγωγίας του αναγνωστικού κοινού δεν προσφέρει και πολλά-πολλά, στην πραγματικότητα. Ούτε σε θεωρητικό επίπεδο αλλά ούτε και σε πρακτικό.
Και τούτο, επειδή οι περισσότερες από αυτές τις αναλύσεις δεν είναι παρά αναμάσημα υποθέσεων, αφού έστω και αν δεν αγνοούν ότι η ανθρώπινη ιστορία είναι συνεχής και δεν επηρεάζεται από την «ολοκλήρωση» της περιφοράς της γης γύρω από τον ήλιο (sic), εν τούτοις αποτελούν αναμετάδοση άλλων αντίστοιχων αναλύσεων από αγγλόφωνες, κυρίως, δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες πηγές ενημέρωσης και πληροφόρησης.
Για παράδειγμα, οι περισσότεροι εγχώριοι αναλυτές των διεθνών εξελίξεων που καταπιάνονται με τα όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ, Ρωσία, Ευρώπη, αλλά και στη γειτονιά μας, δηλαδή στη Μέση Ανατολή, στη Συρία, στον Λίβανο, στο Ισραήλ, στη Γάζα, αλλά και στην Υεμένη ή στην Τεχεράνη, στο Κάιρο, στο Ιράκ, ή ακόμα και στο Κέρας της Αφρικής, κοκ, είναι σχεδόν σίγουρο ότι ούτε ταξιδεύουν συστηματικά σε αυτές τις περιοχές, αν τις επισκέφθηκαν ποτέ, ούτε πρωτοβάθμιες πηγές διαθέτουν εκεί. Ούτε γνωρίζονται με ντόπιους πολιτικούς, ακαδημαϊκούς, αναλυτές, τραπεζίτες, δημοσιογράφους, κυβερνητικούς, αντάρτες, πολέμαρχους, επιχειρηματίες ή έστω και με αντίστοιχων ιδιοτήτων ξένους που ενδεχομένως να βρίσκονται σε εκείνα τα μέρη του κόσμου για τα οποία οι δικοί μας ντόπιοι επαΐοντες παρελαύνουν από κανάλια, ραδιόφωνα, συνέδρια και στήλες εφημερίδων εκφέροντας γνώμη, άποψη και πρόβλεψη.
Αυτό που συμβαίνει, στις πλείστες των περιπτώσεων, είναι πολύ απλό. Διαβάζουν ό,τι διαβάζουν στα μεγάλα και γνωστά, κυρίως αγγλόφωνα, αμερικανικά και ευρωπαϊκά ΜΜΕ ή αν τύχει, πράγμα σπάνιο, και κατέχουν σε βάθος και εύρος κάποια γλώσσα της περιοχής, διαβάζουν και τα εκεί τοπικά ΜΜΕ, αλλά μέχρι εκεί. Ενίοτε μπορεί και να συνομιλούν με κανένα ντόπιο ακαδημαϊκό ή διπλωμάτη από αυτές τις περιοχές που βρίσκεται στην Κύπρο, αλλά ακόμα και αυτό να συμβαίνει, μόνο κάποιος αφελής θα πίστευε ότι οι ξένοι διπλωμάτες θα μοιραστούν με κάποιο εγχώριο αναλυτή οποιαδήποτε πληροφορία δεν εντάσσεται στο αφήγημα που στρατευμένα και εκ καθήκοντος προωθούν κατ' εντολή των κυβερνήσεών τους. Αυτή, άλλωστε, είναι και μία από τις δουλειές τους.
Αντίστοιχα, οι περισσότεροι από τους εγχώριους αναλυτές, που επιδιώκουν να αξιολογήσουν πράγματα και καταστάσεις με τα οποία ελάχιστη ή καμιά πραγματική επαφή έχουν ή καμιά πρωτοβάθμια γνώση και ίδιαν εμπειρία δύνανται να διαθέτουν, αφού, όπως είπαμε, ούτε επισκέπτονται συχνά τα μέρη για τα οποία μιλούν, ούτε συνδέονται με οποιονδήποτε διαρκή και ποιοτικό τρόπο με αυτά, αλλά ούτε και διαθέτουν, τις περισσότερες φορές, την κατάρτιση για να το πράξουν. Αφού αυτές οι «δουλειές» απαιτούν, πέρα από την πρόσβαση σε αξιόπιστα δεδομένα και πρωτογενείς πληροφορίες, και την κατοχή (mastering) των αναγκαίων αναλυτικών εργαλείων που δεν περιορίζονται στις πολιτικές επιστήμες, στην ιστορία και στις διεθνείς σχέσεις. Επειδή τα εργαλεία αυτά προεκτείνονται και εμπλέκουν και πολλούς άλλους τεχνικούς τομείς όπως τα οικονομικά, τη συνταγματολογία, την εθνογραφία, τη γεωγραφία, καθώς και τις περισσότερο θετικές επιστήμες που σχετίζονται με την τεχνολογική κατάσταση πραγμάτων και την επίδρασή της στην καμπύλη παραγωγής, αλλά και στη διαχείριση των περιορισμένων πολιτικών και υλικών πόρων ενός τόπου.
Γι' αυτό, σας εύχομαι καλή διασκέδαση όταν θα διαβάζετε ό,τι θα διαβάζετε αυτές τις μέρες, αλλά μην λάβετε τις όποιες αποφάσεις σας για πολιτικά και επιχειρηματικά ζητήματα με βάση τις αναλύσεις και αξιολογήσεις των περισσότερων δημόσια προβεβλημένων αναλυτών μας, επειδή ούτε και οι ίδιοι το κάνουν…
