ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΥΛΟΣ Κ. ΠΑΥΛΟΥ
Κάθε φορά που φεύγει από τη ζωή ένας συνάδελφος από την παλιά οικογένεια του ΡΙΚ, χάνουμε ένα κομμάτι από τον εαυτό μας. Με τον Άντρο Παυλίδη ξεκινήσαμε μαζί στην τηλεόραση του ΡΙΚ στο 1968. Δεν χρειάστηκαν πολλά για να συνδεθούμε και να γίνουμε φίλοι. Είχαμε τις ίδιες ανησυχίες, τα ίδια ενδιαφέροντα, τα ίδια πιστεύω. Ο Άντρος ήταν χαρισματικός άνθρωπος, ανήσυχος, νευρώδης, δουλευταράς και πολυτάλαντος. Καλλιγράφος, ασχολήθηκε με το αρχιτεκτονικό σχέδιο. Θυμούμαι στα νιάτα μας, όταν με τον Καζαντζάκη υπό μάλης κάναμε τις προσωπικές μας ανατροπές και επαναστάσεις, εκμεταλλεύτηκα την καλλιγραφική του ικανότητα και του ζήτησα να μου αντιγράψει σε τελάρο το «Πιστεύω» από την »Ασκητική». Το φυλάγω μέχρι σήμερα.
Θυμούμαι όταν μου έδωσε το πρώτο του βιβλίο (1969), μια μικρού μεγέθους έκδοση με τίτλο «Πινελιές», με διηγήματα. Πρώτη γραφή, το βάπτισμα. Ακολούθησαν 34 εκδομένα βιβλία, από τον δικό του εκδοτικό οίκο «Φιλόκυπρος». Ποίηση, διήγημα, νουβέλα, μυθιστόρημα, βιογραφία, ταξιδιωτικά. Ανάμεσά τους και μνημειώδεις εκδόσεις, όπως το Χρονικόν του Λεοντίου Μαχαιρά και το Χρονικόν του Γεωργίου Βουστρωνίου, με την αυθεντική γραφή και απόδοση στα Νέα Ελληνικά. Με τη συμβολή αυτή του Α. Παυλίδη τα σημαντικά αυτά βιβλία έγιναν κτήμα των πολλών.
Ενδεχομένως τέτοιες εκδόσεις τον ώθησαν να πάρει τη μεγάλη, όσο και τολμηρή-ριψοκίνδυνη απόφαση, να επιχειρήσει κάτι που δεν έκαμε κανείς: Την έκδοση της 15τομης Μεγάλης Κυπριακής Εγκυκλοπαίδειας, έργο ζωής, για την υλοποίηση του οποίου κινητοποίησε πανεπιστημιακούς, ερευνητές, συγγραφείς, δημοσιογράφους και άλλους, τους συντόνιζε και πέτυχε αυτόν τον άθλο. Σημειωτέον ότι εμπλούτισε την έκδοση με πλούσιο φωτογραφικό υλικό δικό του, καθώς γνώριζε πολύ καλά και την τέχνη της φωτογραφίας.
Στο πλούσιο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται θεατρικά έργα που παρουσιάστηκαν επί σκηνής και δεκάδες κυπριώτικα σκετς, που μεταδόθηκαν από το ΡΙΚ.
Ο Άντρος ήταν και παθιασμένος ταξιδευτής. Δεν γνωρίζω πόσες χώρες επισκέφθηκε, γνωρίζω, όμως, ότι έφθασε σε απίθανα μέρη και απεκόμισε πλούσιες εμπειρίες. Είναι πολύ τυχεροί όσοι συμμετείχαν σε οργανωμένα από τον ίδιο εκπαιδευτικά ταξίδια, πολλά στην Τουρκία και άλλα μέρη όπου έχει παρουσία η ελληνική ιστορία, που οργάνωνε μετά την αφυπηρέτησή του από τη θέση του Διευθυντή Προγραμμάτων Τηλεοράσεως του ΡΙΚ.
Στέκομαι και στην εντυπωσιακή μνήμη του Άντρου Παυλίδη. Μην το θεωρήσετε καθόλου μα καθόλου υπερβολικό, αν σας αναφέρω ότι ήταν αυτό που λέμε «κινητή εγκυκλοπαίδεια». Προφανώς προικισμένος με το θείο δώρο της φωτογραφικής μνήμης, αράδιαζε στη στιγμή ημερομηνίες, ονόματα, ιστορικά στοιχεία, γεγονότα, τα πάντα. Γνωρίζοντας την Κύπρο «παθκιάν-παθκιάν» και με εφόδιο την ισχυρή του μνήμη, κατέγραψε στον τηλεοπτικό φακό του ΡΙΚ κάθε γωνιά της Κύπρου. Δουλεύοντας στο στυλ του πρώτου διδάξαντος Ρίτσαρντ Αντέμπορο, ο Άντρος ετοίμασε ως κειμενογράφος, παρουσιαστής, σκηνοθέτης 150 ντοκυμαντέρ που καλύπτουν λεπτομερώς και με εγκυρότητα την αρχαία, βυζαντινή, μεσαιωνική και νεώτερη Κύπρο. Βρίσκονται όλα στο πολύτιμο αρχείο του ΡΙΚ.
Η παραγωγή του στη ζωγραφική (θήτευσε στους μεγάλους μας Διαμαντή και Κάνθο) παρουσιάστηκε σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Ο Άντρος Παυλίδης γνώρισε καθολική αναγνώριση στην Κύπρο, την Ελλάδα και αλλού, και απέσπασε τιμητικές διακρίσεις. Φεύγει νωρίς, άφησε, όμως, πλούσιο και ποικιλόμορφο έργο στον τόπο του. Αιωνία ας είναι η μνήμη του.
Παύλος Κ. Παύλου, δημοσιογράφος
