Το μακρινό 1984, σε ένα αρκετά διαφορετικό πολιτικό και κοινωνικό κλίμα, ο Νίκος Παπάζογλου τραγουδούσε «όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν», στον περίφημο δίσκο του «Χαράτσι». Αυτό μου ήρθε στο μυαλό διαβάζοντας τις νέες επιθετικές δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, λίγες μόνο ημέρες μετά τους εναγκαλισμούς ευγνωμοσύνης και αισθήματα φιλίας που εκδηλώθηκαν μετά τους φονικούς σεισμούς που έπληξαν τη νότια Τουρκία. Ταιριάζει και η φράση «Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου» ή το «Τι 'χες Γιάννη, τι 'χα πάντα» μιας κι από τον καιρό που θυμάμαι τον εαυτό μου δεν έχουμε ησυχάσει από τις απειλές που εξαπολύει η εκάστοτε τουρκική ηγεσία. Αυτό το διάστημα βέβαια τόσο ο τόνος όσο και οι ίδιες οι διεκδικήσεις των Τούρκων έχουν χτυπήσει κόκκινο. Μεταξύ αυτών και η αποσαφήνιση της δήθεν αδιευκρίνιστης κυριότητας των νησιών του Αιγαίου, θέση η οποία αποτελεί ευθεία αμφισβήτηση της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας. Όσο πιο μεγάλα ζόρια περνούν οι Τούρκοι στο εσωτερικό (προβλήματα οικονομικά, εκλογικά, προβλήματα δημοκρατίας και διαφθοράς) τόσο πιο έντονα εξάγουν την κρίση τους προς το εξωτερικό. Αυτό το γνωρίζουμε αλλά...
Η ομαδοποίηση αξιώσεων και φαντασιακών θεμάτων από την Τουρκία, δεν είναι μόνο προπαγανδιστική. Στοχεύει στο να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις «σταθμισμένων» και «ισόρροπων» λύσεων, στο ενδεχόμενο συνολικής προσφυγής για όλα τα θέματα στη Χάγη, ή σε κάθε άλλο διεθνές δικαιοδοτικό όργανο. Μια λύση του τύπου επιβεβαίωσης της ελληνικής κυριότητας από πλευράς τους θα διευκολύνει ως αντάλλαγμα, την αναγνώριση περιορισμένων δικαιωμάτων των νησιών στις θαλάσσιες ζώνες. Την πάγια δηλαδή τουρκική επιδίωξη. Αυτό το διάστημα, η ελληνική διπλωματία δείχνει ότι έχει αυτοπεποίθηση, εμπειρογνωμοσύνη και ψυχραιμία για να αντιμετωπίσει τις τουρκικές προκλήσεις. Πέρα από ακρότητες συναισθηματισμών, η αξιόπιστη στάση της Ελλάδας σε ένα σωρό ζητήματα όπως στο Ουκρανικό, προσφέρει ευκαιρίες. Ανάλογες με τους κινδύνους και τις προκλήσεις που εγκυμονεί. Εξ ου και η κάθε ολιγωρία, έχει πολλαπλάσια αρνητικές συνέπειες. Και επιβαρύνει το «ισοζύγιο» των υποχρεώσεων.
Αλλά αλλού θέλω να καταλήξω ύστερα από αυτή την εισαγωγή που όρισε εν συντομία το τελευταίο snap shot του πλαισίου των ελληνοτουρκικών. Όλο αυτό αφορά την Κύπρο. Ένας πολύ έμπειρος Έλληνας διπλωμάτης μου είπε πρόσφατα κάτι πολύ σημαντικό για την Κύπρο. Σύμφωνα με τη γνώμη του δεν πρέπει να εφησυχάζουμε γιατί το πιθανότερο είναι πολύ σύντομα οι Τούρκοι να στρέψουν την προσοχή τους σε εμάς, τον πιο αδύναμο κρίκο της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης. Ίσως θελήσουν να δοκιμάσουν τα αντανακλαστικά της νέας κυβέρνησης του Νίκου Χριστοδουλίδη, όπως δοκίμασαν τα αντανακλαστικά και την ετοιμότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Έβρο. Ίσως, εκτονώσουν όλη αυτή τη ρητορική στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο αντί στο Αιγαίο, περιοχή στην οποία νιώθουν πιο κυρίαρχοι και πιο «νομιμοποιημένοι». Είμαστε προετοιμασμένοι διπλωματικά; Έχουμε συνεννοηθεί με τους συμμάχους μας; Είναι ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας με τους Ευρωπαίους εταίρους μας; Ξέρουμε πώς θα κινηθούμε σε κάθε περίπτωση, σχεδιάσαμε τα πιθανά σενάρια και τις κινήσεις μας; Με τους Αμερικάνους τι γίνεται; - ρητορική η ερώτηση. Γιατί οι Ρώσοι τους οποίους καλοκρατούμε και τα χαλούμε με όλους τους υπόλοιπους χτίζουν πυρηνικούς σταθμούς στην Τουρκία, διανύοντας έναν παρατεταμένο μήνα μέλιτος.
