Σταμάτα τώρα ότι κάνεις!!!
Πάρε τώρα το κινητό στο χέρι σου, και πάρε τηλέφωνο (εκτός αν διαβάζεις το άρθρο μεσάνυκτα-ξημερώματα, σε αυτή την περίπτωση στείλε μήνυμα), ένα άτομο που δεν συνηθίζεις να το κάνεις και πέστου ‘’Σαγαπώ, να το ξέρεις!’’.
Ωραία τώρα συνεχίζουμε, η συνήθεια είναι ένα πολυδιάστατο και πολυμορφικό εσωτερικό φαινόμενο που μπορεί να διαλύσει ή να εξυψώσει τον άνθρωπο.
Ας το πάρουμε όμως από την αρχή.
Τί είναι συνήθεια;
Συνήθεια είναι οτιδήποτε το κάνουμε αρχικά συνειδητά, το γουστάρουμε (ή μπορεί και όχι) και στην συνέχεια γίνεται ασυνείδητο πρόγραμμα.
Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι:
H συνεχής αναβλητικότητα των στόχων και των προτεραιοτήτων μας, μέχρι το να βγάζουμε τα μαλλιά μας και να τρώμε τα νύχια μας από το άγχος.
Από το να προσπαθώ να τα ελέγξω όλα, μέχρι και το να ζω συνεχώς στο παρελθόν ή και το μέλλον, ακόμη η συνήθεια που εξελίσσεται μάστιγα στον αιώνα μας, αυτή των ηλεκτρονικών, που έχουν γίνει ένα με το χέρι μας, κάνοντας απλά scroll στα δίκτυα (άστο, υποφέρω και εγώ από αυτό!).
Βέβαια αυτές δεν είναι και οι καλύτερες συνήθειες, αντίθετα θεωρούνται οι μεγαλύτερες ‘’κακές συνήθειες’’ ακόμη και επιβλαβείς για την υγεία μας, καθώς επίσης δεν μας επιτρέπουν να εξελιχθούμε και να ζούμε την ζωή μας!
Αντίθετα τώρα, υπάρχουν και οι παραγωγικές ή υγιείς συνήθειες, που θα μπορούσε παράδειγμα να ήταν το:
Nα ξυπνάω και να γυμνάζω το μυαλό ή το σώμα μου (διαλογισμός / γυμναστική), μέχρι το να διαβάζω καθημερινά 30 λεπτά, ένα βιβλίο που με γεμίζει.
Από το να δημιουργώ προτεραιότητες για τις καθημερινές μου δραστηριότητες, μέχρι και το να δίνω στον εαυτό μου λίγη καθημερινή φροντίδα. Όποιο από τα πάραπανω και εάν σε εκφράζει περισσότερο, δεν παύει να είναι συνήθεια, η οποία δημιουργείται και ζεί στο μυαλό και μόνο.
Σκέψου τώρα, πως ήταν όταν οδήγησες για πρώτη φορά. Καθόσουν στο αμάξι, έφτιαχνες το καθρεφτάκι, έπαιρνες το τιμόνι με τα δύο σου χέρια, συνειδητά έβαζες την ταχύτητα, συνειδητά πατούσες το γκάζι, συνειδητά πήγαινες εκεί που ήθελες χωρίς να πρέπει κάποιος να σου μιλάει για να μην αποσπά την προσοχή σου, συνειδητά… πο πο άγχος ε;
Πλέον με την εμπειρία γίνονται όλα αυτόματα έτσι; Πότε ξεκινάς, πότε φτάνεις στο προορισμό σου ούτε καν το θυμάσαι. Αυτό γιατί πέρασες την εμπειρία της οδήγησης από κάποια στάδια τα οποία θα μπορούσε να είναι:
- Ασυνείδητη άγνοια, δεν γνώριζες κάν ότι υπάρχει η οδήγηση, ή ότι μπορείς εσύ να οδηγήσεις, ούτε καν μπορεί να σε ένοιαζε.
- Συνειδητή άγνοια, γνώρισες την οδήγηση αλλά δεν σε ένοιαζε να οδηγείς ή απλά ακόμη μπορεί να μην ήσουν έτοιμος/η να οδηγήσεις.
- Συνειδητή γνώση, έμαθες τώρα να οδηγείς και το κάνεις με πλήρη συνείδηση, αλλιώς φώναξε την ασφαλιστική!!
- Ασυνείδητη γνώση, Okay τώρα όλα στον αυτόματο πιλότο, το κατακτήσαμε και αυτό!
Κάπως έτσι λειτουργεί όλη η θεωρία της γνώσης, σε οποιοδήποτε τομέα, ακόμη και οι συνήθειες μας που έχουμε αποκτήσει κάπως έτσι περνάνε στο ασυνείδητο.
Και γιατί γίνεται αυτό όμως;
- Φαντάσου κάθε φορά να έπρεπε, συνειδητά να οδηγάς, συνειδητά να τρώς, συνειδητά να πίνεις, συνειδητά να τα κάνεις όλα! Ε καλά είναι κακό; Καθόλου κακό, αντίθετα είναι όμορφο συνειδητά να τα κάνουμε όλα αυτά, αλλά λόγω της καθημερινότητας μας, των γρήγορων ρυθμών δεν γίνεται αυτό. Ο λόγος είναι ότι πρώτα από όλα δεν θα μας έμενε καθόλου ενέργεια να ανταπεξέλθουμε στα καθημερινά tasks που έχουμε να κάνουμε! Έτσι το μυαλό ανέπτυξε αυτό τον μηχανισμό αυτοματοποίησης για να σου κερδίσει χρόνο, ενέργεια, αλλά και… χρήμα !
- Εδώ είναι το κορυφαίο κομμάτι. Το μυαλό σου δεν γουστάρει αλλαγές! Του αρέσει να βολεύεται με αυτά που ήδη γνωρίζει και υπάρχουν. Ποιο από αυτά τα παραδείγματα σε βολεύει εσένα;
‘’Δεν είναι για μένα αυτά…’’ , ‘’Είμαι πολύ μεγάλος/η για αλλαγές’’ , ‘’Ο άνθρωπος μέχρι τα 25 του ότι μάθει έμαθε!’’ και άλλα πολλά.
Φίλε,φίλη , όταν τα λες αυτά δεν μιλάς εσύ, αλλά ο πολυλογάς σου. Αυτό το κομμάτι του μυαλού σου που δεν θέλει να αλλάξεις μια συνήθεια γιατί θέλει να σε προστατεύσει από φυσικό ή ψυχολογικό κίνδυνο, και προκειμένου να σε αφήσει να αλλάξεις κάτι σημαίνει ότι θα ξεβολευτεί από τα συνηθισμένα…. λες να το θέλει; ΝΟ!
Είναι σαν αγοράζεις το αυτοκίνητο των ονείρων σου, και επειδή φοβάσαι ότι ίσως σου το κτυπήσει κάποιος, να μην το βγάζεις ποτέ έξω από το γκαράζ σου και να το αφήνεις εκεί απλά να το βλέπεις!
Τί; σου αρέσει να μένεις εκεί στάσιμος/η στα γνωστά και στα ίδια; Αν βολεύεσαι και δεν θες να ανέβεις επίπεδο , να ανεβάσεις τα standard σου και να πετύχεις αυτό που θες να πετύχεις, κανένα πρόβλημα! Πολύ καλή η ρουτίνα, δεν είναι κακό. Αν θες όμως να πετύχεις το κάτι παραπάνω τότε ΞΕΒΟΛΕΨΟΥ.
Ποιες είναι οι συνήθειες που δεν σου επιτρέπουν να εξελιχθείς; Ή ποιες είναι οι συνήθειες που σου καταστρέφουν τη ζωή; Ποτό; Τσιγάρο; Φαγητό; Τζόγος; Συμβιβάζεσαι με τα λίγα; Θεωρείς ότι γεννήθηκες φτωχός και έτσι θα πεθάνεις;
Ένα άλλο μεγάλο κομμάτι περιορισμών που συναντώ καθημερινά σε ανθρώπους είναι αυτό τον λεκτικών αλλά και συμπεριφορικών μοτίβων. Για να καταλάβεις δες εδώ το παράδειγμα:
Ο ‘’Κωστάκης’’ είναι ένας υπάλληλος σε μια πολυεθνική εταιρία. Ο Κωστάκης όμως μισά αυτή την δουλειά, δεν είναι ρε παιδί μου αυτό που γουστάρει, μένει εκεί όμως γιατί του εξασφαλίζει χρήμα! Ο Κωστάκης, μόλις ξυπνήσει του γυρίζει το μυαλό επειδή σκέφτεται ότι πάλι θα πάει σε εκείνη την δουλειά που μισεί. Έτσι ξεκινάει ανάποδα όλη του η μέρα. Επιστρέφει από την δουλειά διαλυμένος, αφού ψυχολογικά τον στέλνει στον πάτο. Από το απόγευμα μουρμουράει για το πόσο μισεί αυτή την δουλειά. Βλέπει την μητέρα του, τον πατέρα του με το ζόρι, αφού όλη μέρα είναι ‘’PISSED OFF’’, από αυτή την σκέψη. Όταν μιλάει νομίζεις ότι είναι άνθρωπος με κατάθλιψη, αφού κουβαλάει το ‘’βάρος’’ της εργασίας μαζί του. Όπου κάτσει και όπου σταθεί μιλάει για το πόσο σκατά πέρασε, πόσο μισεί το αφεντικό και του συναδέλφους του. Οι ώμοι γέρνουν, το κεφάλι κοιτάει πάντα το πάτωμα τα πόδια είναι λες και περπατά χελώνα και τα τσιγάρα το ένα πίσω από το άλλο….ούτε καν σπίρτα δεν χρειάζεται να καταλάβεις…
Αυτά τα μοτίβα θα συνεχίσουν στον Κωστάκη εως ότου αναλάβει να αλλάξει πρώτα, αυτά που σκέφτεται και λέει (το λεξιλόγιο του) και τον τρόπο που συμπεριφέρεται και κινείται (φυσιολογία). Έπειτα ο Κωστάκης θα δει ολόκληρη την εργασιακή του ζωή να αρχίσει να αλλάζει μπροστά στα μάτια του, το αφεντικό του και οι συναδέλφοι του επίσης θα αλλάζουν την στάση απέναντι του! Και στο τέλος αν το θέλει, μπορεί να βρεί κάτι καλύτερο ή να κάνει κάτι για αυτό!
Εσύ εάν θές το κάτι παραπάνω δεν συμβιβάζεσαι με τίποτα όπως κάνει ο ‘’Κωστάκης’’! Σπάς, τις συνήθειες και το κατακτάς. Γίνε για λίγο ‘’hacker’’ του μυαλού σου, του μεγαλύτερου υπερυπολογιστή στον κόσμο! Κάνε uninstall, τα απαρχαιωμένα προγράμματα και λογισμικά σου και αντικατέστησε τα με νέα σύγχρονα προγράμματα που σε εξυπηρετούν.
Το μυαλό σταματά, μόνο όταν πεθάνουμε!
Πώς όμως μπορείς να σπάσεις τα παλιά σου μοτίβα συνήθειας;
Ποιο είναι το δευτερεύον όφελος;
Πίσω από κάθε συνήθεια που δυσκολευόμαστε να αλλάξουμε, κρύβεται ένα δευτερεύον όφελος, καθώς όλες μας οι συνήθειες δουλεύουν με κάποιους εσωτερικούς μηχανισμούς.
Ο ‘’Χ’’ ήταν ένας άντρας που ήθελε να κόψει το κάπνισμα. Ότι και εάν προσπάθησε, δεν τα κατάφερε. Βρε τι τσιρότα, τι πείσμα , τι τσίχλες, τίποτα. Όταν ήρθε να δουλέψουμε την διακοπή του καπνίσματος μαζί, τα είχαμε καταφέρει σε 4 μόνο συναντήσεις. Τελειώνοντας το πρόγραμμα, σιγά σιγά ξεκίνησε και κάπνιζε 1 τσιγάρο την ημέρα. Και ως εκεί. Δεν αναζητούσε δεύτερο, αλλά για πιο λόγο να καπνίζει μόνο 1 ; Αφού ούτε εκείνον τον 1 δεν τον ήθελε, απλά έτσι… Εκεί αρχίσαμε να ψάχνουμε το δευτερεύον όφελος πίσω από εκείνο το τσιγάρο! Τότε ανακαλύψαμε ότι εκείνο το τσιγάρο του ήταν η παρέα του. Καθώς οι φίλοι του ήταν ανύπαρκτοι λόγω ωραρίου κλπ. Έτσι ο ‘’Χ’’ αποφάσισε και μπήκε σε μια ομάδα, όπου ανέπτυξε καινούργιες φιλίες και εκείνη την στιγμή δεν τον ενδιέφερε ούτε και εκείνο το 1 τσιγάρο!
Εσένα πιο είναι το δευτερεύον όφελος πίσω από την συνήθεια σου;
Ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα;
Ναι ξέρω, πχ το κάπνισμα, είναι κάπνισμα ! ΟΧΙ. Πίσω από το κάπνισμα και το κάθε κάπνισμα 99% κρύβεται κάτι άλλο. Αυτό είναι καλό να το ανακαλύψουμε ώστε να κτυπήσουμε την συνήθεια από την ρίζα και όχι επιφανειακά. Ψάξε λοιπόν τι κρύβεται πίσω από την δική σου συνήθεια;
H αλλαγή έρχεται με αυτά τα απλά βήματα:
- Πρώτα από όλα πρέπει να βρείς ποια είναι αυτή η συνήθεια.
Έπειτα αφού την βρείς, γράψε - απάντησε σε ένα χαρτί αυτές τις ερωτήσεις με απόλυτη ειλικρίνεια προς τον εαυτό σου:
- Έχοντας αυτή την συνήθεια τι είναι αυτό/α που ‘’χάνεις’’ ή πως σε περιορίζει ή με ποιο τρόπο σε καταστρέφει, κάνοντας το.
- Κάτω από ποιες συνθήκες, ποιες ώρες, συμβαίνει;
- Γίνεται μετά από κάτι συγκεκριμένο;
- Τώρα ρώτησε τον εαυτό σου, για ποιο λόγο θες να αλλάξεις αυτή την συνήθεια και πως θα σε ωφελήσει αλλάζοντας την. Επίσης γράψε την απάντηση σου.
- Βρές τώρα την καινούργια ενδυναμωτική εναλλακτική συνήθεια που θες να υιοθετήσεις. ΕΕΕΕ Αλέξανδρε δεν θέλω να την αντικαταστήσω με κάτι άλλο. Καλό είναι να βρούμε αρχικά κάτι πιο υγιές να το αντικαταστήσουμε, γιαυτό τώρα βρές κάτι.
- Βεβαιώσου ότι αυτό που βρήκες είναι οικολογικό, χρήσιμο και δεν δημιουργεί άλλα προβλήματα.
- Τώρα, στάσου και κοίταξε μπροστά σου, δες τον εαυτό σου με ανοικτά μάτια, την ώρα που πυροδοτείτε αυτή η παλιά συνήθεια. Παρατήρησε τον για λίγο και βγές από την κατάσταση.
- Κλείσε τα μάτια τώρα και δές μια σκηνή από το παρελθόν όπου είχε πυροδοτηθεί αυτή η αντίδραση. Και λίγα εκατοστά του δευτερολέπτου πρίν να πυροδοτηθεί, κόψε την σκηνή και βάλε στην θέση της την καινούργια αντίδραση που θα ήθελες να έχεις (θα σε βοηθούσε πρίν κάνεις τα βήματα, να δημιουργήσεις μια σκηνή με την νέα αντίδραση).
- Κάνε το επανάληψη αρκετές φορές μέχρι να βγεί πιο ΄΄φυσιολογικό΄΄ το όλο σκηνικό.
Τώρα αυτό από μόνο του, δεν είναι βέβαιο ότι θα δουλέψει, αφού το κάνεις μόνος/η χωρίς καθοδήγηση. Έτσι το ενισχύουμε καθημερινά βλέποντας τον εαυτό μας (οραματισμός) στην καινούργια συνήθεια. Κλείνε τα μάτια κάθε μέρα για λίγη ώρα και βλέπε τον εαυτό σου να το κάνει.
Καθημερινά, γράφεις θετικές επιβεβαιώσεις
Το πρωί, αλλά και καθόλη την διάρκεια της μέρας, οχι για να το πιστέψεις εσύ αλλα το ασυνείδητο σου! Ένα παράδειγμα θα ήταν: ‘’ Καθημερινά νιώθω υπέροχα γιατί αυτό που κάνω (νεα συνήθεια) Με γεμίζει, με εξελίσσει και με βοηθάει’’.
Τέτοιες επιβεβαιώσεις μπορείτε επίσης να βρείτε στο google σαν ιδέες. Και γράφε την κάθε επιβεβαίωση τουλάχιστον 5 φορές! Μαζί με αυτό γράφε καθημερινά τι κερδίζεις με την καινούργια σου συνήθεια! Αυτό θα σου δίνει ενέργεια και δύναμη.
Άλλαξε κάποιες άλλες παράπλευρες συνήθειες προκειμένου να το πετύχεις.
Παράδειγμα, εάν καπνίζεις και συνηθίζεις το διάλειμμα στην δουλειά να πηγαίνεις έξω στα σκαλιά με συναδέλφους για να καπνίσεις, τότε κάνε κάτι άλλο, πήγαινε περπάτησε λίγο, πήγαινε στην θάλασσα, πήγαινε να δείς τους γονιούς σου κλπ, γενικά άλλαξε το περιβάλλον σου.
Aντάμειψε τον εαυτό σου!
Ναι, κάθε επιτυχία πανηγύρισε την, την αξίζεις, θα σου δώσει δύναμη για την συνέχεια.
Βρές ένα ‘’συνεργό στο έγκλημα’’
Το να είμαστε υπόλογοι σε κάποιο άλλο άτομο, αυτό δημιουργεί σε εμάς μια ευθύνη στο να κρατηθούμε στο σωστό δρόμο! Βρες ένα άτομο που χαίρεται για κάθε επιτυχία σου και πέστου το νέο σου εγχείρημα! Και να είσαι υπόλογος σε αυτόν, να του δίνεις αναφορά για την πρόοδο σου!!!
Δώσε χρόνο στον εαυτό σου
Μια συνήθεια για να ενσωματωθεί λένε ότι χρειάζεται τουλάχιστον 21 μέρες, πλέον γνωρίζουμε ότι ίσως είναι κάτι περισσότερο από 66 μέρες. Όπως και να έχει δώσε αρκετό χρόνο σε εσένα, μην τα βάλεις ποτέ κάτω και 1000% αυτό θα σε ανταμείψει.
Όλα αυτά δοκίμασε τα, δες τι θα πετύχει καλά, τι πιο λίγο, άλλαξε το, δούλεψε το, ξανα άλλαξε το, πειραματίσου με τον εαυτό σου, τσαλακώσου, στεναχωρήσου, χαμογέλα, πέσε, σήκω, αγάπησε, είναι εντάξει, να θυμάσαι όμως αυτό:
Είμαστε άνθρωποι, γεννημένοι για κάθε περίσταση, δεν υπάρχει αποτυχία, αλλά επιτυχία και μαθήματα, είναι όμορφο τελικά να ζεις και είναι όμορφο να έχεις την επίγνωση ότι μπορείς να βελτιωθείς, μπορείς να πετύχεις και να εξελιχθείς, είναι στην φύση σου. Μην αποδέχεσαι ότι είσαι προιόν του παρελθόντος σου. Η κάθε μέρα είναι μια νέα ζωή για αυτόν που θέλει να αλλάξει κάτι, και το διεκδικεί.
Με απέραντη αγάπη μέχρι την επόμενη φορά,
Αλέξανδρος Χριστοδούλου apnlp,aplc,ccht - ΜindLab Cyprus
- Μέλος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Υπνωτιστών
- Μέλος της Διεθνούς Εκπαιδευτικής Ακαδημίας Νευρογλωσσικού Προγραμματισμού.
- Μέλος της Διεθνούς Αρχής για Επαγγελματίες Coaches & Mentors
www.mindlabcy.com 96750859
