Σε στάδιο εκτίμησης του πλήγματος που δέχθηκε η πανίδα στις περιοχές που έγιναν στάχτη από τη μεγάλη πυρκαγιά της Λεμεσού και στον καθορισμό και υλοποίηση βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων βρίσκεται η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας του Υπουργείου Εσωτερικών. Θεωρούν ότι έγινε πάρα πολύ μεγάλη ζημιά, είτε όσον αφορά το κεφαλαίο των άγριων πτηνών είτε των θηλαστικών, κυρίως των μικροθηλαστικών. Καταστράφηκε μιά μεγάλη περιοχή, έκτασης 124 τετραγωνικών χιλιομέτρων καμένης γης, με αποτέλεσμα να επηρεασθούν σημαντικά είδη, όπως ο περίφημος Αετός του Μπονέλι ή Σπιζαετός, ο οποίος φωλιάζει στην Κύπρο.
Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι στην περιοχή της πυρκαγιάς κάηκαν τουλάχιστον χωροκράτιες του αετού, δήλωσε στον «Π» ο ανώτερος λειτουργός της Υπηρεσίας, Νίκος Κασίνης. Όπως εξήγησε, καταστράφηκαν τα δέντρα και η βλάστηση των γκρεμών όπου φώλιαζαν, αλλά και η περιοχή όπου θήρευαν. Με την καταστροφή της βλάστησης και τον επηρεασμό των θηραμάτων τους, είναι κατανοητό το μέγεθος της ζημιάς για αυτό το είδος, τόνισε. Στα ανατολικά των καμένων περιοχών, συνεχίζεται να παρακολουθείται με πομπό ένα ζευγάρι αετών, με τις κινήσεις τους να επιβεβαιώνουν ότι τα δύο πτηνά δεν υπήρξαν θύματα της φωτιάς. Για ένα δεύτερο ζευγάρι που φώλιαζε στην περιοχή, ακόμα δεν επιβεβαιώθηκε η επιβίωσή του. Αυτή την περίοδο οι αετοί δεν φωλιάζουν, αλλά παραμένουν στην περιοχή, καθώς δεν είναι τόσο εύκολο να φύγουν από τις φωλιές τους, σημείωσε ο κ. Κασίνης. Εκτός από τα δύο ζευγάρια, υπάρχουν τουλάχιστον ακόμη τρία, σε γειτονικές περιοχές, που εν μέρει η περιοχή τους εισερχόταν στην καμένη ζώνη, συνεπώς επηρεάστηκαν μερικώς οι χωροκράτιές τους.
Καταστράφηκε μιά μεγάλη περιοχή, έκτασης 124 τετραγωνικών χιλιομέτρων καμένης γης, με αποτέλεσμα να επηρεασθούν σημαντικά είδη, όπως ο περίφημος Αετός του Μπονέλι ή Σπιζαετός, ο οποίος φωλιάζει στην Κύπρο.
Την ίδια ώρα εκτιμάται ότι η μεγάλη πυρκαγιά επηρέασε αρνητικά μικρότερα είδη, από θηράματα (πέρδικες, φάσσες, λαγούς κτλ.) μέχρι κουκουβάγιες και άλλα μικρά πουλιά, όπως ο Τρυπομάζης, που φωλιάζουν σε θάμνους. Τα μικρότερα είδη έχουν μικρότερη ελπίδα να γλιτώσουν σε τόσο μεγάλη καταστροφή, σύμφωνα με τον κ. Κασίνη. Επίσης θεωρούν ότι έγινε πάρα πολύ μεγάλη ζημιά, όσον αφορά το κεφαλαίο των μικροθηλαστικών, όπως οι σκατζόχοιροι, αλλά και των ερπετών. Για αυτά, εκτιμούν ότι δέχθηκαν σχεδόν πλήρη καταστροφή.
«Πρώτες βοήθειες»
Στο μεταξύ σε πρώτες ενέργειες για την υποστήριξη της άγριας πανίδας στην καμένη έκταση της ορεινής Λεμεσού, άρχισε να προβαίνει η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, όπως ανέφερε στον «Π» ο εκπρόσωπος Τύπου, Πέτρος Αναγιωτός. Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιούνται εργασίες επιδιόρθωσης και τροφοδότησης των υφιστάμενων τεχνητών ποτίστρων και χώρων τροφοληψίας, ενώ παράλληλα εγκαθίστανται νέες τεχνητές ποτίστρες σε καίρια σημεία στην πληγείσα περιοχή, είπε. Επιπρόσθετα, ενισχύεται η παροχή τροφής με τη διασπορά πέντε τόνων μίγματος σπόρων δημητριακών, με σκοπό την κάλυψη των άμεσων αναγκών των ειδών της άγριας ζωής που διαβιούν στην περιοχή. Ακόμα σε συνεργασία με την Κυπριακή Ομοσπονδία Κυνηγιού - Διατήρησης Άγριας Ζωής και τους κυνηγετικούς συλλόγους της περιοχής, γίνεται εγκατάσταση επιπλέον τεχνητών ποτίστρων. Εκτός από τα πιο πάνω, αποφασίστηκε η απαγόρευση του κυνηγιού της Φάσσας αυτό το καλκαίρι στις πυρόπληκτες περιοχές.
Το «σοκ» και οι επόμενοι μήνες
Σύμφωνα με τον κ. Κασίνη αυτές οι ενέργειες δρουν ως «πρώτες βοήθειες» απέναντι στην άγρια ζωή που πλήγηκε σε μεγάλο βαθμό. Συμβάλλουν στο να διατηρηθεί το μέρος του πληθυσμού της πανίδας που απέμεινε ζωντανό, ώστε μετά τις βροχές να αρχίσει σιγά – σιγά να αυξάνεται. Πλέον, θα πρέπει να αφεθεί η περιοχή να «ησυχάσει» και να ξεπεράσει το «σοκ» που δέχθηκε, τόνισε. Αφού πέσουν οι πρώτες βροχές και πρασινίσει λίγο το έδαφος τον Δεκέμβριο από τη βλάστηση, τότε θα είναι δυνατόν να εξετάσουν την ανάγκη περαιτέρων μέτρων για στήριξη της πανίδας.
Πρόταση για προσωρινή επίταξη
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Υπηρεσία, σε συνεδρία που έγινε στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος στις 31/7/2025, κατέθεσε συγκεκριμένη εισήγηση σχετικά με την αποκατάσταση της πληγείσας περιοχής από τις πρόσφατες πυρκαγιές. «Προτείναμε όπως ολόκληρη η πυρόπληκτη περιοχή τεθεί υπό προσωρινή επίταξη από το κράτος, προκειμένου να οργανωθεί αποτελεσματικά η αποκατάστασή της», ανέφερε ο κ. Αναγιωτός. «Αρχικά η περιοχή θα πρέπει να διαχωριστεί σε τμήματα συγκεκριμένης έκτασης και ακολούθως να προκηρυχθεί διαγωνισμός για την επιδιόρθωση, συντήρηση, ανακατασκευή και κατασκευή ξερολιθιών και άλλων αντιδιαβρωτικών έργων, την καλλιέργεια του εδάφους και τη φύτευση των καμένων εκτάσεων με αμπέλια», πρόσθεσε.
Πιστεύουν ότι η φύτευση αμπελιών σε καμένες εκτάσεις αποτελεί μία στοχευμένη και βιώσιμη στρατηγική αποκατάστασης για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων είναι η αντιδιαβρωτική προστασία, η αναζωογόνηση της τοπικής γεωργικής δραστηριότητας και τα περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς η επαναφορά της καλλιέργειας συμβάλλει στην αύξηση της βιοποικιλότητας, ενώ παράλληλα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καταστροφικών πυρκαγιών.
«Αφού ολοκληρωθεί η όλη δράση, οι αμπελώνες να παραχωρηθούν στους ιδιοκτήτες των τεμαχίων ή, εφόσον αυτοί δεν επιθυμούν να τους αξιοποιήσουν, να παραχωρηθούν σε ενδιαφερόμενους γεωργούς ή άλλους πολίτες βάσει σχετικού σχεδίου που θα εκπονηθεί από το Τμήμα Γεωργίας. Τέλος, στις κοίτες χειμάρρων και σε άλλες ευαίσθητες περιοχές, όπου ενδείκνυται η φύτευση θάμνων ή δέντρων, θα πρέπει να επιλεγούν γηγενή είδη που προτιμώνται από την άγρια πανίδα», είπε ο κ. Αναγιωτός.
