Επιτροπή Νικολάτου/Χρυσά διαβατήρια: Χιλιάδες οι παράνομες πολιτογραφήσεις

 

 

 

Η επιτροπή Νικολάτου για τη διερεύνηση των κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεων του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (τη λέμε έτσι για να ξεχωρίζει από την πρώτη επιτροπή που συστάθηκε για το θέμα των «χρυσών» διαβατηρίων, υπό την πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Δήμητρα Καλογήρου) είναι κοντά στην έκδοση του ενδιάμεσου Πορίσματός της. Συγκεκριμένα, πηγές που μίλησαν στον «Π» υπό το καθεστώς της ανωνυμίας, αναφέρουν ότι σε 3-4 εβδομάδες, δηλαδή το αργότερο μέχρι τα μέσα Μαρτίου θα είναι έτοιμο το εν λόγω Πόρισμα, το οποίο θα λέει αρκετά πράγματα με το όνομά τους.

Διαδικαστικά

Σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι στιγμής η έρευνα της επιτροπής Νικολάτου έχει τρέξει το 70% περίπου των φακέλων (περίπου 3.200 είναι οι φάκελοι των επενδυτών και άλλες τόσες περίπου είναι οι πολιτογραφήσεις των οικογενειών τους), δηλαδή απομένουν να μελετηθούν/ερευνηθούν άλλοι 500-700 φάκελοι. Ωστόσο, το Πόρισμα θα βασίζεται στο 50% των φακέλων, διότι δεν υπάρχει χρόνος για τους υπόλοιπους και η επιτροπή δεν θέλει να καθυστερήσει άλλο την ενδιάμεσή της Έκθεση. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: Οι εκτιμητές/συνεργάτες, που έχουν προσληφθεί για να βοηθήσουν την επιτροπή, αξιολογούν τους χαμηλού ρίσκου φακέλους και εάν εντοπίσουν υψηλού ρίσκου, καθώς και όσες υποθέσεις θεωρήθηκαν από την αρχή υψηλού ρίσκου, κατέληξαν/καταλήγουν στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, όπου εκεί, μια 10μελής ομάδας εκτιμητών, μελετά αυτούς τους φακέλους υπό την εποπτεία της προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και μέλους της επιτροπής Νικολάτου, Δήμητρας Καλογήρου.

Ενδιάμεσα συμπεράσματα

Το ενδιάμεσο Πόρισμα θα συμπεριλαμβάνει απαντήσεις αναφορικά και με τα τρία σκέλη της εντολής της ερευνητικής επιτροπής. Δηλαδή, πρώτον, θα λεχθεί εάν υπήρξαν παρανομίες/παρατυπίες. Δεύτερον, θα γίνεται αναφορά για το ποιος ευθύνεται εκ πρώτης όψεως, γιατί η ερευνητική επιτροπή δεν είναι δικαστήριο για να βγάλει συμπεράσματα ενοχής, αλλά μπορεί να πει την άποψή της σε σχέση με το ποιος ή ποιοι ευθύνονται για τις παρανομίες/παρατυπίες. Και τρίτον, κατά πόσο προκύπτουν οποιαδήποτε στοιχεία ή γεγονότα που να δικαιολογούν την πιθανή έναρξη της διαδικασίας εξέτασης αποστέρησης της κυπριακής υπηκοότητας με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.

Κριτήρια εκτός νόμου

Τα μέχρι στιγμής ευρήματα της έρευνας της επιτροπής Νικολάτου είναι πολλά και σοβαρά. Οι μισές περίπου πολιτογραφήσεις, που αφορούν τα μέλη των οικογενειών των πολιτογραφηθέντων επενδυτών, έχουν γίνει παράνομα, αφού ο νόμος δεν το επέτρεπε. Η παρανομία ξεκίνησε με την έναρξη του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, το 2007, και συνεχίστηκε μέχρι τον Ιούλιο του 2020, όταν η Βουλή υπερψήφισε σχετικούς κανονισμούς. Συνεπώς, μαζί με τους 3.200 περίπου επενδυτές (που δεν είναι όλες καθαρές υποθέσεις, έχουν εντοπιστεί αρκετές προβληματικές) έχουν πολιτογραφηθεί παράνομα περίπου άλλα τόσα μέλη των οικογενειών τους, δηλαδή σύζυγοι, ενήλικα παιδιά (τα ανήλικα καλύπτονταν από τον σχετικό νόμο), γονείς, αδέλφια, πεθερικά... δεύτερες, τρίτες σύζυγοι - η συντριπτική πλειοψηφία αφορά συζύγους και ενήλικα τέκνα.

Προβληματίζονται...

Την επιτροπή, μεταξύ άλλων, προβληματίζουν δύο σημεία που αφορούν την ερμηνεία του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου. Πρώτον, κατά πόσο μπορεί αυτό το κράτος να ανακαλέσει τις παράνομες πολιτογραφήσεις που το ίδιο έχει δώσει (το Υπουργικό Συμβούλιο) και δεύτερον, πώς ερμηνεύεται ο όρος «επενδυτής». Είναι άξιον απορίας, πώς από το 2007, που τέθηκε σε εφαρμογή το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, και παρόλο που τροποποιήθηκε δύο φορές ο περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμος, δεν... σκέφτηκε ούτε η Νομική Υπηρεσία ούτε το Υπουργείο Εσωτερικών ούτε το Υπουργικό Συμβούλιο, ούτε κανένας άλλος, να συμπεριλάβει και τα μέλη των οικογενειών των επενδυτών, παρόλο που ήταν σε όλους γνωστό ότι πολιτογραφούνταν μαζί με τους ξένους επενδυτές που έπαιρναν κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση. Χιλιάδες πολιτογραφήσεις βασίστηκαν σε κριτήρια χωρίς νομική ισχύ, αφού θεωρήθηκε ότι είναι μέρος του σχετικού νόμου χωρίς να περάσουν για έγκριση από τη Βουλή. Ο προβληματισμός της επιτροπής Νικολάτου είναι κατά πόσο μπορεί τώρα να έρθει το κράτος να αφαιρέσει όλες αυτές τις παράνομες πολιτογραφήσεις λόγω της... αμέλειας που επέδειξε το Υπουργικό Συμβούλιο την ώρα που παράνομα τις ενέκρινε. Πώς θα έρθει τώρα η Πολιτεία να αφαιρέσει πολιτογραφήσεις από πρόσωπα που έχουν πλέον κεκτημένα δικαιώματα;

Τι είναι «επενδυτής»;

Ο δεύτερος προβληματισμός, που επίσης άπτεται της ερμηνείας του νόμου, και έχει σχέση με το ποιος είναι επενδυτής (άτομο; εταιρεία; μέτοχοι;), βασίζεται στο ότι στον σχετικό νόμο αναφέρεται ότι επενδυτής - επιχειρηματίας είναι αυτός που φέρνει τα χρήματα και επενδύει μέσω του προγράμματος (ΚΕΠ) είτε ο ίδιος είτε η εταιρεία του, στην οποία έχει έννομο συμφέρον, δηλαδή τουλάχιστον το 50%. Και επενδυτές είναι αυτοί που πλήρωσαν π.χ. 2,5 εκατομμύρια, 500 χιλιάδες για σπίτι (αναλόγως της περιόδου ήταν και τα ποσά...). Το 2014 μπήκε στα κριτήρια η πολιτογράφηση γενικών διευθυντών με πιο χαλαρές επενδύσεις, δηλαδή να είναι στην Κύπρο, να πληρώνουν φόρους στο κυπριακό κράτος 100.000 ευρώ τον χρόνο, να έχουν σπίτι στο νησί κ.λπ. Αλλά πουθενά δεν αναφέρεται στον περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμο ότι ο γενικός διευθυντής ισούται με επενδυτή, ο οποίος για να πολιτογραφηθεί Κύπριος πολίτης θα έπρεπε να πληροί τα κριτήρια του σχετικού νόμου.

Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, ότι υπάρχουν και φάκελοι πεντακάθαροι, χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. Η ερευνητική επιτροπή για τα «χρυσά» διαβατήρια αποτελείται από τον πρόεδρό της, Μύρωνα Νικολάτο, τέως πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, και ακόμα τρεις επιτρόπους: Κυριάκο Κυριάκου, βοηθό γενικό ελεγκτή, Παύλο Ιωάννου, Χρηματοοικονομικό επίτροπος, και Δήμητρα Καλογήρου, πρόεδρο Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

kateliadi@politis-news.com