H διαταραχή της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω του κορωνοϊού έχει αφήσει ισχυρό το αποτύπωμά της στις τιμές βασικών τροφίμων, οι οποίες αυξάνονται σταθερά τους τελευταίους μήνες.
Οι χρηματιστηριακές τιμές σε βασικά είδη που βρίσκονται σε κάθε τραπέζι έχουν αυξηθεί έως και 75,78% το τελευταίο δωδεκάμηνο. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία από το 8ο Δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων για το 2021, της Τράπεζας Πειραιώς, το τελευταίο δωδεκάμηνο η τιμή του σιταριού έχει αυξηθεί κατά 53,03%, της ζάχαρης κατά 52,87%, του καλαμποκιού κατά 75,78%, του χυμού πορτοκαλιού κατά 13,64%, της σόγιας κατά 58,24%, του βόειου κρέατος κατά 14,51% και του ακατέργαστου ρυζιού κατά 14,23%.
Πέρα από την πανδημία και οι έντονες κλιματολογικές συνθήκες σε πολλές περιοχές του πλανήτη επηρεάζουν την παραγωγή βασικών προϊόντων.
Ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) μειώθηκε από τον Ιούνιο, αλλά ήταν ακόμη 30,99% υψηλότερος από το επίπεδό του την ίδια περίοδο πέρυσι. Τους τελευταίους 12 μήνες, στο καλάθι εμπορευμάτων της FOA τα φυτικά ελαία αυξήθηκαν κατά 66,7% και η ζάχαρη κατά 44,2%. Τα δημητριακά αυξήθηκαν 29,5%, το κρέας 19,6% και τα γαλακτοκομικά προϊόντα κατά 14,4%.
Παρόλο που δεν υπάρχει παγκόσμια έλλειψη αυτών των εμπορευμάτων, πολλά βρίσκονται σε λάθος... μέρος: αποθηκεύονται σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και σε λιμάνια αφού η πανδημία αναστάτωσε τη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Για παράδειγμα, το κόστος μετακίνησης σιτηρών μεταξύ μεγάλων αγορών έχει υπερδιπλασιαστεί από τα επίπεδα πριν από την πανδημία. Πριν από την πανδημία, το κόστος μεταφοράς ενός τυπικού εμπορευματοκιβωτίου 26,3 τόνων από την Κίνα στην Ευρώπη κόστιζε 2.500 δολάρια ΗΠΑ έως 2.800 δολάρια. Τώρα κοστίζει έως και 16.000 δολάρια. Η ταυτόχρονη αύξηση του κόστους των τροφίμων και των εμπορευματικών μεταφορών αποτελεί μια «διπλή κρίση» για τις χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές τροφίμων, όπως η Κύπρος.
Το κλίμα
Σύμφωνα με το δελτίο της Τράπεζας Πειραιώς και τον Αύγουστο τα αγροτικά προϊόντα κατέγραψαν θετικές αποδόσεις ενώ μοναδική εξαίρεση αποτέλεσε η σόγια, η τιμή της οποίας υποχώρησε. Στην τελευταία έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (Ιουλ.21) αναφέρεται ότι οι διαφαινόμενες καιρικές συνθήκες, με πιθανή εμφάνιση του La Ninia (σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΝΟΑΑ από τον Οκτώβριο) ενισχύουν τις προσδοκίες της αγοράς για ενδεχόμενη αύξηση των τιμών. Για τη σόγια και το καλαμπόκι, οι πρόσφατες πλημμύρες στην Κίνα κατέστρεψαν κοπάδια χοίρων και πιθανόν να μειώσουν τη ζήτηση για ζωοτροφές. Η τιμή της ζάχαρης πιθανόν να ενισχυθεί καθώς το έλλειμμα προσφοράς υφίσταται, χωρίς να αποκλείεται, όμως, πτωτική πίεση βραχυπρόθεσμα λόγω υψηλών αποτιμήσεων. Για τα βοοειδή, οι συνεχιζόμενες προκλήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα με ελλείψεις εργατικού δυναμικού, πιθανόν να ωθήσουν τις τιμές σε υψηλότερο επίπεδο. Για το ρύζι, οι ακραίες καιρικές συνθήκες δημιουργούν προβληματισμό στην αγορά για τις νέες καλλιέργειες.
