Πρόκειται για το πρόσωπο που μονοπώλησε τις τελευταίες ημέρες το ενδιαφέρον της ειδησεογραφίας και όχι μόνο. Την περασμένη Πέμπτη, στην «Πρωινή Επιθεώρηση» του «ΠΟΛΙΤΗ 107.6», ο πολιτικός αναλυτής, εμπειρογνώμονας του Συμβουλίου της Ευρώπης στα ΜΜΕ και τις Εκλογές, Χριστόφορος Χριστοφόρου, είπε πολύ εύστοχα πως τους πίνακες, που προκάλεσαν το τόσο έντονο ενδιαφέρον δεν τους ζωγράφισε ο καθηγητής τέχνης Γιώργος Γαβριήλ. Τους ζωγράφισαν τα ίδια τα πρόσωπα τα οποία εικονίζονται στους πίνακες, με τις πράξεις και τις συμπεριφορές τους. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ήμουν στο σπίτι του στην Κοκκινοτριμιθιά. Όχι για να επαναλάβουμε τη συζήτηση για τα όσα προηγήθηκαν το προηγούμενο διάστημα. Αλλά για να μάθουμε τις γνώμες, τις θέσεις, τα πιστεύω του.
Μέσα από τα έργα σας αποτυπώνεται η αντίδραση στα τεκταινόμενα της Εκκλησίας. Εσάς ποια η σχέση σας με την Εκκλησία και τη θρησκεία γενικότερα;
Δεν είμαι θρήσκος αλλά ούτε και πιστεύω σε κάτι. Παρ' όλα αυτά όμως σε πάρα πολλά έργα μου εμφανίζεται η θρησκεία γιατί αυτή είναι παράδοση του τόπου μου. Έχω πολλά έργα με θρησκευτικά σύμβολα, εκκλησίες και μοναστήρια γιατί αυτή είναι η κουλτούρα μου και τη σέβομαι απόλυτα. Έχω ζωγραφίσει τοιχογραφίες στην εκκλησία του χωριού μου. Σε ότι αφορά το θέμα της Εκκλησίας της Κύπρου, έχω κάποιες δικές μου απόψεις. Δεν μπορεί οι ιεράρχες μας να ζουν μέσα στα πλούτη και τη χλιδή και την ίδια στιγμή να υπάρχουν στον τόπο μου άνθρωποι που δυστυχούν. Πού πήγε η ταπεινότητα του Χριστού; Και αυτά είναι που καυτηριάζω μέσα από τα έργα μου.
Από τα έργα τα οποία προκάλεσαν ίσως τις περισσότερες αντιδράσεις είναι αυτά που δείχνουν τον Χριστό γυμνό….
Μα ο Χριστός αποτυπώνεται γυμνός μέσα σε εκκλησίες. Ακόμη και στην Κύπρο στη Γεροσκήπου και τη Χλώρακα. Κάποια στιγμή είχα εντοπίσει και κάποια κείμενα που χαρακτήριζαν ως καινοτομία της εποχής το γυμνό Χριστό. Στην καθολική εκκλησία, συναντάς παντού γυμνά αγάλματα του Χριστού. Ο Χριστός ήρθε στη γη σαν απλός άνθρωπος και είχε μια φυσιολογική ζωή. Αυτό ακριβώς ήθελα να απεικονίσω: Πως είναι ένας σαν εμάς. Τον ζωγράφισα ως πρόσφυγα, κατατρεγμένο, μηχανόβιο, οπαδό ομάδας πίσω από συρματοπλέγματα. Τον αποτύπωσα ως ένα καθημερινό άνθρωπο. Η ίδια η εκκλησία της Κύπρου με την αντίδρασή της υποκίνησε και βοήθησε στην όξυνση της κατάστασης στην περίπτωσή μου και μαζί με όλους και ο Αρχιεπίσκοπος.
Πολιτικά φαντάζομαι είστε στον χώρο της Αριστεράς…
Είμαι ενταγμένος στο χώρο της Αριστέρας. Από μικρή ηλικία 12-13 είχα δράση στο κίνημα της Αριστεράς χωρίς ωστόσο να διεκδικήσω ποτέ θέσεις και αξιώματα. Η οικογένεια μου είναι γνωστή για τα πολιτικά της πιστεύω. Η ΕΟΚΑ Β έβαλε βόμβα στο αυτοκίνητο του αδερφού μου, ενώ κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος ο πατέρας μου και ο άλλος αδελφός μου ήταν υπό κράτηση στις Κεντρικές Φυλακές. 14 ετών με συνέλαβαν οι πραξικοπηματίες και με είχαν στον αστυνομικό σταθμό. Πυροβολούσαν μπροστά στα πόδια για να φοβηθώ και να αποκαλύψω πού είχε κρυμμένα όπλα ο πατέρας μου ο οποίος ήταν γνωστός Αριστερός και Μακαριακός. Οι πίνακες μου καυτηρίασαν κατά καιρούς τα γεγονότα. Ένας καλλιτέχνης όμως μέσα από τα έργα του δεν μπορεί να εκφράζει όλες τις πολιτικές παρατάξεις και απόψεις για να είναι αρεστός σε όλους. Εκφράζει τα δικά του πιστεύω και τις δικές του θέσεις. Συμμετέχω ωστόσο στα κοινά σε εκδηλώσεις και διαδηλώσεις. Ο χώρος της Αριστεράς έχει πολλά λάθη που πρέπει να διορθωθούν. Δεν είμαι από αυτούς όμως που τιμωρώ το ΑΚΕΛ με την απουσία μου από τις εκλογές. Αν θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο πρέπει να αλλάξουμε και τα κόμματα. Να μπουν μέσα νέοι άνθρωποι, νέες ιδέες, νέος λόγος να ξεφύγουμε από το κατεστημένο.
Τι σημαίνει τέχνη για τον Γιώργο Γαβριήλ;
Η τέχνη για μένα είναι το μέσο επικοινωνίας μου με τον κόσμο. Εκφράζω μέσα από την τέχνη τα βιώματα και τις εμπειρίες μου, τους προβληματισμούς και τη θεωρία μου ακόμη και τον τρόπο που βλέπω τον κόσμο. Η ζωγραφική είναι πλέον τρόπος ζωής, αποτελεί τη δημιουργική έκφραση του ανθρώπου και διακρίνεται από ένα μοναδικό χαρακτηριστικό.
Οριοθετείται η τέχνη;
Μπορεί κάποιος να οριοθετήσει τη σκέψη του καλλιτέχνη, τη φαντασία του; Η τέχνη υπάρχει για να ανοίγει ορίζοντες. Μια κοινωνία με την τέχνη μπορεί να αναπτυχθεί γιατί η τέχνη είναι συνυφασμένη με τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και είναι πολύ σημαντικό να μην μπορεί κάποιος να οριοθετήσει την τέχνη. Σε αντίθετη περίπτωση θα ήταν καταστροφικό για την κοινωνία. Η τέχνη δεν έχει κανένα όριο και, αν κάποιος θεωρεί ότι πρέπει να περιορίζεται, τότε δεν έχει ιδέα τι είναι η τέχνη. Η τέχνη είναι ένα μέσο επικοινωνίας και έκφρασης συναισθημάτων, βιωμάτων, προβληματισμών, ιδεών και θέσεων. Προσωπικά αυτό κάνω μέσα από τη δουλειά μου. Στο εξωτερικό μέσα από την τέχνη χλευάζουν και την πίστη τους αλλά και ό,τι άλλο ιερό μπορείς να φανταστείς. Υπάρχουν όμως όρια εκεί που αγγίζει ο καλλιτέχνης ευαίσθητες πτυχές της κοινωνίας. Εγώ σαν καλλιτέχνης, δεν θα σκιτσάρω μικρά παιδιά σε άσεμνες στάσεις αλλά ούτε θα θίξω ομάδες ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Το όριο στην τέχνη μπαίνει εκεί που προσβάλλεις την ανθρώπινη πλευρά. Το ίδιο ισχύει και με την ελευθερία της έκφρασης.
Η τελική έκβαση της υπόθεσης και η απόφαση για μη δίωξή σας θεωρείτε πως αποτελεί νίκη στην ελευθερία της έκφρασης;
Είναι μια νίκη, αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται. Η μεγάλη αντίδραση από τον κόσμο, από την κοινωνία η οποία ήρθε και από αριστερές αλλά και από δεξιές παρατάξεις, ανάγκασε την κυβέρνηση να κάνει δεύτερες σκέψεις και είναι και κάτι το οποίο γίνεται παραδεκτό και μέσα από την ανακοίνωση που εξέδωσε. Το δίδαγμα που έλαβα από όλη αυτή την ιστορία είναι πως ο κόσμος όταν θέλει μπορεί. Μπορεί να ανατρέψει καταστάσεις και να δημιουργήσει προοπτικές για ένα καλύτερο αύριο. Αυτό που έγινε δεν είχε να κάνει με την πειθαρχική μου δίωξη, είχε να κάνει με την προσπάθεια φίμωσής μου. Ούτε σε χώρες τριτοκοσμικές δεν συμβαίνουν αυτά τα πράματα.
Γίνεται προσπάθεια για καλλιέργεια κριτικής σκέψης στους μαθητές;
Ήμουν δέκα χρόνια στο υπουργείο ως επιθεωρητής και ήμουν μέλος της ομάδας που επεξεργαζόταν τα αναλυτικά προγράμματα της τέχνης και στο υπουργείο θεωρούσαν έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης την καλλιέργεια κριτικής σκέψης και δημιουργικότητας. Θεωρούσαν στον υπουργείο ως προμετωπίδα της μεταρρύθμισης την κριτική σκέψη να μπορεί να κρίνει ο μαθητής αυτό που λες, να έχει άποψη, να προβληματίζεται. Και τώρα προσπάθησαν να αφαιρέσουν το δικαίωμα κριτικής σκέψης από ένα εκπαιδευτικό. Τα τελευταία χρόνια οι πράξεις του Υπουργείου Παιδείας δείχνουν μια προσπάθεια αλλαγής της φιλοσοφίας αυτής λες και δεν θέλουν τους μαθητές να έχουν κριτική σκέψη, να αμφισβητούν. Το σύστημα δεν θέλει η νέα γενιά να προβληματίζεται και να κριτικάρει. Ακόμα και ιδεολογικά θεωρώ πως δεν είναι αυτή η παράταξη που θα καλλιεργήσει την κριτική σκέψη στα παιδιά. Αυτό για να γίνει χρειάζεται μια προοδευτική κυβέρνησης με προοδευτικές θέσεις.
