Ο μαρξισμός-λενινισμός και η σχέση με την εργατική τάξη: Οι ζυμώσεις και η ανάγκη για αναδόμηση και εκσυγχρονισμό στο ΑΚΕΛ

 

Την ερχόμενη Κυριακή το ΑΚΕΛ θα γνωρίζει τον νέο του γ.γ, με τον Άντρο Κυπριανού να αποχωρεί από την ηγεσία του κόμματος, στην οποία βρίσκεται από το 2009. Στο συνέδριο ωστόσο, το οποίο αρχίζει την ερχόμενη Παρασκευή, αναμένεται να τεθούν μια πληθώρα θεμάτων προς συζήτηση από πλευράς των συνέδρων και όλοι στο κόμμα της Αριστεράς αναγνωρίζουν πως μετά το εκλογικό αποτέλεσμα της 30ής Μαΐου θα πρέπει να γίνει ειλικρινής αυτοκριτική, παραδοχές για λάθη και παραλείψεις, με στόχο να γυρίσουν όλοι σελίδα και να πορευτούν δυναμικά προς τις προεδρικές εκλογές του 2023, με ενδιάμεσο σταθμό τις δημοτικές εκλογές. Επιδίωξη επίσης είναι να μην μείνουν οι αναλύσεις και οι αποφάσεις στα λόγια. Πηγές από το ΑΚΕΛ αναφέρουν στον «Π» πως δεν θα πρέπει να αναλωθεί η συζήτηση σε επίπεδο ιδεολογίας, η οποία δεν αλλάζει, όπως δεν θα πρέπει επίσης να ταυτιστούν σε απόλυτο βαθμό οι λόγοι που χάθηκε ποσοστό στις εκλογές με τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν στο κόμμα (να μην περιοριστεί δηλαδή ο διάλογος στο γιατί χάθηκαν ποσοστά στις εκλογές, αλλά το στοιχείο αυτό να ενταχθεί σε έναν ευρύτερο διάλογο για το μέλλον του κόμματος).

Στην Εζεκία Παπαϊωάννου άλλωστε φαίνεται να ευνοούν το σενάριο οι όποιες αλλαγές γίνουν να είναι καλά μελετημένες και να ανταποκρίνονται στο βασικό ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από το να «επανέλθει το ΑΚΕΛ στην πρωτοπορία της εργατικής τάξης και να καταφέρει να ενώσει τη φωνή του με τους εργαζόμενους αυτού του τόπου, τις γυναίκες, τους μη προνομιούχους, τη νεολαία και όχι μόνο» όπως σχετικά επισημαίνουν κομματικές πηγές. Το επί πολλά χρόνια σημαντικό στέλεχος του ΑΚΕΛ Ανδρέας Χρίστου, στη δική του προσυνεδριακή παρέμβαση, καλεί τα μέλη να μην χαθούν σε μια ατέρμονη συζήτηση και εσωστρέφεια, γιατί όπως λέει «οι πραγματικές απαντήσεις βρίσκονται στο πεδίο των κοινωνικών και των εργατικών αγώνων. Βρίσκονται στην απαίτηση που ακούγεται από παντού για ανατροφοδότηση των σχέσεών μας με τους εργαζόμενους, που ζητούν να εκφράσουμε ακόμα πιο μαχητικά και πιο απαιτητικά τα συμφέροντά τους, να ηγηθούμε πιο αποτελεσματικά όλων των προσπαθειών τους για ένα καλύτερο αύριο» (με καινούργιες ιδέες, νέες πρακτικές, νέες προσεγγίσεις σε επίπεδο λόγου, συνθημάτων, φρασεολογίας και εικόνας). Από την πλευρά του ο Κίκης Καζαμίας αναφέρει πως «αυτό που χρειάζεται σήμερα το ΑΚΕΛ είναι να επιβεβαιώσει τον ρόλο του, όπως έκανε το 1941 και το 1991, ως πρωτοπόρα κυπριακή, πατριωτική, πολιτική, προοδευτική δύναμη... να αναζητήσει και να πρωτοστατήσει και πάλι για την επίλυση προβλημάτων, τόσο για την ευημερία των μελλοντικών γενιών όσο και για την αντιμετώπιση της καθημερινότητας». Είναι διάχυτη η αίσθηση πως δεν θα πρέπει να μηδενιστεί μέσα από τις τοποθετήσεις το πολιτικό έργο, ωστόσο αν θέλουν να αλλάξει κάτι στο κόμμα της Αριστεράς θα πρέπει αναπόφευκτα να προβούν σε θαρραλέες και τολμηρές διαπιστώσεις, καθώς «αν δεν αναλύσουν σωστά την κατάσταση αυτή τη φορά είναι ορατός ο κίνδυνος να απολέσει το κόμμα τον κομβικό του ρόλο στα πράγματα», όπως αναφέρει στην προσυνεδριακή του τοποθέτηση μέλος του κόμματος.

Ατόνησαν οι δεσμοί

Στο ΑΚΕΛ έχει ήδη ξεκινήσει δημόσιος προσυνεδριακός διάλογος ο οποίος ολοκληρώνεται αύριο, με στελέχη, μέλη και φίλους του κόμματος να εκφράζουν τις δικές τους θέσεις για το τι πάει λάθος και τι θα πρέπει να αλλάξει στο κόμμα της Αριστεράς. Οι τοποθετήσεις αυτές είναι αναρτημένες δημόσια στην ιστοσελίδα του ΑΚΕΛ και ο καθένας μπορεί να τις διαβάσει και να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα. Σαφώς και δεν μπορούν να μεταφερθούν όλες και αυτούσιες, ωστόσο, εξάγονται κάποια σημαντικά στοιχεία που καταγράφουμε πιο κάτω.

Το βασικό χαρακτηριστικό, το οποίο αντικρίζει κανείς στην πλειονότητα των τοποθετήσεων, έχει να κάνει με το ότι μέσα από τα χρόνια έχουν ατονήσει οι δεσμοί του κόμματος με τον λαό, με τους απλούς πολίτες, τους εργαζόμενους. Γίνεται μια κριτική για το ότι σε αρκετές περιπτώσεις το κόμμα δεν μπόρεσε να βοηθήσει μη προνομιούχους στην πράξη, άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης ακόμα και εν μέσω πανδημίας. Ως εκ τούτου, ένα από τα ζητούμενα που αναμένεται να τεθούν προς προβληματισμό αφορά την κοινωνική συνεισφορά και στήριξη από πλευράς του κόμματος της Αριστεράς, ανεξάρτητα από το τι κάνει το κράτος. Σημαντικό μέρος της συζήτησης αναμένεται επίσης να απασχολήσει το πώς επανέρχονται σε επίπεδα του παρελθόντος οι δεσμοί και η συνάφεια του κόμματος με τους εργαζόμενους.

Προς αυτή την κατεύθυνση ακούγονται ήδη εισηγήσεις οι οποίες αφορούν τον έμμισθο μηχανισμό (σε κάποιες περιπτώσεις κατηγορείται για δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία, όχι φυσικά ως προς τα οικονομικά οφέλη και προνόμια, αλλά τον τρόπο λειτουργίας) και τα μέλη των επαρχιακών επιτροπών, με επίκεντρο το ότι δεν θα πρέπει να αναλώνονται σε γραφειοκρατικές μόνο διαδικασίες, αλλά θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να είναι έξω στους χώρους εργασίας, σε επαφή και επικοινωνία με τα προβλήματα του κόσμου (με σκοπό να ακούν, να καταγράφουν και να μεταφέρουν στα όργανα του κόμματος διάφορες εισηγήσεις και προβλήματα). Γίνεται μάλιστα λόγος για ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης και ενίσχυσης δεξιοτήτων, αλλά και ελέγχου-αξιολόγησης της συνεισφοράς ενός εκάστου. Να λειτουργεί δηλαδή περισσότερο με τα πρότυπα checks and balances αλλά και της λογοδοσίας-κινήτρων. Προς την κατεύθυνση της ενδυνάμωσης των δεσμών με τους εργαζόμενους χρειάζεται, σύμφωνα με απόψεις που εκφράζονται, να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες και τη νεολαία με στόχο την ένταξή τους τόσο στους χώρους εργασίας όσο και στην καθημερινή ζωή του κόμματος (μέσω παροχής διευκολύνσεων).

Κίνητρα και ρόλος στα μέλη

Άλλο ένα βασικό χαρακτηριστικό του προσυνεδριακού διαλόγου όπως εξελίσσεται έχει να κάνει με τη δομή του κόμματος, αλλά και τον ρόλο που έχουν τα μέλη του σε επίπεδο παραγωγής πολιτικής ή λήψης αποφάσεων. Ο Πάμπος Στυλιανού στη δική του τοποθέτηση μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «το οικοδόμημα του κόμματος, από τις ΚΟΒ μέχρι την κορυφή, είναι δυσκίνητο και σε πολλές περιπτώσεις υπερφαλαγγίζεται από την κοινωνία. Χρειαζόμαστε καινούργιες δομές, καινούργιους τρόπους λειτουργίας και καινούργιες διαδικασίες διαμόρφωσης πολιτικών με την εμπλοκή των ΚΟΒ, της βάσης του κόμματος». Άλλα στελέχη και φίλοι του ΑΚΕΛ αναφέρουν πως θα πρέπει να ανοίξουν «επιτέλους οι πόρτες του κόμματος (πρακτικά και όχι θεωρητικά) στη νεολαία. Να κυκλοφορήσει ομαλά 'το αίμα στις αρτηρίες' γιατί γεράσαμε ως κόμμα και πάθαμε πολλαπλές θρομβώσεις». Καταγράφεται επίσης από κάποιους η αναγκαιότητα οριστικής επίλυσης του προβλήματος της ανανέωσης και της προώθησης στελεχών στην κεντρική και επαρχιακή πολιτική σκηνή, με κάποιους εξ αυτών να μιλούν για «δυσκινησία στην ανέλιξη η οποία έχει καταντήσει πλέον εκνευριστική». Είναι διάχυτη η πεποίθηση πως οι ομάδες βάσης υπολειτουργούν, ότι θα πρέπει να τεθεί ένας περιορισμός στο ποσοστό έμμισθου μηχανισμού του κόμματος που βρίσκεται εντός της Κεντρικής Επιτροπής αλλά και σε πολιτειακά αξιώματα, καθώς αυτό καταγράφεται με αρνητικό πρόσημο. Θέμα συζήτησης αναμένεται να αποτελέσει και το γεγονός πως οι επαρχιακοί γραμματείς δεν περιορίζονται στα καθήκοντά τους αλλά διεκδικούν και λαμβάνουν αξιώματα, όπως βουλευτικές έδρες, γεγονός που αφαιρεί από τον χρόνο που έχουν να αφιερώσουν στο κόμμα και τα επαρχιακά τους καθήκοντα, όπως αναφέρουν μέλη του κόμματος.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που αναφέρονται επίσης σε ανάγκη ανανέωσης των λαϊκών οργανώσεων και των συλλόγων, όπως και στη χρήση της τεχνολογίας και των διαφόρων πλατφορμών συνομιλίας μέσω διαδικτύου με μέλη που να μπορούν να εκφράσουν θέσεις σε καθημερινά ζητήματα, έτσι ώστε να εξαλειφθεί η αντίληψη πως το κόμμα είναι μόνο για λίγους οι οποίοι κινούν τα νήματα (να δημιουργηθεί η αίσθηση της διαδραστικότητας και της καθημερινότητας στην επαφή ανάμεσα στους νέους).

Ο Τάκης Χατζηγεωργίου αναφέρει μεταξύ άλλων πως «τα μέλη αναζητούν ρόλο. Θέλουν συμμετοχή. Ο ρόλος δίνει ενέργεια, προσθέτει ενδιαφέρον σ' αυτό που κάνεις. Ο ρόλος γεννά ψυχή. Προτείνω λοιπόν τα μέλη να έχουν ουσιαστικό ρόλο, μεταξύ άλλων, στην εκλογή της ηγεσίας και δη του γενικού γραμματέα... είμαστε σε εποχή που επιβάλλει να σκεφτούμε πέρα από την πεπατημένη». Η συζήτηση για αυτό το θέμα έχει ήδη ανοίξει, με κάποιους να υποστηρίζουν πως ο γ.γ. πρέπει να εκλέγεται από τη βάση - τα μέλη, ενώ κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν πως θα πρέπει να εκλέγεται από το συνέδριο. Υπάρχουν φυσικά και άλλοι που υποστηρίζουν πως η διαδικασία θα πρέπει να μείνει ως έχει και ο γ.γ. να εκλέγεται από την Κεντρική Επιτροπή.

Παραγοντισμός και διαφθορά

Επικρατεί η αίσθηση και όχι άδικα ότι οι πολίτες αλλά και οι ψηφοφόροι του ΑΚΕΛ πιο συγκεκριμένα είναι απαιτητικοί και πιο αυστηροί με φαινόμενα διαφθοράς και παραγοντισμού εντός του κόμματος. Όπως αναφέρει ο Κωνσταντίνος Χριστοδουλίδης, «για την Αριστερά αποτελούν όνειδος έστω και οι μικρότερες σε αριθμό και έκταση παραβιάσεις πολιτικού ήθους και κωδίκων δεοντολογίας». Δεν είναι λίγα τα στελέχη που στο πλαίσιο του προσυνεδριακού διαλόγου αναφέρθηκαν σε φαινόμενα διαφθοράς και τόνισαν την ανάγκη το ΑΚΕΛ να σταθεί αμείλικτο σε όσους κάνουν κατάχρηση της θέσης τους για επίτευξη προσωπικών κερδών, φαινομένων διαφθοράς και παραγοντισμού. Στο ΑΚΕΛ παρόμοια φαινόμενα συζητούνται εδώ και χρόνια, όπως συζητούνται ακόμα και αυτή την περίοδο (σε επίπεδο παραγοντισμού). Στελέχη θεωρούν πως ο παραγοντισμός έχει «θεριέψει και κατατρώει τα σωθικά του κόμματος» ενώ εκφράζουν την άποψη πως λαμβάνονται μέτρα μόνο στα λόγια ή καθυστερούν να ληφθούν αποφάσεις δραστικές, με αποτέλεσμα συνήθως αυτό να γίνεται κατόπιν εορτής και αφού εκτεθεί το κόμμα. Υπάρχει αίτημα για πλήρη διαφάνεια στα οικονομικά, όπως επίσης και για το ότι συνδρομές και εισφορές θα πρέπει να γίνονται δεκτές μόνο από φυσικά πρόσωπα.

Πολλά έχουν γραφτεί και πολλά θα λεχθούν και στο συνέδριο για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν εσωτερικά, για το κατά πόσον το κόμμα θα πρέπει να ανοίξει σε συνεργασίες ή να γίνει πιο κλειστό - προσεκτικό για την αντιμετώπιση της αύξησης των ποσοστών του ΕΛΑΜ, τις νεοφιλελεύθερες όπως λένε πολιτικές της κυβέρνησης, την πολιτική προσέγγιση σε ό,τι έχει να κάνει με το Κυπριακό, τις συνεργασίες που πρέπει να επιδιωχθούν ενόψει προεδρικών 2023, το άνοιγμα του κόμματος προς τη διαμόρφωση ή όχι μια Δημοκρατικής Πλατφόρμας, από στελέχη διαφόρων κομμάτων, ακόμα και για το άνοιγμα στην ευρύτερη Αριστερά. Αυτό που επί της ουσίας έχει ιδιαίτερη σημασία και θα πρέπει να το αντιληφθούν όλοι στο ΑΚΕΛ είναι πως όποιες αποφάσεις ληφθούν, όποια πορεία και αν χαραχθεί για την επόμενη μέρα, θα αφορά ολόκληρη την κοινωνία και όχι μόνο τα μέλη του κόμματος.

Τοποθετήσεις μελών

Νίκος Τριμικλινιώτης, Ακαδημαϊκός

Το μείζον ζήτημα είναι γιατί το ΑΚΕΛ, το κόμμα της Αριστεράς, ενώ βρίσκεται για 8 χρόνια στην αντιπολίτευση, εισπράττει το μεγαλύτερο πολιτικό κόστος από τη μακρά αυτή κρίση, ενώ πολλοί θα ανέμεναν ότι οι συνθήκες αυτές θα το ευνοούσαν. Υπάρχει μια εσφαλμένη υπόθεση την οποία θα αναλύσω:

Το ΑΚΕΛ έχασε τα τελευταία 10 χρόνια (στις τελευταίες δύο βουλευτικές αναμετρήσεις) περίπου 53.000 ψήφους (-39%), ο ΔΗΣΥ σχεδόν 40.000 (28,4%), το ΔΗΚΟ έχασε 23.000 (-36,4%), ενώ η ΕΔΕΚ έχει χάσει σε ψήφους το 33% της εκλογικής της δύναμης και ανταγωνίζεται τα νέα μικρά κόμματα για την τέταρτη θέση. Το πλέον ανησυχητικό είναι η άνοδος των νεοναζιστών του ΕΛΑΜ που ξεπέρασαν σε ψήφους την ΕΔΕΚ. Δεν μπορεί κανείς πια να ισχυριστεί ότι δεν ήξεραν ποιοι είναι. Η ακροδεξιά πολιτική Αναστασιάδη τους επιβραβεύει όταν ο ΔΗΣΥ, με τη συναίνεση όλων των υπολοίπων πλην του ΑΚΕΛ, προχωρεί με θεσμική απόπειρα νομιμοποίησής τους μέσα από την παραχώρηση σε ναζιστές της προεδρίας «επιτροπής» της Βουλής που ασχολείται με το «δημογραφικό», δηλ. το φυλετικό.

Κάποια στελέχη θεωρούν, κι όχι άδικα, ότι η υπερβολική εστίαση στο ΑΚΕΛ αποτελεί μια άνιση και άδικη κριτική προς το κόμμα. Αυτό όμως ισχύει μόνο εν μέρει. Αντικειμενικά, η ίδια η Αριστερά θέτει τον πήχη ψηλά, στοχεύει στον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό και στην ανατροπή των εκμεταλλευτικών σχέσεων. Δεν πρέπει να εκπλήττει, οπότε, ότι οι απολογητές του συστήματος (και τα καθεστωτικά ΜΜΕ) βλέπουν το κόμμα της Αριστεράς ως εχθρό, το κρίνουν με προκατάληψη έναντι των συστημικών διαπλεκόμενων της Δεξιάς.

Γιαννάκης Κολοκασίδης, βετεράνος του κόμματος

Ορισμένοι αρθρογράφοι στον δημόσιο διάλογο υιοθετούν την προσέγγιση ότι το ΑΚΕΛ μιλά με ξύλινη γλώσσα. Θα ήθελα να δω παραδείγματα στα οποία να παρατίθεται η «ξύλινη» γλώσσα από τη μια και η προτεινόμενη «σύγχρονη» γλώσσα από την άλλη. Μόνο με συγκεκριμένα παραδείγματα θα μπορέσουμε να διαπιστώσουμε αν πράγματι πρόκειται περί προβλήματος επικοινωνίας κάποιων θέσεων ή αν στην ουσία υπάρχουν διαφορετικές ιδεολογικοπολιτικές προσεγγίσεις. Το πρώτο διορθώνεται σχετικά εύκολα. Το δεύτερο, όμως, χρειάζεται βαθιά συζήτηση γιατί ακριβώς άπτεται του χαρακτήρα και της ιδεολογίας του κόμματος.

Όπως έδειξαν και δημοσκοπήσεις, αρκετός κόσμος έχει την άποψη ότι το ΑΚΕΛ είναι ξεπερασμένο από τη ζωή και πρέπει να εκμοντερνιστεί. Την ίδια άποψη φαίνεται να συμμερίζονται και αρθρογράφοι στον δημόσιο διάλογο. Δυστυχώς το τι είναι σύγχρονο και τι ξεπερασμένο, στις συνειδήσεις πολλών, το καθορίζει η κυρίαρχη αστική αντίληψη. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την αντίληψη θα μπορούσαμε να γίνουμε σύγχρονοι αν εγκαταλείπαμε την ιδεολογία μας και τις αξίες στις οποίες πιστεύουμε. Αν υιοθετούσαμε λίγο εθνικισμό, λίγη ξενοφοβία, λίγο ρατσισμό, λίγο ΝΑΤΟϊσμό... Είναι ένα τέτοιο κόμμα που θέλουμε; Προσωπικά απαντώ κατηγορηματικά ΟΧΙ.

Αντώνης Αντωνίου, ΚΟΒ Άγ. Ανάργυροι Β

Πολλά μέλη του ΑΚΕΛ, αναφερόμενα στους πιθανούς λόγους για την ήττα στις εκλογές, νιώθουν την ανάγκη να τονίσουν ότι δεν αναφέρονται στην ιδεολογία. Την ιδεολογία τη θεωρούν μια σταθερή και μη μεταβαλλόμενη αξία.

Άλλοι τονίζουν ότι το ΑΚΕΛ πρέπει να εγκαταλείψει τις κομουνιστικές προσεγγίσεις του για να γίνει ένα σύγχρονο κόμμα. Το ερώτημα εδώ είναι αν στην καθημερινή δουλειά του ΑΚΕΛ, στη δράση του στη Βουλή και στο προεκλογικό πρόγραμμα φαίνεται η «κομουνιστική προσέγγιση». Η απάντηση είναι δεν φαίνεται.

Τις τελευταίες ημέρες έγιναν πολλές συζητήσεις γύρω από συνεντεύξεις υψηλόβαθμων στελεχών που ένιωσαν την ανάγκη να τονίσουν ότι το ΑΚΕΛ είναι μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα (ΜΛ). Σε ποιο βαθμό είναι το ΑΚΕΛ ένα ΜΛ κόμμα;

Χωρίς να παριστάνω τον ειδικό, στη δική μου αντίληψη η εξήγηση του όρου ΜΛ εδράζεται σε τουλάχιστο 4 πυλώνες:

Πρώτον, στον τελικό στόχο.

Δεύτερον, στις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την επίτευξη του τελικού στόχου.

Τρίτον, στα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στις αναλύσεις.

Τέταρτον, στη μορφή οργάνωσης του κόμματος.

Τον τελικό στόχο το ΑΚΕΛ τον καθόρισε το 1990 - «Η δική μας αντίληψη για τον Σοσιαλισμό». Σημειώνεται: «...H πραγματικότητα που διαμορφώθηκε στις χώρες του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού δεν ανταποκρίνεται στους στόχους που έθεταν οι σοσιαλιστικές επαναστάσεις. Πέρα από τις αντικειμενικές δυσκολίες αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε η οικοδόμηση του σοσιαλισμού, στο συγκεκριμένο μοντέλο που διαμορφώθηκε στην EΣΣΔ και επικράτησε σ’ όλες τις σοσιαλιστικές χώρες. Μετά τον θάνατο του Λένιν και ιδιαίτερα στα χρόνια που επικράτησε ο σταλινισμός ακολουθήθηκε μια τέτοια πορεία, έγιναν τέτοιες επιλογές στη θεωρητική σκέψη και την πράξη, που οδήγησαν σε διαστρεβλώσεις της λενινιστικής αντίληψης για τον σοσιαλισμό. Tο συγκεκριμένο διοικητικό-διατακτικό μοντέλο σοσιαλισμού οδηγήθηκε σταδιακά στην κρίση και τη χρεωκοπία». Το έγγραφο του ΑΚΕΛ διευκρινίζει ότι για τον τελικό στόχο: «… H επαναστατική ανασυγκρότηση του σοσιαλισμού επιχειρείται με την περεστρόικα που άρχισε με πρωτοβουλία του KKΣE». Εδώ δεν χρειάζονται σχόλια.

Για τον δεύτερο πυλώνα: στο ίδιο έγγραφο γίνεται ξεκάθαρο ότι : «...H λύση του Κυπριακού τίθεται σε πρώτο πλάνο και υπερέχει του αγώνα για σοσιαλισμό». Άρα σ’ αυτό το στάδιο ο στόχος μπαίνει στο περιθώριο.

Για τον τρίτο πυλώνα πρέπει κάποιος να διερωτηθεί αν χρησιμοποιούνται μαρξιστικά και λενινιστικά εργαλεία στις αναλύσεις του ΑΚΕΛ και σε ποιο βαθμό. Για παράδειγμα:

Οι αναλύσεις του ΑΚΕΛ την περίοδο της διακυβέρνησης Χριστόφια ήταν ΜΛ αναλύσεις; Όταν ανακοίνωνε ότι η κρίση του 2008 δεν θα επηρεάσει την Κύπρο; Όταν δεν μπόρεσε να προβλέψει τα προβλήματα που δημιουργούσαν οι τεράστιες εισροές κεφαλαίου; Όταν δεν τοποθετήθηκε για τις κερδοσκοπικές κινήσεις των τραπεζών.

Είχαμε ΜΛ ανάλυση των αδυναμιών, λαθών και παραλείψεων στη συνδιάσκεψη του 2014 ή απλά εκτοξεύσεις τσιτάτων του Λένιν που συσκότισαν;

Οι αναλύσεις για την οικονομία και η θέση να φύγει η Κύπρος από το ευρώ;

Ήταν η επιλογή Σπανού αποτέλεσμα ΜΛ ανάλυσης;

Ίσως δικαιολογημένα η ηγεσία του ΑΚΕΛ δεν πρότασσε τον μαρξισμό -λενινισμό. Και το ερώτημα είναι: Γιατί κάποια πρωτοκλασάτα στελέχη επέλεξαν να προβάλλουν τη θέση για ΜΛ; Πιθανό να είναι προσπάθεια να προβάλουν εσωτερικά ένα επαναστατικό προφίλ. Πιο πιθανό είναι στ’ όνομα δήθεν του ΜΛ να υπερασπιστούν τον τέταρτο πυλώνα - αυτόν τον γραφειοκρατικό συγκεντρωτικό μηχανισμό που λειτουργεί χωρίς ουσιαστική και αποτελεσματική δημοκρατική λογοδοσία και λαϊκή συμμετοχή. Που σ’ έναν βαθμό αυτονομήθηκε από τους εργαζόμενους και έγινε εφαλτήριο για καριέρες.