Μύθος ο έλεγχος των πολιτογραφήσεων - Εγκρίθηκαν χιλιάδες, μόλις 270 στάλθηκαν στην ΜΟΚΑΣ

Η διάχυτη εντύπωση που δημιουργήθηκε τεχνηέντως μέσα και από τις καταθέσεις νυν και πρώην ανώτατων κρατικών αξιωματούχων στην ερευνητική επιτροπή για τα «χρυσά» διαβατήρια ότι οι αιτήσεις για τις κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις ελέγχονταν και από τη Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ) αποδείχθηκε χθες πέρα για πέρα λανθασμένη. Όπως διαπιστώθηκε, πρόκειται για έναν μύθο που καλλιεργήθηκε δημόσια προφανώς για να μετακυλιθούν οι ευθύνες του σκανδάλου αλλού και σχετικά με αυτό ήταν ιδιαίτερα έντονη χθες στην κατάθεσή της στην ερευνητική επιτροπή η επικεφαλής της ΜΟΚΑΣ και εισαγγελέας της Δημοκρατίας κ. Εύα Παπακυριακού. Όπως αποκαλύφθηκε, από τις 3.500 αιτήσεις επενδυτών συν των συζύγων και των τέκνων τους που εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο για την παραχώρηση κατ’ εξαίρεση της κυπριακής υπηκοότητας, μόλις 270 περίπου διαβιβάστηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών στη ΜΟΚΑΣ για έλεγχο. Μάλιστα, η πλειονότητα αυτών των αιτήσεων στάλθηκε μετά το 2015, όταν προέκυψαν διάφορα ζητήματα μόνο για έναν πολύ μικρό αριθμό αιτήσεων.

Όπως εξήγησε η κ. Παπακυριακού, τα στοιχεία των επενδυτών που διαβιβάζονταν στη ΜΟΚΑΣ για έλεγχο καταχωρίζονταν στη βάση δεδομένων της μονάδας όπου διαπιστωνόταν κατά πόσο είχαν οτιδήποτε σε βάρος τους. Σύμφωνα με την κ. Παπακυριακού, στις επιστολές που έστελνε η ΜΟΚΑΣ στο Υπουργείο Εσωτερικών με την ενημέρωση ότι δεν εντοπίστηκε τίποτε το μεμπτό γινόταν και η επισήμανση ότι αυτό δεν σημαίνει ότι οι εν λόγω επενδυτές είναι «καθαροί» και δεν εμπλέκονται σε ύποπτες συναλλαγές. Εντούτοις, σημείωσε, οι υπόλοιπες κρατικές υπηρεσίες θεωρούσαν ότι αυτές οι επιστολές της ΜΟΚΑΣ αποτελούσαν «πράσινο φως» και προχωρούσαν τις διαδικασίες για πολιτογράφηση χωρίς περαιτέρω ελέγχους. Όταν αντιλήφθηκε να συμβαίνει το γεγονός αυτό και προκειμένου να διαφυλάξει το κύρος της ΜΟΚΑΣ, η κ. Παπακυριακού έδωσε οδηγίες, περί τα τέλη του 2019, να σταματήσει η πρακτική της αποστολής επιστολών, ενημερώνοντας παράλληλα το Υπουργείο Εσωτερικών ότι εφεξής αν δεν λαμβάνει αρνητική απάντηση από τη ΜΟΚΑΣ για κάποιον επενδυτή εντός πέντε εργάσιμων ημερών σημαίνει ότι δεν απασχόλησε τη Μονάδα. «Θέλαμε να αποφύγουμε να γίνεται αναφορά στο ότι ‘απάντησε αρνητικά η ΜΟΚΑΣ’», είπε.

Οι διαρροές 

Η επικεφαλής της ΜΟΚΑΣ κατήγγειλε στην ερευνητική επιτροπή ότι δεχόταν πιέσεις και φορτικές οχλήσεις από παρόχους που της τηλεφωνούσαν για τους πελάτες τους. Ανέφερε ότι παρόλο που η διαδικασία ήταν εμπιστευτική πάροχοι ενημερώνονταν, προφανώς, από το Υπουργείο Εσωτερικών ότι ελέγχεται το ποιόν των πελατών τους από τη ΜΟΚΑΣ. Κληθείσα να κατονομάσει αυτούς τους παρόχους, η κ. Παπακυριακού ανέφερε πως θα πρέπει να επανέλθει. Κατέθεσε, επίσης, ότι σε μια περίπτωση διαμαρτυρήθηκε για την παράνομη ενημέρωση που λάμβαναν δικηγορικά και ελεγκτικά γραφεία στη λειτουργό που χειριζόταν τις εν λόγω αιτήσεις, την κ. Χριστίνα Καούλλα, η οποία της είπε ότι δεν είναι η ίδια που αφήνει τις πληροφορίες να διαρρεύσουν. Τα μέλη της ερευνητικής επιτροπής υπέδειξαν στην κ. Παπακυριακού ότι θα έπρεπε να καταγγείλει αυτές τις διαρροές στην Αστυνομία.

Η κ. Παπακυριακού κατέθεσε, επίσης, ότι τον Ιανουάριο του 2018 απέστειλε επιστολή στο Υπουργείο Εσωτερικών εκφράζοντας τις ανησυχίες της ότι οι έλεγχοι που γίνονταν για το ποιόν των επενδυτών δεν ήταν επαρκείς. Υποδεικνύοντας, παράλληλα, πως την ευθύνη για τη διερεύνηση της προέλευσης των χρημάτων των επενδυτών που έφταναν στην Κύπρο είχαν οι τράπεζες.

Οι Κινέζοι και ο Λόου 

Σύμφωνα με την Εύα Παπακυριακού, η ΜΟΚΑΣ προχώρησε στη δέσμευση κινητής και ακίνητης περιουσίας αλλοδαπών που πολιτογραφήθηκαν μέσω του ΚΕΠ Κύπριοι σε τέσσερις περιπτώσεις, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη διαδικασίες για άλλους τρεις κατ' εξαίρεση πολιτογραφηθέντες που διαπιστώθηκε εκ των υστέρων ότι εμπλέκονται σε απάτες και σε ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Η πρώτη περίπτωση αφορά δύο Κινέζους που έχουν στην κατοχή τους αρκετά ακίνητα - καταστήματα. Στη δεύτερη περίπτωση δεσμεύτηκε μια έπαυλη και ομόλογα που ανήκουν σε Κινέζα υπήκοο. Η τρίτη περίπτωση αφορά τον γνωστό φυγόδικο Τζο Λόου. Η ΜΟΚΑΣ δέσμευσε το 2020 την έπαυλη που αγόρασε από εργοληπτική εταιρεία στην Αγία Νάπα, η οποία δεν μεταβιβάστηκε στον Λόου παρόλο που κατέβαλε ολόκληρο το ποσό πώλησης ύψους €5 εκατ. Σύμφωνα με την κ. Παπακυριακού, εντοπίστηκε και τραπεζικός λογαριασμός της συντρόφου του Λόου και γίνονται έρευνες για να διαπιστωθεί κατά πόσο αυτά τα χρήματα προέρχονται από το κρατικό μαλαισιανό ταμείο που φέσωσε ο Λόου, βάζοντας στην τσέπη γύρω στα €10 δις. Σύμφωνα με την κ. Παπακυριακού, εντός των ημερών η ΜΟΚΑΣ θα λάβει και το κλειδί της έπαυλης του Λόου με σκοπό να εκποιηθεί και τα χρήματα να δοθούν στο μαλαισιανό κράτος. Η σύντροφος του Λόου υπέβαλε αίτηση για εξασφάλιση κυπριακής υπηκοότητας μέσω του ΚΕΠ αλλά δεν προχώρησε η αίτηση.

Απαντώντας σε ερώτηση για τους παρόχους, η κ. Παπακυριακού ανέφερε ότι ερευνήθηκε από τη ΜΟΚΑΣ το δικηγορικό γραφείο Νίκος Χρ. Αναστασιάδης & Συνεταίροι ΔΕΠΕ λόγω ύποπτων εμβασμάτων στα οποία προέβη πελάτης του γραφείου. Πρόκειται για τον Ρώσο ολιγάρχη Αλεξάντερ Αμπράμοβ, ο οποίος πολιτογραφήθηκε μέσω του ΚΕΠ το 2010. Όπως είπε, από την έρευνα δεν προέκυψε τίποτε το παράνομο.

Βασικά δεν θυμόταν

Στη δική του κατάθεση χθες στην ερευνητική επιτροπή ο πρώην γενικός διευθυντής του Υπ. Εσωτερικών Λάζαρος Σαββίδης (1/12/2004 έως 1/11/ 2011) δήλωσε ότι είναι νόμιμες οι πολιτογραφήσεις των συζύγων των αλλοδαπών επενδυτών εφόσον αυτές δόθηκαν με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και δεν ηγέρθη θέμα αντισυνταγματικότητας. Σε υπόδειξη του μέλους της επιτροπής Δήμητρας Καλογήρου ότι υπήρξαν αιτήσεις για πολιτογράφηση που δεν στάλθηκαν στο Υπουργείο Οικονομικών και ότι εξετάστηκαν και προωθήθηκαν μόνο από το Υπουργείο Εσωτερικών, ανέφερε ότι δεν θυμάται τέτοιες περιπτώσεις. Δήλωσε, επίσης, ότι δεν θυμάται σε παρατήρηση ότι υπήρχε αριθμός αιτήσεων για πολιτογραφήσεις επενδυτών που προωθήθηκαν από φυσικά πρόσωπα. Στην υπόδειξη ότι απέστειλε επιστολή προκειμένου να περιληφθεί σε αίτηση επενδυτή για πολιτογράφηση και η σύζυγός του ενώ η ίδια δεν κατέθεσε τέτοια αίτηση, ο κ. Σαββίδης απάντησε και πάλι ότι δεν θυμάται. Στην ερώτηση γιατί εισηγήθηκε στην περίπτωση του Ρώσου ολιγάρχη Αλεξάντερ Αμπράμοβ να πολιτογραφηθεί Κύπριος και ύστερα να αγοράσει κατοικία αξίας τουλάχιστον €300 χιλιάδων παρόλο που αποτελούσε προϋπόθεση για την παραχώρηση της υπηκοότητας, ο κ. Σαββίδης δήλωσε και πάλι ότι δεν θυμάται. «Δεν μπορώ να φανταστώ γιατί έκανα αυτή την εισήγηση», είπε. Εισήγηση την οποία δεν αποδέχθηκε ο υπουργός.

Η Αδαμίδου και ο Χάσικος

Στη δική του κατάθεση χθες ενώπιον της ερευνητικής επιτροπής ο πρώην γενικός διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών Ανδρέας Ασσιώτης, που διαδέχθηκε τον κ. Λάζαρο Σαββίδη, δεν είχε να πει και κάτι ιδιαίτερο καθώς έξι μήνες μετά τον διορισμό του Σωκράτη Χάσικου στη θέση του υπουργού Εσωτερικών μετακινήθηκε στο Υπουργείο Εργασίας χωρίς να μάθει μέχρι και σήμερα τους λόγους. Παραδέχθηκε ότι οι σχέσεις του με τον κ. Χάσικο δεν ήταν οι καλύτερες αλλά δεν νομίζει, όπως είπε, ότι ο λόγος που μετακινήθηκε σχετίζεται με τις πολιτογραφήσεις επενδυτών. Ερωτηθείς για τον ρόλο της αδελφότεκνης της πρώτης κυρίας Μαρίας Αδαμίδου στο Υπουργείο Εσωτερικών, ο κ. Ασσιώτης είπε ότι αποσπάστηκε από τη Βουλή και ότι εκτελούσε μόνο οδηγίες του κ. Χάσικου. Σε ερώτηση αν η συγκεκριμένη λειτουργός είχε εμπλοκή στα «χρυσά» διαβατήρια, ο κ. Ασσιώτης δήλωσε άγνοια.