Κώδικας Δεοντολογίας Βουλευτών: Στο μικροσκόπιο δώρα, μπίζνες και συμφέροντα

Μετά από 60 χρόνια λειτουργία, η Βουλή απέκτησε κώδικα δεοντολογίας, συμπεριφοράς και διαφάνειας, ο οποίος θα διέπει το αξίωμα των βουλευτών και την άσκηση των καθηκόντων τους. Ο κώδικας ψηφίστηκε από την ολομέλεια της Βουλής προχθές Πέμπτη και αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή περί τα τέλη του μήνα, με τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. Στη σύσκεψη των αρχηγών των κομμάτων που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη εβδομάδα θα αποφασιστεί κατά πόσο η ολομέλεια της Βουλής θα προχωρήσει στην εκλογή Επιτροπής Δεοντολογίας, δεδομένου ότι σε λιγότερο από δύο μήνες εκπνέει η θητεία της παρούσας Boυλής. Η επικρατούσα άποψη θέλει να διοριστεί η Επιτροπή Δεοντολογίας με τη νέα Βουλή. Θα αποτελείται από επτά βουλευτές και θα εκλέγεται ευθύς αμέσως μετά την εκλογή του προέδρου της Βουλής μαζί με την Επιτροπή Επιλογής, η οποία καταρτίζει τις κοινοβουλευτικές επιτροπές και διορίζει βουλευτές ως μέλη των επιτροπών αυτών.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τον κώδικα δεοντολογίας, ο βουλευτής κατά την άσκηση των καθηκόντων του δεν θα λαμβάνει και δεν θα αποδέχεται οποιοδήποτε δώρο ή άλλη χαριστική παροχή εκτός από καθαρά φιλοφρονητικής σημασίας ή και ήσσονος αξίας αντικείμενα αναμνηστικής φύσεως, τα οποία προσφέρονται είτε εντός είτε εκτός Δημοκρατίας στο πλαίσιο επίσημων επισκέψεων, συναντήσεων ή κοινοβουλευτικών αποστολών κατά τη συνήθη εθιμοτυπική πρακτική, νοουμένου ότι η αξία έκαστου τέτοιου δώρου δεν θα υπερβαίνει τα €150. Βουλευτής ευθύς ως λάβει οποιοδήποτε δώρο αξίας πέραν των €50 οφείλει να υποβάλει γραπτή δήλωση στην Επιτροπή Δεοντολογίας. Κάθε ληφθέν από βουλευτή δώρο αξίας πέραν των €50 θα καταγράφεται σε ονομαστικό μητρώο με επακριβή αναφορά στο είδος, στην προέλευση, στην ακριβή ή κατά προσέγγιση αξία του και στην ημερομηνία κατά την οποία ελήφθη το δώρο. Σε περίπτωση που βουλευτής αποδεχθεί δώρο αξίας πέραν των €150 θα πρέπει να υποβάλει στην Επιτροπή Δεοντολογίας γραπτή αιτιολογημένη αναφορά για τους λόγους που το αποδέχθηκε.

Σύγκρουση συμφερόντων

Στον κώδικα δεοντολογίας δίνεται ερμηνεία για το πότε υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων για τους βουλευτές. Συγκεκριμένα, σύγκρουση συμφερόντων «υφίσταται ή και επέρχεται άνευ ετέρου στην περίπτωση που οι επιδιωκόμενοι και οι εξυπηρετούμενοι με υπό συζήτηση σχέδιο νόμου αντικειμενικοί σκοποί εξυπηρετούν άμεσα προσωπικό ή ιδιωτικό συμφέρον ή βρίσκονται σε διάσταση ή και σύγκρουση με προσωπικό ή ιδιωτικό συμφέρον, γεγονός το οποίο ο βουλευτής γνωρίζει, έτσι που να ωθείται ή σε οποιοδήποτε στάδιο κοινοβουλευτικής διαδικασίας να δύναται να ενεργήσει, επηρεάζοντας καθ’ οιονδήποτε τρόπο τη νομοθετική διαδικασία προς την κατεύθυνση εξυπηρέτησης αποκλειστικά του προσωπικού ή ιδιωτικού συμφέροντος, αγνοώντας ή παραβλέποντας το γενικό και δημόσιο συμφέρον». Σύγκρουση συμφερόντων θα υφίσταται και στην περίπτωση κατά την οποία η συμμετοχή βουλευτή στη συζήτηση και διαδικασία ψήφισης συγκεκριμένου σχεδίου νόμου ενδέχεται να καταλήξει ή έχει καταλήξει σε καταψήφιση αυτού. Προβλέπεται, επίσης, ότι η Επιτροπή Δεοντολογίας θα προβαίνει σε δημοσιοποίηση κάθε υποβληθείσας δήλωσης σύγκρουσης συμφερόντων στην επίσημη ιστοσελίδα της Βουλής.

Οι ποινές

Η Επιτροπή Δεοντολογίας θα μπορεί να επιβάλλει τις ακόλουθες κυρώσεις: Προφορική επίπληξη, γραπτή επίπληξη, μομφή για παρατηρηθείσα αντιδεοντολογική και ανάρμοστη συμπεριφορά, κλήση του βουλευτή προς δημόσια απολογία από του βήματος της ολομέλειας της Βουλής ή και κλήση του βουλευτή προς έγγραφη απολογία, η οποία θα αναγιγνώσκεται από του βήματος της ολομέλειας του Σώματος. Τα πορίσματα της Επιτροπής Δεοντολογίας θα δημοσιοποιούνται στην ιστοσελίδα της Βουλής.