Η αύξηση στο εμπόριο μεταξύ των δύο κοινοτήτων της Κύπρου, καθώς και η επίτευξη της καταχώρησης του χαλλουμιού από όλο το νησί στον κατάλογο ΠΟΠ της ΕΕ ήταν οι δύο κύριοι τρόποι με τους οποίους η ΕΕ συνεισέφερε τα τελευταία πέντε χρόνια στις προσπάθειες προετοιμασίας επανένωσης, σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται σε έκδοση - ανασκόπηση της Γενικής Διεύθυνσης για τις Διαρθρωτικές Μεταρρυθμίσεις για τις δραστηριότητες του Προγράμματος Βοήθειας για την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα.
Η σύντομη έκθεση με τίτλο «Η υλοποίηση της στήριξης της ΕΕ για τη διευθέτηση του Κυπριακού: Παρακαταθήκη και όραμα» που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή εστιάζει στη συμβολή του προγράμματος για στήριξη της τ/κ κοινότητας, καθώς και της εφαρμογής του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής, στις προσπάθειες επανένωσης.
«Το πρόγραμμα βοήθειας αποτελεί βασικό εργαλείο της ΕΕ προκειμένου οι Τουρκοκύπριοι να έρθουν πιο κοντά στην ΕΕ, να διευκολυνθεί η επανένωση της Κύπρου και να στηριχθεί η διαδικασία διευθέτησης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ» δήλωσε με την ευκαιρία της δημοσίευσης της ανασκόπησης η Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ελίζα Φερέιρα.
Όπως σημείωσε η κ. Φερέιρα, το πρόγραμμα ενθαρρύνει τη διάδραση και τη συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων, προσθέτοντας πως η έκθεση «αποτυπώνει όλα όσα έχουμε επιτύχει, ωστόσο οι κοινές μας προσπάθειες συμβολίζουν πολύ περισσότερα».
Οι προσπάθειες αυτές αποτελούν «ισχυρή έκκληση για συνεχή συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων και για ένα λαμπρότερο μέλλον σε μια επανενωμένη Κύπρο εντός της ΕΕ» τόνισε η κ. Φερέιρα.
Ειδικότερα σε σχέση με το εμπόριο διαμέσου της Πράσινης Γραμμής, το Πρόγραμμα Βοήθειας συνέβαλε στο να αυξηθεί στα 16 εκατομμύρια ευρώ το 2023. Πρόκειται για σχεδόν τετραπλάσιο όγκο εμπορίου σε σχέση με τα ποσά που καταγράφονταν ετησίως μέχρι το 2020.
Όσον αφορά την καταχώρηση του χαλλουμιού / hellim στον κατάλογο των Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης της ΕΕ το 2021, είναι η πρώτη σήμανση ΠΟΠ η οποία καλύπτει την παραγωγή χαλλουμιού σε όλη την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένης της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Όπως τονίζεται, όταν επιτευχθεί η συμμόρφωση των Τουρκοκύπριων παραγωγών με τα πρότυπα της ΕΕ για την ασφάλεια και την υγεία των ζώων, τότε θα μπορούν να πωλούν χαλλούμι μέσω της Πράσινης Γραμμής στην υπόλοιπη ΕΕ.
Η εξέλιξη αυτή, αναφέρεται, έχει σημαντικές οικονομικές προοπτικές, καθώς το 2023 το χαλλούμι / hellim που φέρει σήμανση ΠΟΠ της ΕΕ κατέγραψε πωλήσεις ύψους 115 εκατομμύρια ευρώ στην αγορά της ΕΕ.
Στην έκθεση γίνεται επίσης αναφορά σε μια σειρά από άλλες δραστηριότητες του Προγράμματος Βοήθειας, όπως η προσφορά υποτροφιών σε νεαρούς Τουρκοκύπριους για πανεπιστημιακές σπουδές στην ΕΕ, καθώς και η χρηματική στήριξη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης όπως της δικοινοτικής συνεργασίας στην αποκατάσταση και διαφύλαξη της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου.
Ακόμα στην ανασκόπηση καταγράφεται η συμβολή της ΕΕ στην προώθηση της κοινωνικής και της οικονομικής ανάπτυξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης μέσω της στήριξης του ιδιωτικού τομέα, μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης και έργων υποδομής για την προστασία του περιβάλλοντος.
Στην έκθεση καταγράφονται ακόμα τα οφέλη της συνεργασίας μέσα από τα μάτια ανθρώπων που έχουν ωφεληθεί από χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα ή που έχουν συμβάλει στην υλοποίησή τους, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο δικοινοτικών πρωτοβουλιών.
Όπως σημειώνεται, από το 2006 η ΕΕ έχει διαθέσει σχεδόν 700 εκατομμύρια ευρώ για προγράμματα και πρωτοβουλίες μέσω του Προγράμματος Βοήθειας για την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα και για τη στήριξη της προετοιμασίας της επανένωσης.
Η έκδοση βρίσκεται είναι διαθέσιμη στα αγγλικά, και σύντομα στα ελληνικά και στα τουρκικά, στον σύνδεσμο https://commission.europa.eu/publications/delivering-eu-support-cyprus-settlement-legacy-and-vision_en στην ιστοσελίδα της Κομισιόν.
