***«Φαινόμενα όπου ο εργολάβος κερδίζει την προσφορά βάζοντας παράλογα χαμηλή τιμή, προσδοκώντας στην πορεία του έργου να μεγιστοποιήσει το κέρδος του μέσω αιτημάτων, πρέπει να εξαλειφθούν»
***«Η μονοδιάστατη αξιολόγηση ενός έργου ή προϊόντος στη βάση της τιμής, είναι εντελώς λανθασμένη και αρκετές φορές οδηγεί σε σπατάλη δημόσιου χρήματος»
***«Παρακολουθούμε στενά τα μεγάλα έργα, όπως Βασιλικό, ηλεκτρικό καλώδιο, λιμάνι Λιοπετρίου, δρόμος Πάφου – Π. Χρυσοχούς κλπ. Έχουμε εντοπίσει κάποιες πρακτικές που μας προκαλούν ανησυχία»
***«Δεν είναι ρεαλιστικό να θέλεις την καλύτερη ποιότητα και ταυτόχρονα να αναμένεις ότι θα την πάρεις στην χαμηλότερη τιμή της αγοράς. Αν θέλεις ποιοτικότερο υλικό, κατά κανόνα θα πληρώσεις περισσότερα»
***«Το κράτος πάσχει από έλλειψη επαγγελματισμού, τεχνογνωσίας και συνέπειας στην ετοιμασία, αλλά και στην παρακολούθηση των έργων, με αποτέλεσμα αυτό να τυγχάνει εκμετάλλευσης από επιτήδειους εργολάβους»
***«Ανακοινώνω για πρώτη φορά τη λειτουργία ενός αναβαθμισμένου, σύγχρονου συστήματος υποβολής καταγγελιών (whistleblowing), το οποίο θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιανουάριο»
***«Ο εκσυγχρονισμός του θεσμού δεν θα προκύψει κατ’ ανάγκη από τη μετάβαση από μονοπρόσωπο σε ελεγκτικό συμβούλιο, αλλά από άλλες ρυθμίσεις οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν»
***«Μας απασχολεί πολύ σοβαρά η κανονικοποίηση συγκεκριμένων παρανομιών. Αυτό το φαινόμενο, μεταξύ άλλων, οφείλεται στη δυσκολία τιμωρίας των παραβατών»
***«Αν κάποιος σφετερίζεται μία περιοχή Natura, και η απομάκρυνση του θα πάρει 10 χρόνια, αντιλαμβάνεστε ότι η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να υποστεί τέτοια φθορά που πιθανόν να μην είναι ανατρέψιμη»
***«Είμαστε σε επικοινωνία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για το έργο στο Βασιλικό και για το ηλεκτρικό καλώδιο, και το αμέσως επόμενο διάστημα θα τους αποστείλουμε σχετική πληροφόρηση»
Παραλαμβάνοντας από τον Γενικό Ελεγκτή, Ανδρέα Παπακωνσταντίνου, την ετήσια έκθεση για το 2023 της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ανέφερε ότι το Υπουργικό συμβούλιο θα εγκρίνει σύντομα τις προτάσεις για μεταρρύθμιση της εν λόγω υπηρεσίας. Ερωτηθείς από τον «Π» για τις αλλαγές που προωθούνται στην Ελεγκτική Υπηρεσία, ο κ. Παπακωνσταντίνου απάντησε ότι έχει ενημερωθεί σχετικά και ήδη έχει εκφράσει απόψεις και προβληματισμούς. «Κατά τη γνώμη μου, και τα δύο μοντέλα είναι αποδεκτά και φέρουν πλεονεκτήματα και αδυναμίες. Σε γενικές γραμμές, στο μονοπρόσωπο υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία και ταχύτητα, και αποφεύγονται οι αχρείαστες δαπάνες για επιπλέον συμβούλους. Από την άλλη, με την ύπαρξη ελεγκτικού συμβουλίου έχουμε τη σοφία των πολλών και εφαρμόζονται καλύτερα τα check and balances. Πρέπει τα πιο πάνω να ληφθούν υπόψη κάτω από το πρίσμα της κυπριακής πραγματικότητας, του μεγέθους μας, της συνταγματικότητας των αλλαγών και του πολιτικού αντικτύπου όσον αφορά τυχόν τροποποιήσεις του Συντάγματός μας» συμπλήρωσε, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «ο εκσυγχρονισμός του θεσμού δεν θα προκύψει κατ’ ανάγκη από τη μετάβαση από μονοπρόσωπο σε ελεγκτικό συμβούλιο, αλλά από άλλες ρυθμίσεις οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν ανεξαρτήτως του μοντέλου που τελικά θα υιοθετήσουμε». Παραδείγματος χάριν, συνέχισε ο κ. Παπακωνσταντίνου, «ο καθορισμός μέγιστου χρόνου θητείας για τον Γενικό και τον βοηθό Γενικό Ελεγκτή, τα ελάχιστα κριτήρια που πρέπει να κατέχουν οι εν λόγω αξιωματούχοι, ο τρόπος διορισμού τους, η οικονομική ανεξαρτησία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, είναι στοιχεία που θα συμβάλουν στην ακεραιότητα και την αξιοπιστία του θεσμού».
Άρα, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση η αντικατάσταση του Γενικού Ελεγκτή με ελεγκτικό συμβούλιο, το οποίο θα διορίζεται από τον εκάστοτε Πρόεδρο της Δημοκρατίας και άρα θα ελέγχεται από αυτόν;
Θα μπορούσε να εξετασθεί να ενισχυθεί το σημερινό πλαίσιο, όπου ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να διορίζει τον Γενικό Ελεγκτή κατόπιν π.χ. της σύμφωνης γνώμης της Βουλής. Ή μία επιτροπή να προτείνει ονόματα στη βάση κάποιων αντικειμενικών κριτηρίων και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να επιλέγει. Αυτό θα βοηθήσει στη μείωση της προκατάληψης, αφού θα υπάρχουν δύο επίπεδα έγκρισης αντί ένα που ισχύει σήμερα. Από την άλλη, δεν πρέπει να υιοθετήσουμε περίπλοκες διαδικασίες που στο τέλος της ημέρας οδηγούν σε ατέρμονες αδιέξοδες καταστάσεις.
Οικονομική ανεξαρτησία
Γιατί χρειάζεται οικονομική ανεξαρτησία η Ελεγκτική Υπηρεσία;
Με την αναφορά για οικονομική ανεξαρτησία εννοούμε ότι ο προϋπολογισμός της Ελεγκτικής Υπηρεσίας θα εγκρίνεται απευθείας από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και δεν θα περνά από το Υπουργείο Οικονομικών. Σημειώνω ότι αυτό είναι θέμα αρχής και δεν έχει καμία σχέση με τις σχέσεις που η υπηρεσία μας έχει με το Υπουργείο Οικονομικών, οι οποίες σήμερα είναι άριστες. Απλώς το Υπουργείο Οικονομικών είναι ελεγχόμενη οντότητα, οπότε δημιουργούνται συνθήκες σύγκρουσης συμφέροντος μεταξύ ελεγκτή και ελεγχόμενου.
Whistleblowing από Γενάρη
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα αλλάξει κάτι στην Ελεγκτική Υπηρεσία;
Αυτήν την περίοδο είμαστε σε μια πολύ δημιουργική φάση, αφού από τη μία συνεχίζεται απερίσπαστα το έργο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας μέσω των ελέγχων και της έκδοσης ειδικών εκθέσεων, και από την άλλη ετοιμαζόμαστε για να προβούμε σε αλλαγές που πιστεύω ότι θα μας βοηθήσουν να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εξετάζει και ανώνυμες καταγγελίες;
Δεν θέτουμε περιορισμούς. Όλη η πληροφόρηση, ανεξαρτήτως προέλευσης, πρέπει να αξιολογείται και αναλόγως να αξιοποιείται καταλλήλως. Οφείλουμε όμως να έχουμε ένα βασικό πλάνο όπου καθορίζονται οι στόχοι του έτους. Από εκεί και πέρα, θα είμαστε ευέλικτοι σε προσαρμογές ανάλογα με τα εκάστοτε νέα δεδομένα. Στο σημείο αυτό να ανακοινώσω για πρώτη φορά τη λειτουργία ενός αναβαθμισμένου, σύγχρονου συστήματος υποβολής καταγγελιών (whistleblowing), το οποίο θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιανουάριο.
Κανονικοποίηση παρανομιών
Σε ποιους τομείς εντοπίζει η Ελεγκτική Υπηρεσία τα σοβαρότερα προβλήματα;
Υπάρχει σοβαρός προβληματισμός όσον αφορά την υλοποίηση των μεγάλων δημόσιων έργων. Είναι κρίμα μεγάλες επενδύσεις του κράτους, οι οποίες χρηματοδοτούνται από τους φορολογούμενους, να μην ολοκληρώνονται. Μας απασχολεί επίσης πολύ σοβαρά η κανονικοποίηση συγκεκριμένων παρανομιών. Αυτό το φαινόμενο, μεταξύ άλλων, οφείλεται στη δυσκολία τιμωρίας των παραβατών αφού οι δικαστικές διαδικασίες είναι πολύ χρονοβόρες, με αποτέλεσμα η πάροδος μεγάλου χρονικού διαστήματος, κάποιες φορές, να καθιστά την όλη διαδικασία άνευ ουσίας. Παραδείγματος χάριν, αν κάποιος σφετερίζεται μια περιοχή που έχει χαρακτηριστεί Natura, και η απομάκρυνσή του θα πάρει 10 χρόνια, αντιλαμβάνεστε ότι η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να υποστεί τέτοια φθορά που πιθανόν να μην είναι ανατρέψιμη.
Σε σχέση με τον μέσο όρο κρατών μελών της ΕΕ, ποιος είναι ο βαθμός διαφθοράς στην Κύπρο;
Δεν υπάρχει μια απόλυτη απάντηση εδώ. Υπάρχει, για παράδειγμα, ο δείκτης του World Justice Project όπου για το 2024 βρισκόμαστε στην 31η θέση από τις 142 χώρες που αξιολογούνται. Επίσης υπάρχει ο δείκτης Corruption Perceptions όπου εκεί είμαστε 49οι από 181 χώρες. Χωρίς να αποτελούν θέσφατο, οι δείκτες αυτοί είναι χρήσιμοι για προβληματισμό.
Προοδεύουμε
Είναι βελτιωμένη η κατάσταση το 2023 σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;
Αν συγκρίνουμε το πώς λειτουργούσε το κράτος πριν 10 ή 20 χρόνια, αναμφιβόλως έχουμε προοδεύσει. Έχουν ληφθεί αρκετά μέτρα αναφορικά με τη διαφάνεια, την ανεξαρτησία των θεσμών, τη λογοδοσία, την ενδυνάμωση του νομοθετικού πλαισίου, τον έλεγχο κ.λπ. Αναμφιβόλως υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης για να περιοριστεί η διαφθορά. Όμως, είναι καλά να αναγνωρίζουμε και τα θετικά βήματα προόδου. Μόνον έτσι μπορούμε να αξιολογήσουμε σωστά την όλη κατάσταση.
Συνεργάζονται οι ελεγχόμενοι με την Ελεγκτική Υπηρεσία;
Είμαι ιδιαίτερα ευχαριστημένος από το γεγονός ότι με όσους ελεγχόμενους ήρθα σε επαφή, εξέφρασαν την πρόθεσή τους να συνεργαστούν πλήρως με την υπηρεσία μας. Βέβαια, η καλή τους πρόθεση θα δοκιμαστεί και στην πορεία του χρόνου, ειδικά όταν η υπηρεσία μας δημοσιεύσει ευρήματα που τους αφορούν. Προσωπικά δίνω ιδιαίτερη σημασία στη σχέση της υπηρεσίας μας με τους ελεγχόμενους φορείς. Η Ελεγκτική Υπηρεσία θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε να υπάρχει άριστη συνεργασία, δείχνοντας τον μέγιστο σεβασμό έναντι των ελεγχόμενων φορέων. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα υπάρξει οποιαδήποτε έκπτωση όσον αφορά τους ελέγχους ή και τα πορίσματά μας.
Σοβαρότητα και επαγγελματισμός
Πώς αντιλαμβάνεστε τον ρόλο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και του Γενικού Ελεγκτή; Πρέπει να είναι/είστε ο μπαμπούλας, για να φοβούνται αυτοί που πρέπει και να κάνουν σωστά τη δουλειά τους;
Η Ελεγκτική Υπηρεσία και ο Γενικός Ελεγκτής πρέπει να εκπέμπουν σοβαρότητα και επαγγελματισμό. Πρέπει να επικοινωνούν και να σέβονται τους ελεγχόμενους. Οφείλουμε με αμεροληψία να προσεγγίζουμε τα θέματα χωρίς να επηρεαζόμαστε από εξωγενείς παράγοντες. Στις περιπτώσεις όπου εντοπίζονται καλόπιστα λάθη, να καθοδηγούμε τους ελεγχόμενους, αλλά την ίδια ώρα εκεί που εντοπίζουμε σκοπιμότητα να μην χαριζόμαστε σε κανένα. Θα είμαστε ταυτόχρονα ο συνεργάτης των ευσυνείδητων και ο μπαμπούλας των επιτήδειων.
Ποιος ελέγχει την Ελεγκτική Υπηρεσία;
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εθελούσια παραδίδει, σε ετήσια βάση, τα οικονομικά της αποτελέσματα σε ιδιώτη ελεγκτή, για να τα ελέγξει και η έκθεσή του περιλαμβάνεται στην ετήσια έκθεση της υπηρεσίας μας. Επιπρόσθετα, εφαρμόζουμε τον αυτοέλεγχο στη βάση της καθοδήγησης και των προτύπων του Διεθνούς Οργανισμού των Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων. Πέραν τούτου, όμως, για το 2025 προτιθέμεθα να ζητήσουμε εξωτερικό έλεγχο από τον εν λόγω διεθνή οργανισμό. Βέβαια κρινόμαστε και καθημερινά από τους συμπατριώτες μας, στο κατά ποσό η παρουσία μας και το έργο μας γίνεται με σοβαρότητα και επαγγελματισμό, ώστε να συμβάλλει εποικοδομητικά στην πάταξη της διαφθοράς και στη χρηστή δημόσια διοίκηση.
«Ανησυχούμε για κάποιες πρακτικές»
Έρχεται κάποια σημαντική έκθεση το αμέσως επόμενο διάστημα;
Είμαστε στη διαδικασία ετοιμασίας νέων ειδικών εκθέσεων. Σε κάποιες υπάρχουν ενδιαφέροντα πορίσματα. Επίσης, παρακολουθούμε στενά τα μεγάλα έργα, όπως το Βασιλικό, το ηλεκτρικό καλώδιο, το λιμάνι Λιοπετρίου, τον δρόμο Πάφου - Πόλης Χρυσοχούς, καθώς και άλλα που δεν έχουν λάβει αρκετή δημόσια προβολή. Έχουμε εντοπίσει κάποιες πρακτικές που μας προκαλούν ανησυχία και τις οποίες θα αναδείξουμε. Σημειώνω ότι είμαστε σε επικοινωνία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για το έργο στο Βασιλικό και για το ηλεκτρικό καλώδιο, και το αμέσως επόμενο διάστημα θα τους αποστείλουμε σχετική πληροφόρηση. Γενικότερα όσον αφορά το συνολικό έργο της υπηρεσίας που θα παραχθεί, είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος, αφού μετά από περίπου τρεις μήνες παρουσίας στην Ελεγκτική Υπηρεσία είχα τη δυνατότητα να διαπιστώσω από πρώτο χέρι τον επαγγελματισμό, την υψηλή κατάρτιση, τη φιλοτιμία, καθώς και τη θετική διάθεση για αλλαγές που διαθέτει το προσωπικό της υπηρεσίας μας. Αυτό, για μένα, αποτελεί το μεγαλύτερο εχέγγυο του έργου που θα παραχθεί.
____________________________
Τι συμβαίνει με τα έργα του δημοσίου;
Στην ερώτηση για τα πολλά και σοβαρά προβλήματα σε δημόσιες συμβάσεις και μεγάλα έργα, ο Γενικός Ελεγκτής απάντησε ότι δεν είναι ένας ο λόγος, ούτε είναι ίδιος σε όλα τα έργα, που προκαλούν τις καθυστερήσεις και τα ζητήματα. «Συνήθως είναι ένας συνδυασμός παραγόντων. Τα μεγάλα έργα είναι περίπλοκα, μεγάλης χρονικής περιόδου και συχνά προκύπτουν αρκετά απρόβλεπτα κατά τη διάρκεια τής υλοποίησης. Συνεπώς αυτά τα έργα χρειάζονται μία πολύ καλή προετοιμασία στη φάση πριν την προκήρυξη τής προσφοράς του έργου, αλλά και μία πολύ καλή παρακολούθηση κατά τη διάρκεια υλοποίησης. Πιστεύω ότι εδώ υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης από μέρους του κράτους» εξήγησε. Σήμερα, συνέχισε ο κ. Παπακωνσταντίνου, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες κάποιων δημόσιων λειτουργών, θεωρώ ότι το κράτος πάσχει από έλλειψη επαγγελματισμού, τεχνογνωσίας και συνέπειας στην ετοιμασία, αλλά και στην παρακολούθηση των έργων, με αποτέλεσμα αυτό να τυγχάνει εκμετάλλευσης από επιτήδειους εργολάβους. «Πιστεύω ότι το κράτος, ως ο μεγαλύτερος αγοραστής υπηρεσιών, θα πρέπει να συστήσει μια εξειδικευμένη ομάδα από οικονομολόγους, νομικούς, πολιτικούς μηχανικούς, η οποία θα παρέχει συνεχή τεχνική υποστήριξη στις αναθέτουσες αρχές για τα μεγάλα έργα. Το κράτος θα πρέπει να εκπέμπει αυτοπεποίθηση και να ενεργεί με αποφασιστικότητα στην ταχεία έγκριση προσαρμογών, αναγνωρίζοντας ιδιάζουσες συνθήκες οι οποίες δεν θα μπορούσαν να προβλεφθούν κατά το στάδιο τού σχεδιασμού. Την ίδια ώρα όμως πρέπει να δείχνει ανάλογη αποφασιστικότητα στο να λάβει δραστικά μέτρα ή ακόμη και να διακόψει έργα, στα οποία διαφαίνεται ότι ο εργολάβος προβαίνει σε τερτίπια και διεκδικεί παράλογες απαιτήσεις» συμπλήρωσε.
Επιδικαστής
Σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή, η κεντρική ενιαία πολιτική θα δώσει και το μήνυμα προς όλους που θέλουν να συνεργαστούν με το κράτος, ότι δεν αστειεύεται. «Φαινόμενα όπου ο εργολάβος κερδίζει την προσφορά βάζοντας παράλογα χαμηλή τιμή, προσδοκώντας στην πορεία του έργου να μεγιστοποιήσει το κέρδος του μέσω αιτημάτων, πρέπει να εξαλειφθούν. Επίσης, μεταξύ άλλων εισηγήσεων, πιστεύουμε ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί ο θεσμός του Επιδικαστή, όπου σε περίπτωση διαφωνιών, ο Επιδικαστής, αφού ακούσει τα δύο μέρη, θα παίρνει μία δεσμευτική απόφαση ώστε να μην επηρεάζεται η πορεία υλοποίησης του έργου, χωρίς αυτό να στερεί τη δυνατότητα των δύο μερών, σε κατοπινό στάδιο, να προσφεύγουν στο δικαστήριο» πρόσθεσε.
Φθηνό ή ποιοτικό;
Το ορθό είναι να παίρνει ένα δημόσιο έργο ο πιο φθηνός προσφοροδότης; Με ποια κριτήρια πρέπει να κατακυρώνονται οι προσφορές για δημόσια έργα;
Είναι αλήθεια ότι επικράτησε η λογική του φθηνότερου είτε ως αντίληψη είτε και τις περισσότερες φορές ως πρακτική. Η μονοδιάστατη αξιολόγηση ενός έργου ή προϊόντος στη βάση της τιμής είναι κατά την άποψη μου εντελώς λανθασμένη και αρκετές φορές οδηγεί σε σπατάλη δημόσιου χρήματος. Η αγορά ενός προϊόντος ή ενός έργου αφορά τρεις διαστάσεις: την ποιότητα, το χρόνο παράδοσης και την τιμή. Δυστυχώς αυτοί οι παράμετροι δεν συμπορεύονται. Παραδείγματος χάριν, δεν είναι ρεαλιστικό να θέλεις την καλύτερη ποιότητα και ταυτόχρονα να αναμένεις ότι θα την πάρεις στην χαμηλότερη τιμή της αγοράς. Αν θέλεις ποιοτικότερο υλικό, κατά κανόνα θα πληρώσεις περισσότερα. Από την άλλη μετά από ένα οριακό σημείο, η αγορά ακριβότερου υλικού ίσως παραπέμπει σε αχρείαστη πολυτέλεια. Συνεπώς, πρέπει να υπάρχει η σωστή ισορροπία μεταξύ των πιο πάνω τριών παραμέτρων. Κατά την άποψη μας, το κράτος ως αναθέτουσα αρχή θα πρέπει να καθορίζει σε κάθε μεγάλο έργο το επιτρεπτό πλαίσιο και για τις τρεις παραμέτρους. Δηλαδή, να καθορίζει την ελάχιστη επιτρεπτή ποιότητα, το μέγιστο επιτρεπτό χρόνο παράδοσης και τη μέγιστη επιτρεπτή τιμή. Σημειώνω ότι όσον αφορά στο χρόνο παράδοσης και την τιμή, τα πράγματα είναι πιο ευδιάκριτα. Στο θέμα του καθορισμού ποιοτικών κριτηρίων παρατηρούμε αρκετά συχνά αδυναμία να καθοριστούν σωστά και αντικειμενικά ποιοτικά κριτήρια, με κίνδυνο τελικά το έργο να στοιχίζει περισσότερα χωρίς να εξασφαλίζεται η επιδιωκόμενη ποιότητα.
________________________
Το ΓεΣΥ σε φουρτουνιασμένη θάλασσα
Ο Ανδρέας Παπακωνσταντίνου διορίστηκε Γενικός Ελεγκτής πριν από τρεις μήνες. Μέχρι τα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου ήταν ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ). Στην ερώτηση για τον έλεγχο του τομέα της υγείας από την Ελεγκτική Υπηρεσία (υπουργείο, ΟΚΥπυ, ΟΑΥ), διευκρίνισε ότι στον ουσιαστικό έλεγχο δεν έχει συμμετοχή ο Γενικός Ελεγκτής. «Ο έλεγχος γίνεται από τους ελεγκτές της υπηρεσίας μας και ετοιμάζεται έκθεση προς τον Γενικό Ελεγκτή. Ειδικά όμως για το Υπουργείο Υγείας, τον ΟΚΥπΥ και τον ΟΑΥ, λόγω της πρότερής μου υπηρεσίας στον συγκεκριμένο χώρο, έχω συνεννοηθεί με την υπεύθυνη διευθύντρια της υπηρεσίας μας, που έχει την ευθύνη του τομέα της υγείας, ώστε να έχει διευρυμένες αρμοδιότητες ειδικά για τα πρώτα χρόνια της θητείας μου. Οι όποιες δικές μου παρεμβάσεις, αν υπάρξουν, θα είναι μόνον προσθετικές. Δηλαδή δεν θα αφαιρέσω οτιδήποτε μου προταθεί από την υπεύθυνη διευθύντρια. Αντιθέτως θα αξιοποιηθεί η γνώση μου στον συγκεκριμένο τομέα για να προστεθούν επιπλέον στοχευμένοι έλεγχοι» συμπλήρωσε.
Είναι υψηλά τα επίπεδα διαφθοράς στο ΓεΣΥ; Είναι βιώσιμο το σύστημα υγείας;
Εξαρτάται τι εννοείτε διαφθορά. Αν εννοείτε την περίπτωση όπου ένας γιατρός δεν εξαντλεί όλες τις εναλλακτικές θεραπείες προτού συστήσει χειρουργική επέμβαση στον ασθενή ή όπου ο ασθενής φορτικά απαιτεί αχρείαστες εξετάσεις και ο γιατρός αδικαιολόγητα υποκύπτει, τότε «ναι», τα φαινόμενα αυτά είναι σε υψηλά επίπεδα. Κατά την άποψη μου, το ΓεΣΥ είναι ένα καλά σχεδιασμένο σύγχρονο υπερωκεάνιο που ταξιδεύει όμως σε μια πάρα πολύ φουρτουνιασμένη θάλασσα με επιβάτες διαφορετικών απαιτήσεων και νοοτροπιών. Αν και είναι καλά θωρακισμένο, απαιτείται να κυβερνηθεί σωστά, με συνεχή επαγρύπνηση και καλά αντανακλαστικά. Αν αφεθεί ακυβέρνητο ή αν κυβερνηθεί με έλλειψη αποφασιστικότητας τότε τα όποια σημερινά προβλήματα θα πολλαπλασιαστούν. Αν κυβερνηθεί σωστά τότε τα προβλήματα θα ελαχιστοποιηθούν.
