Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, 25 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως μπαίνουν κάθε χρόνο σε εμμηνόπαυση. Εκτιμάται ότι, μέχρι το 2030, ο παγκόσμιος πληθυσμός γυναικών σε εμμηνόπαυση θα αυξηθεί στο 1,2 δισεκατομμύριο. Έξι στις δέκα γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση επηρεάζεται σημαντικά η ψυχική τους υγεία και περισσότερες από επτά στις δέκα (75%) εμφανίζουν συμπτώματα που διαταράσσουν την καθημερινότητά τους. Ωστόσο, μόλις το 10% αυτών αισθάνεται άνετα να μιλήσει ανοικτά για την εμμηνόπαυση και το πώς αυτή επηρεάζει την καθημερινότητά τους.
Ακόμη, τρεις στις δέκα παντρεμένες γυναίκες καταλήγουν σε διαζύγιο, ενώ μία στις δέκα αποκτά αυτοκτονικές τάσεις. Υπάρχουν επίσης γυναίκες που φτάνουν στο σημείο να εγκαταλείπουν τη δουλειά τους. «Υπολογίζεται ότι το 10% των γυναικών σε εμμηνόπαυση εγκαταλείπουν τη δουλειά τους, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό εργαζόμενων γυναικών, λόγω των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και της μειωμένης αυτοπεποίθησης, αρνούνται να διεκδικήσουν μια προαγωγή ή κάποια επαγγελματική ανέλιξη», δηλώνει η αντιπρόεδρος της AIPFE Κύπρου και πρόεδρος του «Menopause Support Cyprus», Θάλεια Ιακώβου.
Η Μάχη Σολωμού, μέλος της AIPFE Κύπρου και Menopause Champion στη Βρετανική Ύπατη Αρμοστεία, σημειώνει ότι «πρέπει να αντιληφθούμε πως η εμμηνόπαυση δεν είναι μόνο οι εξάψεις, αλλά και πολλά άλλα συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινότητα των γυναικών και των γύρω τους».
The (M) Factor
Οι δύο κυρίες μίλησαν στον «Π» με αφορμή την αποκλειστική προβολή στην Κύπρο του ντοκιμαντέρ «The (M) Factor: Shredding the Silence on Menopause», το Σάββατο 10 Μαΐου, στις 4 μ.μ. στο Discovery Hall του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
«Το ντοκιμαντέρ στοχεύει στην ευαισθητοποίηση γύρω από την εμμηνόπαυση. Παρότι ο μισός πληθυσμός της γης είναι γυναίκες, οι περισσότερες γνωρίζουν ελάχιστα έως και τίποτα για αυτό το στάδιο», ανέφερε η κ. Ιακώβου. Έφερε ως παράδειγμα τις σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία του εγκεφάλου, όπως η "ομίχλη μυαλού", που συνοδεύεται από προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης.
Η κ. Σολωμού πρόσθεσε ότι «αν μια γυναίκα που περνά δύσκολα την εμμηνόπαυση δεν αισθάνεται άνετα να το μοιραστεί με τους συναδέλφους της, τότε μειώνεται η αυτοπεποίθησή της, με αποτέλεσμα να μην διεκδικεί επαγγελματικές ευκαιρίες ή ακόμη και να εγκαταλείψει τη δουλειά της». Συχνές αλλαγές στη διάθεση επηρεάζουν και τις οικογενειακές ή φιλικές σχέσεις, οδηγώντας πολλές γυναίκες μέχρι και σε διαζύγιο.
Καταλήγουν με αντικαταθλιπτικά
Οι δύο κυρίες αναφέρθηκαν και στο θέμα της κατάθλιψης, που μπορεί να ξεκινήσει ακόμη και σε προεμμηνόπαυση. Όπως εξήγησαν, τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν έως και δέκα χρόνια νωρίτερα. «Πολλές γυναίκες λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά λόγω λανθασμένης διάγνωσης», επεσήμανε η κ. Σολωμού, σημειώνοντας ότι δύο βασικά προβλήματα είναι οι περιορισμένες θεραπείες και η ελλιπής εκπαίδευση των γιατρών.
Όπως πρόσθεσε η κ. Ιακώβου, ακόμη και γιατροί εκτός της γυναικολογικής ειδικότητας — όπως προσωπικοί γιατροί ή οδοντίατροι — θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν σημάδια εμμηνόπαυσης, αν είχαν την κατάλληλη εκπαίδευση. «Η μείωση των οιστρογόνων επηρεάζει όλα τα όργανα, ακόμη και τη στοματική κοιλότητα», είπε χαρακτηριστικά.
Περιορισμένες επιλογές
Όσον αφορά τη θεραπεία, επισημαίνουν ότι παρά την ύπαρξη του ΓεΣΥ, οι διαθέσιμες επιλογές στην Κύπρο παραμένουν περιορισμένες. «Υπάρχουν γιατροί που αμέσως συνταγογραφούν αντικαταθλιπτικά, τα οποία βοηθούν μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις», ανέφερε η κ. Σολωμού.
Η κ. Ιακώβου συμπλήρωσε ότι υπάρχουν πολλές άλλες εναλλακτικές πριν φτάσει κανείς είτε στα αντικαταθλιπτικά είτε στην υστερεκτομή, την οποία κάποιοι γιατροί προτείνουν πρόωρα και χωρίς πλήρη ενημέρωση της ασθενούς.
«Οφείλουμε ως κράτος να προσφέρουμε περισσότερες θεραπευτικές επιλογές και να εκπαιδεύσουμε καλύτερα τους γιατρούς», τόνισε. Κατέληξε λέγοντας: «Αν θέλουμε οι γυναίκες να μην περνούν μόνες τους αυτή τη δύσκολη περίοδο, να σπάσουμε το ταμπού και να μιλάμε ανοικτά για την εμμηνόπαυση, τότε πρέπει να τις οπλίσουμε με γνώση, ώστε να μπορούν να ζητούν και να διεκδικούν την καλύτερη δυνατή στήριξη και θεραπεία».