Μετρημένοι στα δάχτυλα παραμένουν οι οργανωμένοι χώροι κάμπινγκ στην Κύπρο. Ορισμένοι είναι ακόμη κλειστοί, άλλοι λειτουργούν με ελλιπείς υποδομές, ενώ η ζήτηση τα τελευταία χρόνια αυξάνεται. Η κατασκήνωση, πέρα από μια οικονομική λύση για διακοπές, αποτελεί τρόπο ζωής για πολλούς. Ωστόσο, το ζήτημα επανέρχεται κάθε καλοκαίρι χωρίς να επιλύεται. Πού επιτρέπεται και πού όχι. Πριν μερικές μέρες το Τμήμα Δασών υπενθύμισε με ανακοίνωσή του ότι η ελεύθερη κατασκήνωση εκτός αδειοδοτημένων χώρων παραμένει παράνομη και τιμωρείται αυστηρά, με ποινές που φτάνουν μέχρι έναν χρόνο φυλάκιση ή πρόστιμο έως 5.000 ευρώ.
Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν περιορίζεται στη νομοθεσία. Σήμερα λειτουργούν μόλις πέντε οργανωμένοι κατασκηνωτικοί χώροι εντός κρατικών δασών, με συνολική χωρητικότητα περίπου 2.400 ατόμων. Τρεις από αυτούς διαχειρίζεται το Τμήμα Δασών και δύο βρίσκονται σε κρατική δασική γη, υπό τη διαχείριση άλλων φορέων. Δύο εξ αυτών, που μπορούν να φιλοξενήσουν 1.000 άτομα είναι αυτή τη στιγμή εκτός λειτουργίας, με τους υπόλοιπους παρά το γεγονός ότι έχουν τις βασικές υποδομές, με παροχές όπως νερό, τουαλέτες, ψησταριές και τραπέζια πικνίκ, να μην επαρκούν για να καλύψουν τη ζήτηση.
Στην αναμονή
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το «Καμπί του Καλογήρου», στον δρόμο Προδρόμου - Μονής Τροοδίτισσας, προς τις Πλάτρες, το οποίο παραμένει κλειστό για έργα αναβάθμισης. Όπως ανέφερε στον «Π» ο διευθυντής του Τμήματος Δασών, Σάββας Ιεζεκιήλ, αναμένεται να επαναλειτουργήσει σύντομα. Μεταξύ των αναβαθμίσεων που έγιναν περιλαμβάνονται νέες τουαλέτες, ντους, σύγχρονα παγκάκια και υποδομές για άτομα με αναπηρία. Ο χώρος πριν από την αναβάθμιση μπορούσε να φιλοξενήσει έως 300 άτομα και 80 τροχόσπιτα ή σκηνές και εκτιμάται ότι θα επαναλειτουργήσει πριν τον Δεκαπενταύγουστο.
Πλατάνια
Ο κατασκηνωτικός χώρος στα Πλατάνια διαθέτει υποδομές όπως κουζίνα, μπλοκ με αποχωρητήρια και ντους, παιδική χαρά, καντίνα και πρόσβαση για άτομα με αναπηρίες. Παρ' όλα αυτά, όπως αναφέρει το Τμήμα Δασών, «βρίσκεται σε διαδικασία αναβάθμισης των μέτρων πυροπροστασίας και συνολικής διαχείρισης». Η χωρητικότητά του είναι 150 τροχόσπιτα ή αντίσκηνα και 600 άτομα.
Πάντως, όπως δήλωσε στον «Π» ο διευθυντής του Τμήματος Δασών, «βρισκόμαστε στο στάδιο αξιολόγησης για λήψη μέτρων σχετικά με τη διαχείρισή του και την αναβάθμισή του». Στόχος, πρόσθεσε, είναι η δημιουργία ενός πλήρως οργανωμένου κατασκηνωτικού χώρου, η λειτουργία του οποίου να εμπίπτει στους ευρύτερους στόχους της πολιτικής του Τμήματος Δασών αλλά και να ικανοποιεί τις ανάγκες του κοινού. «Λόγω της πολυπλοκότητας του θέματος, οποιαδήποτε μέτρα ληφθούν θα λάβουν σοβαρά υπόψη το ζήτημα της πυροπροστασίας των δασών», κατέληξε. Για πληροφορίες, οι πολίτες μπορούν να καλούν στο 22608535, ειδικά πριν από τα Σαββατοκύριακα, λόγω αυξημένης ζήτησης.
Σταυρός της Ψώκας
Στον Σταυρό της Ψώκας ο χώρος παραμένει ανοιχτός, με βασικές αλλά λειτουργικές υποδομές, προσελκύοντας κυρίως εκδρομείς τα Σαββατοκύριακα. Το κόστος παραμένει χαμηλό, 2 ευρώ ανά σκηνή την ημέρα. Η χωρητικότητά του φτάνει τα 80 αντίσκηνα ή τροχόσπιτα και 300 άτομα. Ωστόσο, σύμφωνα με σχόλια επισκεπτών στο διαδίκτυο, «ο χώρος είναι μικρός, υπάρχει μόλις μία τουαλέτα και ένα ντους για ολόκληρο το κάμπινγκ». Το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι 99640374.
Αναμονή για την Πόλη Χρυσοχούς
Το κάμπινγκ της Πόλης Χρυσοχούς παραμένει κλειστό από τα τέλη του 2023 και, όπως δήλωσε στον «Π» ο δήμαρχος, Γιώτης Παπαχριστοφή, δεν αναμένεται να επαναλειτουργήσει ούτε το φετινό ούτε το επόμενο καλοκαίρι. Ο χώρος είναι σήμερα πλήρως ανενεργός, χωρίς καμία βασική υποδομή σε λειτουργία, ούτε καν εγκαταστάσεις υγιεινής.
Όπως εξήγησε ο κ. Παπαχριστοφής, η διαδικασία προσφορών για την αξιοποίηση και επαναλειτουργία του χώρου έχει ολοκληρωθεί και κατατέθηκε μία προσφορά, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο της αξιολόγησης. Ο σχεδιασμός προβλέπει μακροχρόνια παραχώρηση της διαχείρισης σε ιδιώτη επενδυτή για 25 χρόνια, με δυνατότητα ανανέωσης για ακόμη 15 χρόνια, μέχρι το 2055. Το ύψος της επένδυσης προϋπολογίζεται στα 4,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 2,2 εκατ. + ΦΠΑ αφορούν τις απαραίτητες υποδομές. Το ετήσιο μίσθωμα έχει καθοριστεί στις 60.000 ευρώ, με αύξηση 5% κάθε δύο χρόνια. Ο δήμαρχος εμφανίζεται αισιόδοξος ότι το έργο θα προχωρήσει και θα ενισχύσει την τοπική οικονομία.
Τρόοδος
Πιο οργανωμένο φαίνεται το κάμπινγκ στο Τρόοδος, κοντά στην κεντρική πλατεία, το οποίο διαχειρίζεται το κοινοτικό συμβούλιο της περιοχής. Άνοιξε τον περασμένο μήνα και θα λειτουργεί μέχρι και τον Σεπτέμβριο.
Όπως δήλωσε στον «Π» ο γραμματέας του κοινοτικού συμβουλίου Τροόδους, Πανίκος Χατζηκοφίνας, ο χώρος μπορεί να φιλοξενήσει έως 650 άτομα και 170 αντίσκηνα ή τροχόσπιτα. Διαθέτει νερό, τουαλέτες, ντους, ελεγχόμενες εστίες φωτιάς και φωτισμό.
«Η πρόσβαση στον χώρο γίνεται μόνο κατόπιν άδειας, υπάρχει φύλακας όλο το 24ωρο και γίνεται διακρίβωση στοιχείων», ανέφερε ο κ. Χατζηκοφίνας, προσθέτοντας ότι η κοινότητα έχει προσλάβει τρεις εποχικούς υπαλλήλους για τη διαχείριση του χώρου. Μάλιστα, όπως σημείωσε, χάρη στα μέτρα ασφαλείας που έχουν ληφθεί, πριν από δύο εβδομάδες αποτράπηκε περιστατικό, όταν δύο αλλοδαποί που βρίσκονταν σε κατάσταση μέθης προκαλούσαν αναστάτωση στον χώρο. Η Αστυνομία ειδοποιήθηκε και επενέβη άμεσα, αποφεύγοντας τα χειρότερα. Το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι 25470903.
«Τα έκλεισαν όλα»
«Στην Κύπρο ουσιαστικά δεν έχουμε δημόσιους κατασκηνωτικούς χώρους. Αυτοί που διαχειρίζεται το Τμήμα Δασών δεν λειτουργούν με βάση κάποιο οργανωμένο ή θεσμοθετημένο πλαίσιο. Δεν υπάρχουν κανονισμοί, ούτε σχετική νομοθεσία που να ορίζει τι σημαίνει 'κατασκηνωτικός χώρος'» ανέφερε στον «Π» η Αλεξία Σακαδάκη, μέλος του Κινήματος Οικολόγων με ενεργό ενδιαφέρον σε περιβαλλοντικά ζητήματα.
Η απουσία αυτής της νομοθεσίας, όπως σημειώνει, οδηγεί σε φαινόμενα κατάληψης δημόσιων χώρων από ιδιώτες, όπως στο παράδειγμα του Governor’s Beach, όπου κάποιοι ξεκίνησαν να στήνουν σκηνές και στη συνέχεια να τοποθετούν τροχόσπιτα, διεκδικώντας έμμεσα χώρο που ανήκει στο κράτος. «Βλέπουμε τον ίδιο άνθρωπο να σου λέει ‘είμαι εδώ 15 χρόνια, φύγε’. Δηλαδή σταδιακά δημιουργείται η αντίληψη ότι του ανήκει ο χώρος», είπε.
Όπως σημειώνει, σε άλλες χώρες υπάρχουν σαφή χρονικά όρια λειτουργίας τέτοιων χώρων, με προϋποθέσεις για θέματα υγιεινής, προστασίας του περιβάλλοντος και σεβασμού στη βιοποικιλότητα. «Στην Κύπρο όλα είναι σε μια γκρίζα ζώνη. Δεν ξέρεις ούτε πού επιτρέπεται, ούτε για πόσο, ούτε υπό ποιες προϋποθέσεις. Το κράτος δεν έχει καταφέρει να θεσπίσει μια στρατηγική, τα έχει ‘κλείσει’ όλα».
Η Σακαδάκη επισήμανε πως το κάμπινγκ, πέρα από μια οικονομική λύση διακοπών για νέους και οικογένειες, ενισχύει την επαφή με τη φύση και την αίσθηση ελευθερίας. «Είναι κοινωνιολογικά σημαντικό να δίνεται αυτή η δυνατότητα, όμως δεν προσφέρεται στην Κύπρο». Όπως είπε, πολλοί νέοι ταξιδεύουν στο εξωτερικό, σε χώρες όπως Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο.
Τέλος, αναφερόμενη στα λεγόμενα glamping parks, σχολίασε πως πρόκειται για διαφορετικού είδους τουρισμό, πιο πολυτελή και ακριβό.
Κλιματική αλλαγή
Η τεραστίων διαστάσεων φονική πυρκαγιά της Λεμεσού, φέρνει στο προσκήνιο έναν ακόμη λόγο για την επαναξιολόγηση της πολιτικής όσον αφορά τους κατασκηνωτικούς χώρους. Οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας, οι υψηλές θερμοκρασίες και ο αυξημένος κίνδυνος δασικών πυρκαγιών, καθιστά την ανεξέλεγκτη ελεύθερη κατασκήνωση εξαιρετικά επικίνδυνη. Η ανάγκη για οργανωμένους, ασφαλείς και περιβαλλοντικά ελεγχόμενους χώρους είναι προϋπόθεση για την προστασία τόσο του φυσικού πλούτου της χώρας όσο και της ανθρώπινης ζωής.
