Η ανάγκη για τροποποιήσεις του νόμου για τις διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις και παρελάσεις, στην βάση των εισηγήσεων που περιλαμβάνονται στην γνωμάτευση του ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη), αναγνωρίστηκε από όλους τους παρευρισκόμενους στη σημερινή συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Παρά τους υψηλούς τόνους με έντονους διαλόγους, τα όσα καταγράφονται στην γνωμάτευση του ΟΑΣΕ κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση για να επέλθουν αλλαγές στον νόμο που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλιο.
Οι παρενέργειες του αμφιλεγόμενου νόμου, βγήκαν στην επιφάνεια στις 2 Οκτωβρίου στο πλαίσιο εκδήλωσης διαμαρτυρίας που πραγματοποιήθηκε έξω από το Υπουργείο Εξωτερικών και την αντίδραση της Αστυνομίας η οποία κατηγορείται για υπέρμετρη βία εναντίον των παρευρισκόμενων.
Η αντιπρόεδρος της ΚΣ του ΟΑΣΕ Ειρήνη Χαραλαμπίδου, μετά την ψήφιση του νόμου τον περασμένο Ιούλιο, ζήτησε γνωμάτευση με τον οργανισμό να ετοιμάζει έκθεση στην οποία σημειώνει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
● Στο νομοσχέδιο υπάρχουν υπερβολικά ευρείες διατάξεις οι οποίες επιτρέπουν αυθαίρετους περιορισμούς
● Υπερβολικές υποχρεώσεις στους διοργανωτές, οι οποίοι μπορεί να θεωρηθούν υπεύθυνοι για πράξεις τρίτων, γεγονός που λειτουργεί αποτρεπτικά
● Ασαφείς λόγοι επιβολής περιορισμών ή διάλυσης συναθροίσεων. Το νομοσχέδιο δεν παρέχει σαφείς εγγυήσεις νομιμότητας, αναγκαιότητας και αναλογικότητας
● Έλλειψη μηχανισμών λογοδοσίας για τις ενέργειες της Αστυνομίας και περιορισμένες δυνατότητες δικαστικής προσφυγής
● Δυσανάλογες ποινές συμπεριλαμβανομένης της φυλάκισης που μπορεί να έχουν αποτρεπτικό αποτέλεσμα και να «παγώσουν» την άσκηση του δικαιώματος
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Μάριος Χαρτσιώτης ο οποίος παρέστη στη σημερινή συνεδρία της επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μαζί με τον Υπαρχηγό της Αστυνομίας Πανίκο Σταύρου, υπεραμύνθηκε των χειρισμών που έγιναν στην εκδήλωση έξω από το Υπουργείο Εξωτερικών και εμφανίστηκε έτοιμος να ανοίξει διάλογος για τροποποιήσεις στον νόμο, στη βάση των εισηγήσεων της γνωμάτευσης του ΟΑΣΕ.
Όπως ανέφερε ο κ. Χαρτσιώτης, η γνωμάτευση του ΟΑΣΕ δεν αλλοιώνει τη φιλοσοφία της νομοθεσίας. «Αντιθέτως την ενισχύει. Θα προχωρήσουμε στις βελτιώσεις που χρειάζεται και είμαστε ανοιχτοί σε διάλογο», επεσήμανε. Κατά την τοποθέτησή του ανέφερε ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε απαγορευτική διάταξη στον νόμο. «Δεν υπάρχει η λέξη “απαγορεύω” σε αυτόν τον νόμο. Ο νόμος προβλέπει έναν ουσιαστικά και μοναδικό γεγονός: Τη δυνατότητα γραπτής ειδοποίησης προς τις αρχές, εάν και εφόσον θα ήθελε ένας διοργανωτής η συγκεκριμένη εκδήλωση να διεξαχθεί μέσα στα πλαίσια του νόμου, της ευταξίας, χωρίς να δημιουργείται οποιοδήποτε πρόβλημα, είτε να κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές, είτε και ακόμα περιουσίες. Εάν κάποιος θέλει να οργανώσει, να κάνει οποιαδήποτε εκδήλωση, παρέλαση, συγκέντρωση, δεν “υποχρεούται” να πράξει οτιδήποτε», τόνισε ο κ. Χαρτσιώτης.
Απ’ την πλευρά της η Πρόεδρος της επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ειρήνη Χαραλαμπίδου, επεσήμανε ότι ο νόμος χρήζει αλλαγών, «αν θέλουμε να είμαστε συμβατοί με τις πρόνοιες σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωματων και δημοκρατικών ελευθεριων διεθνείς οργανισμοί στους οποίους η χώρα μας είναι Κράτος μέλος». Όπως είπε όλοι οι κρατικοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την άποψη ότι πρέπει να γίνουν οι απαιτούμενες αλλαγές. Υπουργός Δικαιοσύνης, Επίτροπος Νομοθεσίας, Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος και Νομική Υπηρεσία δήλωσαν την ετοιμότητα τους για συνεργασία.
O υπαρχηγός της Αστυνομίας Πανίκος Σταύρου επεσήμανε ότι είναι σεβαστή η προσπάθεια για τροποποιήσεις στον νόμο για τις διαδηλώσεις, τονίζοντας ότι «είναι η πρώτη φορά που ως Αστυνομία έχουμε μια νομοθεσία και μπορούμε να δώσουμε κατευθυντήριες γραμμές στα μέλη μας». Σε σχέση με τα γεγονότα στο Υπουργείο Εξωτερικών ο κ. Σταύρου είπε ότι είχαν γίνει συστάσεις για να μεταφερθεί στα πεζοδρόμια η διαμαρτυρία και όταν δεν συμμορφώθηκαν οι πολίτες χρησιμοποιήθηκε ενός βαθμού ανάλογη βία».
Νετανιάχου και Άσαντ
Από τη σημερινή έντονη συζήτηση στην Βουλή, δεν έλειψαν αναφορές για τον Νετανιάχου, τον Άσαντ και την πρόσφατη επιστολή του Ισραήλ για τα συνθήματα σε τοίχους. Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Κουκουμάς ο οποίος ήταν παρών στην εκδήλωση έξω από το ΥΠΕ, έκανε λόγο για ψέματα από πλευράς αστυνομίας σε σχέση με τον ισχυρισμό για κλείσιμο του δρόμου, τονίζοντας ότι «για εμάς όσα έγιναν την Πέμπτη (σ.σ. 2/10) συνιστούν πρόβα τζενεράλε για το πως θα αντιμετωπίζονται οι διαδηλώσεις από εδώ και πέρα και βεβαίως η εκδούλευση στον Νετανιάχου».
Πιο έντονη ήταν η αντίδραση από τον βουλευτή του ΔΗΚΟ Χρίστο Σενέκη, ο οποίος ανέφερε ότι «τούτη πολιτεία δεν πουλάει καμία εκδούλευση και εάν ποτέ έγινε αυτό τόνισε ότι έγινε επί προεδρίας του ΑΚΕΛ που πουλούσαμε εκδούλευση στον Άσαντ και έχασαν τη ζωή τους 13 πολίτες» (εννοώντας την έκρηξη στο Μαρί).
Ένταση προέκυψε και κατόπιν αναφοράς του βουλευτή του ΔΗΣΥ Ονούφριου Κουλά ο οποίος σχολιάζοντας τις εισηγήσεις του ΟΑΣΕ είπε ότι «η Κύπρος είναι κυρίαρχο κράτος, δεν θα λειτουργήσουμε υπό την υπόδειξη κανενός». Η Ειρήνη Χαραλαμπίδου του απάντησε, ρωτώντας τον γιατί το κόμμα του δεν είπε ότι η Κύπρος είναι κυρίαρχο κράτος όταν στάληκε η επιστολή από τον Υπουργό Διασποράς του Ισραήλ για τα συνθήματα σε τοίχους για τον πόλεμο στη Γάζα;
Ποινικοί ανακριτές
Σε διερεύνηση για να διαπιστωθεί κατά πόσο διαπράχθηκαν ποινικά ή/και πειθαρχικά αδικήματα από μέλη της Αστυνομίας προχωρά η Ανεξάρτητη Αρχή Διερεύνησης Ισχυρισμών και Παραπόνων κατά της Αστυνομίας (Α.Α.Δ.Ι.Π.Α.), μετά από παράπονα που υπέβαλαν πολίτες, αναφορικά με τα επεισόδια που έλαβαν χώρα κατά την εκδήλωση διαμαρτυρίας έξω από το Υπουργείο Εξωτερικών, στις 02 Οκτωβρίου 2025. H ΑΑΔΙΠΑ ανακοίνωσε ότι έχει λάβει αριθμό παραπόνων σε σχέση με τα επεισόδια στις 02/10/2025 και ότι έχει αποφασίσει να προχωρήσει στη διεξαγωγή ποινικής/πειθαρχικής διερεύνησης. Για τον σκοπό αυτό, αφού εξασφαλιστεί η συγκατάθεση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας όπως προβλέπεται από τη Νομοθεσία, η Αρχή θα διορίσει δύο ποινικούς ανακριτές για τη διερεύνηση των ισχυρισμών που έχουν υποβληθεί.
