Οι αναφορές ότι τα κρούσματα κορωνοϊού αυξάνονται ακόμη και μεταξύ των εμβολιασθέντων πληθαίνουν. Ωστόσο αυτό δεν χρειάζεται να προκαλεί αναστάτωση ή λόγο άρνησης του εμβολιασμού. Ο εμβολιασμός παραμένει αποτελεσματικός, ακόμη κι εμφανισθούν παρενέργειες ή ακόμη κι αν κάποιος κολλήσει πράγματι κορωνοϊό.
Μέχρι στιγμής όλα τα εμβόλια που έχουν εγκριθεί από τις υγειονομικές αρχές της ΕΕ (EMA) και των ΗΠΑ (FDA) έχουν υψηλή αποτελεσματικότητα. Τα εμβόλια mRNA των BioNTech/ Pfizer και Moderna έχουν αποτελεσματικότητα περίπου 95%, ενώ της AstraZenecaσύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία 76%. Και στις δυο περιπτώσεις ο εμβολιασμός δεν αποκλείει απόλυτα την πιθανότητα να νοσήσει κάποιος. Ανεξαρτήτως ποσοστού αποτελεσματικότητας τα εμβόλια προστατεύουν εντούτοις από την εμφάνιση σοβαρών ή θανατηφόρων επιπλοκών σε περίπτωση ασθένειας.
Γιατί υπήρξαν θάνατοι και μετά τον εμβολιασμό;
Στη Γερμανία υπήρξαν ορισμένα περιστατικά ηλικιωμένων σε γηροκομεία που νόσησαν βαριά ή ακόμη πέθαναν από COVID-19 μολονότι είχαν εμβολιασθεί. Στις καταγεγραμμένες περιπτώσεις όμως οι ασθενείς μολύνθηκαν είτε λίγο πριν είτε λίγο μετά τον εμβολιασμό. Αυτό συνέβη κυρίως γιατί το εμβόλιο δεν είχε επαρκή χρόνο για να αναπτύξει την απαραίτητη ανοσολογική προστασία. Σύμφωνα με το Επιδημιολογικό Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για να προσφέρει το εμβόλιο ανοσολογική προστασία. Πλήρη προστασία παρέχει μόνο μετά και από τον δεύτερο εμβολιασμό.
Επίσης οι επιστήμονες διακρίνουν τη λεγόμενη αποστειρωτική από τη λειτουργική ανοσία. Η αποστειρωτική ανοσία σημαίνει ότι ένα εμβολιασμένο άτομο δεν μπορεί να μολύνει κανέναν. Σύμφωνα με πρώτα στοιχεία για το εμβόλιο των BioNTech/Pfizer και Moderna από το Ισραήλ, τα άτομα που έχουν λάβει και τις δύο δόσεις του εμβολίου έχουν κατά 92% χαμηλότερο κίνδυνο μετάδοσης της νόσου σε σχέση με μη εμβολιασμένα άτομα. Οριστικά στοιχεία για τα λοιπά εμβόλια δεν υπάρχουν ακόμη, ωστόσο εκτιμάται ότι και εκεί τα ποσοστά αυτά θα είναι επίσης υψηλά. Όσο για τη λεγόμενη λειτουργική ανοσία, αυτή θεωρείται εγγυημένη για όλα τα εμβόλια: προλαμβάνουν ή μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών συμπτωμάτων.
Πόσο διαρκεί η προστασία από τα εμβόλια;
Η διάρκεια της προστασίας των εμβολίων είναι ακόμη άγνωστη
Στο ερώτημα αυτό δεν υπάρχει ακόμη σαφής απάντηση. Οι ερευνητές που εργάζονται στην φάση της παραγωγής εμβολίων μπορούν να αποφανθούν μόνο για το πόσο ασφαλή είναι τα εμβόλια. Στην τρίτη φάση της ανάπτυξής τους μπορούν να αποφανθούν για τη λειτουργική ανοσία. Στην τέταρτη φάση, μετά δηλαδή την διάθεση των εμβολίων, συνάγονται συμπεράσματα για τη διάρκεια της προστασίας που παρέχουν. Στην φάση αυτή βρισκόμαστε σήμερα και θα χρειαστούν ακόμη αρκετοί μήνες ή και χρόνια μέχρι την εξαγωγή τελικών συμπερασμάτων για τη διάρκειά της προστασίας.
Αναφορικά με τις μεταλλάξεις που έχουν ήδη εμφανιστεί,με κάποιες εξ αυτών, όπως το νοτιοαφρικανικό στέλεχος, να έχει μολύνει και εμβολιασθέντες, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα εμβόλια μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων της νόσου αλλά και στη μείωση του αριθμού των ασθενών που χρήζουν νοσηλείας σε μονάδες εντατικής θεραπείας.
Φάμπιαν Σμιντ
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
