Στον κόλπο της Νάπολης, ανάμεσα στις λαμπερές ακτές της Ίσκια και στους μύθους της Μεσογείου, κρύβεται μια ξεχασμένη αλλά σαγηνευτική ιστορία: αυτή της Aenaria, της βυθισμένης πόλης που αναδύεται μέσα από το θαλάσσιο μυστήριο και την αρχαιολογική αναζήτηση. Κάτω από τα ήρεμα νερά της περιοχής Cartaromana, πολύ κοντά στο εντυπωσιακό Κάστρο των Αραγωνέζων, βρίσκονται τα ερείπια ενός αρχαίου οικισμού, ο οποίος για αιώνες έμενε χαμένος - έως ότου ήρθε ξανά στο φως μέσω της επιστήμης, της τεχνολογίας και του ανθρώπινου πάθους για το παρελθόν.
Η Aenaria δεν είναι απλώς ένας βυθισμένος οικισμός. Είναι ένα πολιτιστικό σύμβολο, μια πύλη στο ρωμαϊκό παρελθόν της Ίσκια, που ρίχνει φως στις εμπορικές, στρατηγικές και πολιτικές διαστάσεις του νησιού κατά την αρχαιότητα. Οι πρώτες αναφορές στο όνομα "Aenaria" απαντώνται ήδη από τη ρωμαϊκή εποχή, με ετυμολογική σύνδεση στο έπος της Αινειάδας του Βιργιλίου και τον ήρωα Αινεία, γεγονός που προσδίδει στο όνομα έναν μυθικό χαρακτήρα. Όμως πέρα από τους θρύλους, οι αρχαιολογικές ενδείξεις καταγράφουν μια ενεργή, ζωντανή κοινότητα, που άνθησε και έπειτα χάθηκε, βυθισμένη κυριολεκτικά στα βάθη του χρόνου.
Τι συνέβη λοιπόν; Γύρω στο 180 μ.Χ. το ηφαίστειο Κρετάιο εξερράγη και οι επακόλουθες σεισμικές δονήσεις βύθισαν τη ρωμαϊκή πόλη-λιμάνι Αενάρια κάτω από τη θάλασσα.
Τουλάχιστον, αυτό πιστεύουν οι αρχαιολόγοι ότι συνέβη. Σε αντίθεση με την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. -που καταγράφηκε από τον Πλίνιο τον Νεότερο λίγες ώρες πριν καταστρέψει την Πομπηία- δεν υπάρχουν αρχεία για την έκρηξη και πολύ λίγα έχουν γραφτεί για τον ίδιο τον οικισμό.
Για σχεδόν 2.000 χρόνια δεν υπήρχε κανένα φυσικό ίχνος του. Τα ερείπια βρισκόταν βυθισμένα στον κόλπο της Καρταρομάνα, κρυμμένα για αιώνες κάτω από στρώματα ιζημάτων και ηφαιστειακού υλικού.
Τα πρώτα στοιχεία για την ύπαρξή του εμφανίστηκαν το 1972, όταν δύο δύτες βρήκαν θραύσματα κεραμικών της ρωμαϊκής εποχής και δύο ράβδους μολύβδου στα ανοικτά της ανατολικής ακτής της Ίσκια. Η ανακάλυψη κέντρισε το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων, αλλά η έρευνα που ακολούθησε, υπό την ηγεσία του τοπικού ιερέα Don Pietro Monti και του αρχαιολόγου Giorgio Buchner, δεν απέδωσε κανένα αποτέλεσμα. Οι αρχές απέκλεισαν τον κόλπο. Η υπόθεση παρέμεινε σε εκκρεμότητα για σχεδόν 40 χρόνια.
Ένα σημαντικό επίτευγμα της υποθαλάσσιας αρχαιολογίας
Η ανακάλυψη της Aenaria συνιστά ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της υποθαλάσσιας αρχαιολογίας στην Ιταλία τις τελευταίες δεκαετίες. Η περιοχή της Cartaromana είχε εδώ και χρόνια απασχολήσει τους ντόπιους και τους ερευνητές λόγω των παράξενων λιθοδομών που φαίνονταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ιδιαίτερα τις ηλιόλουστες ημέρες.
Το 2009, μια συντονισμένη έρευνα από την ιταλική αρχαιολογική υπηρεσία και το Centro Studi Pithecusa επιβεβαίωσε με τη χρήση σόναρ και υποβρύχιων ρομπότ την ύπαρξη ενός οργανωμένου οικισμού, με σαφή αστικά χαρακτηριστικά.
Πηγή: iefimerida.gr
