Μεγάλη αύξηση παρουσιάζει η κατανάλωση προϊόντων περιποίησης προσώπου σε εφήβους, κυρίως έφηβες, με τους ειδικούς να προειδοποιούν ότι πρόκειται για μια τάση η οποία μπορεί να βλάψει σοβαρά το δέρμα των εφήβων, δημιουργώντας δερματικά προβλήματα, γεγονός που επηρεάζει σημαντικά και την ψυχική υγεία των ατόμων αυτών, σε μια τόσο ευαίσθητη ηλικία, όπως είναι η εφηβεία. Έφηβες, ακόμη και πιο μικρής ηλικίας κορίτσια, παρακολουθούν επί καθημερινής βάσεως τις λεγόμενες skinfluencers στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τις καταναλωτικές τους συνήθειες και την εικόνα που έχουν για το πώς θα πρέπει να είναι. Έρευνες δείχνουν ότι έξι στα δέκα κορίτσια που γεννήθηκαν μετά το 2010 περνούν τρεις ή περισσότερες ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο με τον περισσότερο χρόνο να επενδύεται σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τα μισά από αυτά να εμπιστεύονται τους «skinfluencers», όσο εμπιστεύονται την οικογένεια και τους φίλους τους, ακόμη και αν είναι συνομήλικά τους άτομα, που προωθούν θεραπείες και καλλυντικά χωρίς να έχουν εξειδικευμένες γνώσεις. Συνέπεια της πίστης τους σε αυτούς είναι να πειραματίζονται με αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα ή ακατάλληλα για την ηλικία, τον τύπο και τις ανάγκες του δέρματός τους.
Η εφηβεία
Σχετικές αναφορές γίνονται σε έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με τον Οργανισμό να εξηγεί ότι τόσο η χρήση προϊόντων περιποίησης, μακιγιάζ και αρωμάτων, τα οποία προορίζονται για ενήλικες και τα χρησιμοποιούν έφηβοι ή κορίτσια κάτω των 12 ετών, όσο και εκείνα που απευθύνονται σε παιδιά μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες στο δέρμα των μικρών παιδιών. Το γεγονός, επισημαίνεται, ότι κατά την εφηβεία, ακόμη και την προεφηβεία, λαμβάνουν χώρα σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές αποτελεί «έναυσμα για τη διαμόρφωση των καταναλωτικών συνηθειών τους. Οι ορμονικές αλλαγές φέρνουν προβλήματα στο δέρμα, δημιουργώντας αυξημένες ανάγκες φροντίδας, ενώ παράλληλα οι συναισθηματικές αλλαγές οδηγούν στην έναρξη της αισθητικής “μεταμόρφωσης” του δέρματος με τη χρήση καλλυντικών».
Οι συνέπειες
Η χρήση, σύμφωνα με τα όσα καταγράφονται στην έκθεση, ενυδατικών κρεμών και άλλων προϊόντων ομορφιάς, τα οποία περιέχουν ουσίες όπως υαλουρονικό οξύ, ρετινόλη, μπορεί να προκαλέσει μεταξύ άλλων δερματίτιδες, μικροτραυματισμούς, διατάραξη του φραγμού του δέρματος, πρόωρη υπερμελάγχρωση, ακόμη και ουλές, οι οποίες «θα συντροφεύουν τις έφηβες για χρόνια».
Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά:
- Σε αρώματα και προϊόντα με έντονη μυρωδιά, τα οποία είναι δυνητικά επιβλαβή όταν έρχονται κατ’ επανάληψη σε επαφή με το παιδικό δέρμα. Κάποια περιέχουν χημικές ουσίες όπως η βενζοφαινόνη. Πρόκειται για ουσία «που χρησιμοποιείται ως ενισχυτικό και σταθεροποιητικό όχι μόνο στα αρώματα αλλά και σε αντηλιακά, σαμπουάν κ.ά., η οποία μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς και να αυξήσει την απορρόφηση από το δέρμα και άλλων συστατικών».
- Σε προϊόντα καθαρισμού προσώπου, τα οποία απευθύνονται σε όλους τους τύπους δέρματος, μιας και «ο υπερβολικός καθαρισμός μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον φραγμό του δέρματος, οδηγώντας σε ερεθισμό και ανισορροπία του μικροβιώματος του δέρματος που μπορεί να επιδεινώσει την ακμή από την οποία πάσχει ένα μεγάλο ποσοστό εφήβων».
- Τονωτικές λοσιόν, οι οποίες μπορεί «να στεγνώσουν υπερβολικά το δέρμα και να προκαλέσουν ξηροδερμία. Ορισμένα περιέχουν συστατικά κατά της ακμής ή κατά της γήρανσης, όπως σαλικυλικό οξύ ή γλυκολικό οξύ, τα οποία αναλόγως της ποσότητας που περιέχεται μπορεί να είναι επιβλαβή».
- Προϊόντα απολέπισης-scrubs: Μια άλλη δημοφιλής κατηγορία προϊόντων που χρησιμοποιούν οι έφηβοι είναι τα scrubs. Τα σωματίδια που περιέχουν, αυτής της κατηγορίας προϊόντα, μπορεί να οδηγήσουν σε φλεγμονή και ερεθισμό του δέρματος.
- Βερνίκια νυχιών, τα οποία περιέχουν συστατικά όπως το τολουόλιο, είναι τοξικά και θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια σειρά από προβλήματα στα παιδιά. «Όσα περιέχουν φορμαλδεΰδη, μπορεί να γίνουν αιτία αλλεργιών, όπως δερματίτιδα εξ επαφής», επισημαίνει ο ΠΟΥ. Ακόμη, η χρήση προϊόντων μακιγιάζ από κορίτσια στην εφηβεία και παιδική ηλικία, καθώς μπορεί να φράξουν τους πόρους και να οδηγήσουν σε ακμή και να προκαλέσουν αλλεργίες λόγω των αρωμάτων, συντηρητικών και μετάλλων που περιέχουν. Ενώ στην περίπτωση που γίνεται από κοινού χρήση των καλλυντικών από μητέρα και κόρη ή φίλες που ανταλλάζουν μεταξύ τους προϊόντα, υπάρχει ο κίνδυνος ανάπτυξης βακτηριακών και αλλων ιογενών λοιμώξεων,
- Προϊόντα μακιγιάζ, όπως foundation, concealers, πούδρες και κραγιόν: Στην έκθεση γίνεται αναφορά σε δεκάδες έρευνες που διενεργήθηκαν διεθνώς τα τελευταία χρόνια, οι οποίες σημειώνουν ότι προϊόντα μακιγιάζ προσώπου και σώματος που μπορεί να περιέχουν καρκινογόνες ουσίες και άλλες τοξικές χημικές ουσίες, όπως μόλυβδο, αμίαντο, PFAS, φθαλικές ενώσεις και φορμαλδεΰδη, έχουν επιπτώσεις στο δέρμα και γενικότερα στον οργανισμό.
- Αντιγηραντικές κρέμες: Ειδική αναφορά γίνεται στις περιπτώσεις όπου έφηβες καταφεύγουν στη χρήση των καλλυντικών των μητέρων τους ή γενικά προϊόντων που στοχεύουν στην επιβράδυνση ή αναστροφή των σημαδιών γήρανσης. Επειδή δεν έχουν εμφανίσει ακόμη τέτοια σημάδια, οι κρέμες αυτές μπορεί να επιδεινώσουν την ακμή, να προκαλέσουν ερεθισμό και φωτοευαισθησία, δερματίτιδα εξ επαφής, κνίδωση και άλλα εξανθήματα.
