Οι επιθέσεις του Ισραήλ στο Ιράν έχουν προκαλέσει φόβους ανά το παγκόσμιο για πυρηνική μόλυνση που θα μπορούσε να αυξήσει τους κινδύνους για την υγεία και το περιβάλλον και καθώς η σύγκρουση εντείνεται, οι αεροπορικές επιδρομές στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες σε ολόκληρη την περιοχή.
Όπως μεταδίδει το Euronews, οι ομάδες παρακολούθησης δεν έχουν ακόμη καταγράψει καμία τέτοια επίπτωση. Τη Δευτέρα, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας, ο πυρηνικός εποπτικός φορέας των Ηνωμένων Εθνών, ανακοίνωσε ότι δεν είχε εντοπίσει διαρροές ως αποτέλεσμα των ισραηλινών επιθέσεων που ξεκίνησαν την περασμένη Παρασκευή.
Αυτό όμως θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα καθώς οι επιθέσεις συνεχίζονται.
Ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), δήλωσε την Τρίτη ότι ανησυχεί για «τη στόχευση πυρηνικών εγκαταστάσεων, η οποία μπορεί να έχει άμεσες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων στο Ιράν και σε ολόκληρη την περιοχή».
Οι επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν δεν έχουν όλες τις ίδιες συνέπειες. 'Ενας Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι δυνάμεις τους σχεδιάζουν να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο πυρηνικής καταστροφής και τις συνέπειες για τους πολίτες.
Ειδικός στο Euronews
«Υπάρχουν διαβαθμίσεις κινδύνου», δήλωσε στο Euronews Health ο Σάιμον Μπένετ, επικεφαλής της μονάδας πολιτικής ασφάλειας και προστασίας στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο και συγγραφέας ενός βιβλίου για τους κινδύνους για τις πυρηνικές εγκαταστάσεις, σε περιπτώσεις πολέμου.
Μια επιτυχημένη επίθεση σε έναν ενεργό πυρηνικό αντιδραστήρα θα ήταν η πιο καταστροφική για την ανθρώπινη υγεία, διασπείροντας ραδιενεργά υλικά που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ανθρώπους εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, αναφέρει.
Ωστόσο, ο μόνος εμπορικός πυρηνικός σταθμός του Ιράν, ο σταθμός Μπουσέρ, δεν έχει στοχοποιηθεί ούτε έχει επηρεαστεί από τις πρόσφατες επιθέσεις, σύμφωνα με την ΔΟΑΕ.
Επιθέσεις μέχρι στιγμής
Το Ισραήλ έχει στοχεύσει τρεις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις: Νατάνζ, Ισφαχάν και Φόρντο.
Οι εγκαταστάσεις χρησιμοποιούν φυγοκεντρητές για τον εμπλουτισμό αερίου ουρανίου, το οποίο παράγει το καύσιμο που τροφοδοτεί τους πολιτικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες.
Αυτοί οι φυγοκεντρητές είναι ουσιώδεις στην προσπάθεια του Ιράν να αναπτύξει πυρηνικά όπλα, κάτι που αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν δηλώσει ότι δεν πρέπει να συμβεί.
Οι ισραηλινές επιθέσεις κατέστρεψαν ολοσχερώς το υπέργειο εργοστάσιο στις εγκαταστάσεις της Νατάνζ, το οποίο απέχει περισσότερα από 100 μίλια από την Τεχεράνη. Οι επιθέσεις προκάλεσαν επίσης σοβαρές ζημιές στις υπόγειες λειτουργίες του χώρου, οι οποίες περιέχουν τις φυγοκεντρικές συσκευές του.
Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή του ΔΟΑΕ, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, υπάρχει «ραδιενεργή και χημική μόλυνση» εντός των εγκαταστάσεων της Νατάνζ.
Κατά τη διάρκεια έκτακτης συνάντησης τη Δευτέρα, ο Γκρόσι δήλωσε ότι τα ισότοπα ουρανίου ενδέχεται να έχουν εξαπλωθεί εντός των εγκαταστάσεων. Μια τέτοια διαρροή θα αποτελείται κυρίως από σωματίδια άλφα και θα αποτελούσε «σημαντικό κίνδυνο εάν το ουράνιο εισπνευστεί ή καταποθεί».
Αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν κίνδυνο καρκίνου και βλάβης στα νεφρά, τους πνεύμονες και τα οστά.
«Ωστόσο, αυτός ο κίνδυνος μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με κατάλληλα προστατευτικά μέτρα, όπως η χρήση συσκευών αναπνευστικής προστασίας εντός των πληγεισών εγκαταστάσεων», πρόσθεσε ο Γκρόσι.
Εν τω μεταξύ, το επίπεδο ραδιενέργειας γύρω από την τοποθεσία «παρέμεινε αμετάβλητο και σε κανονικά επίπεδα, υποδεικνύοντας ότι δεν υπήρξε καμία εξωτερική ραδιολογική επίδραση στον πληθυσμό ή το περιβάλλον από αυτό το συμβάν», δήλωσε ο Γκρόσι.
Το Ισραήλ έπληξε επίσης μια πυρηνική ερευνητική εγκατάσταση στο Ισφαχάν την Παρασκευή, ανέφερε ο ΔΟΑΕ, καταστρέφοντας τέσσερα κτίρια, συμπεριλαμβανομένου ενός εργοστασίου μετατροπής ουρανίου. Αλλά δεν υπήρξε καμία ένδειξη αυξημένης ακτινοβολίας εκεί.
Πιθανές μελλοντικές επιθέσεις
Το Ισραήλ έχει στο νου μια επίθεση στην μυστική εγκατάσταση εμπλουτισμού καυσίμων Φόρντο, όπου πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι το Ιράν εργάζεται για τις δυνατότητες πυρηνικών όπλων του.
Η τοποθεσία, που χτίστηκε κρυφά, αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά δημόσια το 2009.
Το Φόρντο είναι κτισμένο βαθιά στα βουνά του βόρειου Ιράν και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο ρίψης μιας βόμβας που θα καταστρέψει τις βαριά οχυρωμένες εγκαταστάσεις.
Η υπηρεσία κατασκοπείας του Ισραήλ χρησιμοποίησε τεχνητή νοημοσύνη και λαθραία drones για να προετοιμάσει επίθεση στο Ιράν, αναφέρουν πηγές.
Η τοποθεσία του χώρου βαθιά κάτω από το έδαφος σημαίνει ότι αμέσως μετά, «η πιθανότητα σημαντικής μόλυνσης [στη γύρω περιοχή] μειώνεται σημαντικά, και γίνεται αν όχι μηδενική», δήλωσε ο Σάιμον Μπένετ, επικεφαλής της μονάδας πολιτικής ασφάλειας και προστασίας στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ.
Με την πάροδο του χρόνου, όμως, τα ραδιενεργά ισότοπα θα «διαρρέουν στα υπόγεια ύδατα», πρόσθεσε.
Αυτό σημαίνει ότι θα είναι κρίσιμο το Ιράν να επιτρέψει στον ΔΟΑΕ να εισέλθει στη χώρα για να βοηθήσει στη διαχείριση τυχόν διαρροών - παρόμοια με τον τρόπο που η υπηρεσία παρέχει βοήθεια στον χώρο του Τσέρνομπιλ στην Ουκρανία, τον παροπλισμό και τη διαχείριση ραδιενεργών αποβλήτων.
Πηγή: ΚΥΠΕ