Ήταν λίγο μετά τις 12:00 το μεσημέρι της Τετάρτης, όταν ο Τσάρλι Κερκ πυροβολήθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Utah Valley University. Το κοινό των περίπου 3.000 παρευρισκομένων διαλύθηκε πανικόβλητο. Η δολοφονία του Κερκ, 31 ετών, καταγράφηκε από πολλές οπτικές γωνίες σε βίντεο, οι σκληρές εικόνες με το αίμα να εκτοξεύεται από τον λαιμό του έγιναν γρήγορα viral. Ο θάνατός του επιβεβαιώθηκε λίγες ώρες αργότερα.
Ο Τσάρλι Κερκ, ηλικίας 31 ετών, συνιδρυτής και επικεφαλής της συντηρητικής νεανικής οργάνωσης Turning Point USA, ήταν ήδη πασίγνωστος για τις σκληρές δημόσιες τοποθετήσεις του, τη στενή του σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ και την ικανότητά του να κινητοποιεί το νεανικό κοινό. Υπήρξε ένας από τους πιο επιδραστικούς εκφραστές της νέας αμερικανικής Δεξιάς. Το podcast του, The Charlie Kirk Show, είχε πάνω από 5 εκατομμύρια συνδρομητές. Δεν ήταν απλώς ένας πολιτικός ακτιβιστής ούτε ένας διαμορφωτής κοινής γνώμης, ήταν ένας από εκείνους που κατασκευάζουν την πραγματικότητα.
Με την Turning Point USA, που ίδρυσε σε ηλικία μόλις 18 ετών, μετέτρεψε τα πανεπιστήμια σε πεδία πολιτικής μάχης. Αντικομμουνιστής, θρησκευόμενος, επιθετικά υπέρμαχος του Τραμπ, κήρυκας του πολιτισμικού πολέμου, ο Κερκ κατάφερε να συνδέσει τον χριστιανικό φονταμενταλισμό με το μάρκετινγκ των social media και την εθνικιστική ρητορική με την ψηφιακή κουλτούρα των μιμιδίων.
Ενσωμάτωση
Υποστήριζε σθεναρά την ενσωμάτωση του θρησκευτικού συντηρητισμού στην πολιτική, ενώ είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις με τις θέσεις του για το Ισλάμ, τη μετανάστευση, τα LGBTQ+ δικαιώματα και την εκπαίδευση. Λίγο πριν τη δολοφονία του, στα βίντεο που κυκλοφορούν, τον βλέπουμε να υπερασπίζεται στην ομιλία του την κατοχή όπλων. Εμφανιζόταν συχνά σε τηλεοπτικά πάνελ, σε συνδιαλέξεις με τον Ντόναλντ Τραμπ και είχε καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τον γιο του Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ.
Δεν ήταν διανοούμενος. Ήταν στρατηγός. Και κάθε του λόγος, από τα viral βίντεο μέχρι τα debates στα αμφιθέατρα, ήταν μια πολεμική πράξη. Για τον ίδιο, η αμερικανική Αριστερά ήταν κάτι ανάμεσα σε σατανική αίρεση και εσωτερικό εχθρό. Για πολλούς, ήταν ένας επικίνδυνος φανατικός. Για άλλους, ένας πολιτικός ήρωας της alt-right. Και ο θάνατός του, αναμφισβήτητα, τον μετατρέπει σε σύμβολο.
Η δολοφονία
Η δολοφονία έγινε κατά τη διάρκεια της πρώτης στάσης της περιοδείας «American Comeback Tour», την οποία είχε ξεκινήσει η Turning Point USA με σκοπό την επαναδραστηριοποίηση φοιτητών και νέων ψηφοφόρων σε πανεπιστημιακά campus ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026. Τα πανεπιστήμια είναι προνομιακός στόχος της πολιτικής Τραμπ. Μετά τις κινητοποιήσεις της περασμένης άνοιξης υπέρ της Παλαιστίνης, ο Πρόεδρος κινήθηκε με ταχύτητα κόβοντας τη χρηματοδότηση και επιβάλλοντας αυστηρότερη ομοσπονδιακή εποπτεία, επικαλούμενος την «αντι-αμερικανική ριζοσπαστικοποίηση» των φοιτητικών κοινοτήτων. Η παρουσία του Κερκ στα campus εντασσόταν σε αυτή τη στρατηγική: όχι μόνο για να ενισχύσει την επιρροή του συντηρητικού αφηγήματος στη νεολαία, αλλά και για να προκαλέσει πολιτικές αντιδράσεις που θα ενίσχυαν το αφήγημα του «διωκόμενου πατριώτη». Το Utah Valley University ήταν η πρώτη από τις 15 προγραμματισμένες στάσεις της περιοδείας. Λίγες ημέρες αργότερα θα ακολουθούσε το Utah State University, όπου ήδη είχε συγκεντρωθεί πλήθος αντιδράσεων και σχεδόν 7.000 υπογραφές για την ακύρωση της εκδήλωσης.
Η σφαίρα προήλθε, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της Αστυνομίας, από ταράτσα κτηρίου της πανεπιστημιούπολης. Η βολή ήταν μακρινή, και φάνηκε να στοχεύει αποκλειστικά τον Κερκ. Οι Αρχές δήλωσαν ότι πρόκειται για «στοχευμένη πολιτική δολοφονία».
Η είδηση του θανάτου του έκανε τον γύρο του κόσμου μέσα σε λίγα λεπτά. Ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, μέσω του Truth Social, της δικής του πλατφόρμας social έγραψε: «Κανείς δεν καταλάβαινε τη νεολαία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής καλύτερα από τον Τσάρλι. Ήταν αγαπητός και τον θαύμαζαν όλοι, ειδικά εγώ, και τώρα, δεν είναι πια μαζί μας». Αργότερα, όμως, ο Τραμπ απέδωσε τη δολοφονία του Κερκ στα Μέσα Ενημέρωσης και στη «ριζοσπαστική Αριστερά», κατηγορώντας τους ότι «δαιμονοποιούν όσους διαφωνούν μαζί τους». «Για χρόνια, η ριζοσπαστική Αριστερά έχει συγκρίνει υπέροχους Αμερικανούς όπως ο Τσάρλι με ναζί και μερικούς από τους χειρότερους μαζικούς δολοφόνους και εγκληματίες του κόσμου», είπε ο Τραμπ. «Αυτού του είδους η ρητορική είναι άμεσα υπεύθυνη για την τρομοκρατία που βλέπουμε στη χώρα μας σήμερα - και πρέπει να σταματήσει αμέσως». Ωστόσο, αυτή τη φορά δεν κατηγόρησε ευθέως τους Δημοκρατικούς, όπως είχε κάνει μετά την απόπειρα δολοφονίας του.
Ο Λευκός Οίκος έδωσε εντολή να κυματίζουν οι σημαίες μεσίστιες μέχρι σήμερα. Ο κυβερνήτης της Γιούτα, Σπένσερ Κοξ, έκανε λόγο για «πολιτική δολοφονία». Ο Μάικ Τζόνσον, πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, δήλωσε: «Η πολιτική βία έχει γίνει τραγικά συνηθισμένη. Αυτό δεν είναι η Αμερική». Κι όμως φαίνεται ότι αυτή είναι η Αμερική.
Από την άλλη πλευρά, προοδευτικοί σχολιαστές εστίασαν στη ρητορική μίσους που χαρακτήριζε μεγάλο μέρος των δημόσιων τοποθετήσεων του Κερκ. Ο αναλυτής του MSNBC, Μάθιου Ντάουντ, τον χαρακτήρισε «διχαστική φιγούρα που έσπειρε μίσος». Η πρόεδρος του καναλιού αποδοκίμασε τις δηλώσεις του ως «χωρίς ευαισθησία και μη αποδεκτές».
Η διαδικτυακή παρουσία του Κερκ -και των οργανώσεων που τον υποστήριζαν- ενεργοποιήθηκε με φρενήρη ρυθμό. Ο στενός του συνεργάτης Μπένι Τζόνσον κάλεσε τους ακολούθους του να «γονατίσουν και να προσευχηθούν». Λίγες ώρες αργότερα, χαρακτήρισε τον Κερκ «μάρτυρα» και εξαπέλυσε επίθεση στα «δαιμονικά» ΜΜΕ. Στον ιστότοπο Patriots.win, χρήστες ανάρτησαν μηνύματα με τίτλους όπως «ξεκινήστε την εξαφάνιση των Δημοκρατικών». Ο μόνος που απηύθυνε κάλεσμα για ηρεμία από τον ακροδεξιό χώρο ήταν ο εθνικιστής Νικ Φουέντες, παρουσιαστής του America First σε περιθωριακά σόσιαλ, ο οποίος έγραψε: «Η βία πρέπει να σταματήσει. Η Αμερική χρειάζεται τον Χριστό περισσότερο από ποτέ».
Η υπόθεση του Κερκ έρχεται να προστεθεί σε μια ήδη πολωμένη πολιτική πραγματικότητα. Τους τελευταίους μήνες έχουν καταγραφεί επιθέσεις και δολοφονίες και από τις δύο πλευρές: Η δολοφονία Δημοκρατικής βουλεύτριας στη Μινεσότα τον Ιούνιο, η απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ πέρσι, η επίθεση στο σπίτι του κυβερνήτη της Πενσυλβάνια, η απόπειρα κατά του δικαστή Μπρετ Κάβανο το 2022.
Μιλώντας στους «New York Times», ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, Ρόμπερτ Πέιπ, σημείωσε ότι το 39% των Δημοκρατικών θεωρεί «δικαιολογημένη» τη χρήση βίας για την απομάκρυνση του Τραμπ, ενώ το 24% των Ρεπουμπλικάνων εγκρίνει τη χρήση στρατού για την επιβολή της ατζέντας του. «Είμαστε ουσιαστικά μια χώρα-πυριτιδαποθήκη», είπε ο Ρόμπερτ Πέιπ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, ο οποίος διεξάγει τακτικές δημοσκοπήσεις για να μετρήσει τις στάσεις απέναντι στην πολιτική βία από τότε που οι υποστηρικτές του Τραμπ επιτέθηκαν στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021. «Βλέπουμε πιο ριζοσπαστικοποιημένη πολιτική και περισσότερη υποστήριξη για τη βία από οποιοδήποτε άλλη στιγμή τα τέσσερα χρόνια που πραγματοποιούμε αυτές τις μελέτες».
Στις διεθνείς ειδήσεις, το θέμα δεν θα παραμείνει για πολύ υψηλά στην επικαιρότητα. Έχουμε ν’ ανησυχούμε για την Πολωνία, τη Γάζα και τόσα άλλα. Ωστόσο η κλιμάκωση της πολιτικής βίας στις ΗΠΑ δεν θα πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους. Αν η Αμερική επιμένει να λειτουργεί ως χώρα-πυριτιδαποθήκη, όπως τόνισε ο Πέιπ, τότε η ανάφλεξη δεν θα περιοριστεί στο εσωτερικό της και δεν θ’ αφορά μόνο την ίδια.
