Στηρίξτε γενναιόδωρα τις προσλήψεις

Καλά πράττει το κράτος και στηρίζει τους μακροχρόνια άνεργους μέσα στις συνθήκες πανδημίας που ζούμε, αλλά η δουλειά θα μείνει μισή αν δεν στηρίξει το ίδιο γενναιόδωρα και την επιστροφή τους στην εργασία. Το ότι ανεβαίνουν τα νούμερα ανέργων ήδη προβληματίζει τα αρμόδια υπουργεία και τους οργανισμούς. Τις λύσεις όμως δεν θα τη βρουν μόνο στα σχέδια που ήδη υπάρχουν αλλά θα πρέπει να εφαρμόσουν νέες ιδέες πριν ξεφύγουν και άλλο τα πράγματα. Τα προγράμματα πρέπει να γίνουν πιο γενναιόδωρα και ας κινδυνεύουν να τα εκμεταλλευτούν επιτήδειοι.

Από τα πρώτα νομοσχέδια που θα πρέπει να φτάσουν στη νέα Βουλή, θα έπρεπε να αφορούν έκτακτα μέτρα στήριξης για νέες θέσεις εργασίας. Οι εργοδότες χρειάζονται σημαντική ενθάρρυνση για να υπερβούν την ανασφάλεια που γεννά η πανδημία για να τολμήσουν να προχωρήσουν με νέες προσλήψεις και να καλύψουν τις ανάγκες που έχουν οι επιχειρήσεις τους. Το κράτος θα πρέπει να βρει τον τρόπο ώστε να αναλάβει μέρος του ρίσκου της πρόσληψης και να αναλάβει επίσης και μέρος του κόστους. Σε διαφορετική περίπτωση, οι μικροί εργοδότες που δεν έχουν τη σιγουριά για το αν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στο μέλλον αν κάνουν προσλήψεις τώρα, απλά δεν θα ανοίξουν τις θέσεις. Θα προτιμήσουν να ρίξουν την ποιότητα της εργασίας τους ή/και θα πιέσουν το υφιστάμενο προσωπικό τους και τον εαυτό τους να καλύψουν το όποιο κενό. Στο χειρότερο σενάριο θα πάψουν να προσφέρουν συγκεκριμένες υπηρεσίες και όχι μόνο δεν θα προσθέσουμε νέες θέσεις εργασίας, αλλά θα χαθούν και οι υπάρχουσες.

Για να το προλάβουμε αυτό όσο είναι ακόμη νωρίς, το κράτος θα πρέπει να εφαρμόσει προγράμματα όσο γενναιόδωρα ήταν και τα μέτρα στήριξης των ανέργων. Θα πρέπει τα σχέδια που προσφέρει το Τμήμα Εργασίας και η ΑνΑΔ για προσλήψεις να προσαρμοστούν σε επιμέρους κατηγορίες της αγοράς εργασίας που αυτή την ώρα ψάχνουν μόνο για «καρότο» και όχι για μαστίγιο από το κράτος. Επιχειρήσεις που πραγματικά δεν μπορούν να ξέρουν τι θα τους ξημερώσει η επόμενη μέρα δεν θα πρέπει να δεσμεύονται με ρήτρες αναφορικά με τον χρόνο που θα απασχολούν τον υπάλληλο. Την ίδια ώρα, θα πρέπει να δοθούν σοβαρά φορολογικά κίνητρα σε όσους προχωρούν σε προσλήψεις σε κλάδους που αναμφίβολα η πανδημία τους κρατάει πίσω. Θα πρέπει να εξεταστεί ακόμη και γενναιόδωρη επιδότηση στο κόστος του εργαζομένου με την ίδια φιλοσοφία που το κράτος επιδοτεί τα επιτόκια για την αγορά σπιτιού. Το να αρκεστείς να εφαρμόζεις σχέδια, τα οποία είχες δοκιμάσει με επιτυχία και πριν την πανδημία και να θεωρείς πως αυτά θα βοηθήσουν το μέρος της οικονομίας που παραμένει κλειστό για περισσότερο από έναν χρόνο τώρα, απλά δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα. Τουλάχιστο όχι στον βαθμό που θα ανέμενες ή που χρειάζεται η οικονομία.

Όσο για τις φωνές που ακούγονται για διακοπή της βοήθειας που δίδεται σε μακροχρόνια άνεργους, ώστε αυτοί να εξαναγκαστούν να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας, αυτό θα ήταν κοινωνικά επικίνδυνο. Τώρα, δεν είμαστε σε αυτό το σημείο. Όχι δηλαδή πριν δούμε ένα πλάνο που να στηρίζει τις προσλήψεις. Όσο για τα παράπονα που ακούγονται από επιχειρηματίες για το ότι δεν βρίσκουν υπαλλήλους, αυτό μόνο με αυξήσεις μισθών μπορεί να διορθωθεί και όχι με το να αποκλειστούν από την κρατική βοήθεια. Ας μην ξεχνάμε πως το καλύτερο κίνητρο για έναν εργαζόμενο είναι ο μισθός και οι συνθήκες εργασίας. Το κράτος θα πρέπει να διευκολύνει με φορολογικά κίνητρα αλλά και με επιδοτήσεις στον μισθό να δοθούν αυτά τα χρήματα στους εργαζομένους. Άλλωστε το ρευστό θα παραμείνει στην αγορά και θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά στην προσπάθεια που γίνεται για επιστροφή στην ανάπτυξη. Έστω και αν για την ώρα, θα πρόκειται για μια ανάπτυξη που θα βασίζεται στην κατανάλωση και θα έχει «κοντά ποδάρια» αν δεν συνοδευτεί και με μεταρρυθμίσεις. Όσο για τις άμεσες ανάγκες στην οικονομία που δεν μπορούν να καλυφθούν η στροφή όλων θα πρέπει να είναι σε δύο μεγάλες δεξαμενές εργαζομένων: τους φοιτητές και τους «φοιτητές» όλων των εθνικοτήτων. Οι περιορισμοί που μπήκαν στην εργασία φοιτητών από τρίτες χώρες, όχι μόνο έχουν οδηγήσει πολλούς από αυτούς στην εξαθλίωση, αλλά στερούν την εργασία τους από τις επιχειρήσεις. Αυτό πρέπει να τελειώσει τώρα.

ΥΓ. Στις ΗΠΑ, την επιστροφή στην ανάπτυξη οδηγούν οι έφηβοι που η συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας αποτελεί ρεκόρ δεκαετίας. Καλό θα είναι να δούμε ως κοινωνία γιατί μια ομάδα από εφήβους στην Κύπρο έχουν σταματήσει εδώ και χρόνια να εργάζονται καλοκαίρια ή στον ελεύθερό τους χρόνο. Όλοι αυτοί θα έπρεπε τώρα να γράφουν ώρες εργασίας και να παρέχουν ανάσα στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους τους. Ειδικά τώρα στην πανδημία και στην οικονομική στενότητα.