Ένας φτωχός απολογισμός

Όταν ακούς Κύπριους επιχειρηματίες να μιλούν με θαυμασμό για την Ελλάδα ως χώρα για να κάνουν δουλειές, τότε σίγουρα κάτι δεν πάει καλά στην Κύπρο. Αν μη τι άλλο, το φιλικό επιχειρηματικό και φορολογικό περιβάλλον, αποτελεί ένα βασικό πλεονέκτημα της κυπριακής οικονομίας. 

Οι Κύπριοι επιχειρηματίες δυσανασχετούν για την καθήλωση στις μεταρρυθμίσεις και την έλλειψη εκσυγχρονισμού του κράτους, όταν στην Ελλάδα (δεν είναι λίγοι όσοι έχουν δουλειές στην Ελλάδα) παρατηρούν ότι αν μη τι άλλο δεν υπάρχει στασιμότητα. 

Τι έγινε στην Ελλάδα; Βλέποντας τα πράγματα από απόσταση, η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνέχισε και εμπλούτισε με στοιχεία που έλλειπαν από την πολιτική της κυβέρνησης Τσίπρα, με αποτέλεσμα να υπάρχει συνέχεια. Το μεταρρυθμιστικό μομέντουμ δεν χάθηκε. Ας μην ξεχνάνε ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ολοκλήρωσε με επιτυχία το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής, δεν άφησε καμένη γη (αλλά ταμεία γεμάτα ρευστότητα) και πέτυχε μια ουσιαστική ρύθμιση του ελληνικού δημόσιου χρέους η οποία έριξε το κόστος χρηματοδότησής του με αποτέλεσμα η Ελλάδα να μπορεί σήμερα να βγαίνει με άνεση στις αγορές, παρά το γεγονός ότι η χώρα παραμένει σε μη επενδυτική βαθμίδα και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ ξεπερνά το 200%. Στην πράξη η Ελλάδα επωφελείται από μια άνευ προηγουμένου συναίνεση μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων της χώρας. Συναίνεση σιωπηρή, αλλά υπαρκτή που παράγει αποτελέσματα.

Ακόμη και στην πρόσφατη ψήφιση της νέας εργασιακής νομοθεσίας, παρά την οξύτατη αντιπαράθεση μεταξύ Μητσοτάκη - Τσίπρα, η αντιπολίτευση υπερψήφισε πολλές από τις επιμέρους ρυθμίσεις. 

Ο ΣΥΡΙΖΑ χρεώθηκε το χάος του 2015 (που οδήγησε, αν και με μεγάλο κόστος, σε ένα μνημονιακό πρόγραμμα που μπορούσε να υλοποιηθεί και στην εδραίωση της Ελλάδας στον σκληρό πυρήνα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης) και την υπερφόλογηση της μεσαίας τάξης. Το τελευταίο, από την άλλη, επιτρέπει σήμερα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη να κινείται με άνεση στη διαχείριση της πανδημίας, αλλά και να υλοποιεί την πολιτική της. Στη δε ηλεκτρονική διακυβέρνηση έχει επιτευχθεί ένα θαύμα. Σε καμία περίπτωση η Ελλάδα δεν έχει λύσει τα προβλήματά της (με κύρια αδυναμία να παραμένει η εξάρτηση της δημόσιας διοίκησης από τους πολιτικούς προϊσταμένους της), αλλά σε σύγκριση με δέκα χρόνια πριν, η προοπτική της χώρας είναι σήμερα καλύτερη.

Αν τώρα, κανείς, επιχειρήσει έναν απολογισμό των πεπραγμένων στην Κύπρο από το 2013 έως σήμερα, θα διαπιστώσει ότι η μεταρρυθμιστική δυναμική έσβησε το 2016, με τη λήξη του μνημονίου.

Λίγα πράγματα άλλαξαν στη χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια και αυτό είναι ένας κακός οιωνός για το μέλλον. Ο ιδιωτικός τομέας έσπρωξε τα πράγματα όσο μπορούσε (π.χ. αναπτύχθηκε ο ακαδημαϊκός τομέας, έγιναν σημαντικές επενδύσεις στον τουρισμό, ακόμη και το πρόγραμμα των πολιτογραφήσεων έφερε κάποιες σοβαρές επενδύσεις), αλλά όταν η κρατική μηχανή έχει μείνει από καύσιμα (οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης είναι σκανδαλώδεις) δύσκολα μπορεί κανείς να αναμένει ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα.