Τεστ για τα όρια του πολιτικού συστήματος

Ο γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου και γενικός διευθυντής της Γ.Δ. Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης, Θεοδόσης Τσιόλας, μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση της PwC με θέμα τον επανασχεδιασμό της οικονομίας και την αξιοποίηση των πόρων του ευρωπαϊκού μηχανισμού ανάκαμψης εξέφρασε την αισιοδοξία του για την επίτευξη πολιτικής συναίνεσης επί των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να συνοδεύουν το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ο μεγάλος συμβιβασμός μεταξύ των «27» για να υπάρξει μια έκτακτη χρηματοδότηση των κρατών μελών, μέσω ενός σχεδίου που φέρει τον τίτλο «Next Generation EU», είναι τα κράτη μέλη να εκπονήσουν εθνικά σχέδια τα οποία θα αποτυπώνουν δράσεις, αλλά και μεταρρυθμίσεις με στόχο μια πιο πράσινη, ψηφιακή και ανθεκτική οικονομία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα βγει στις αγορές για να δανειστεί εκ μέρους των κρατών μελών, αλλά τα χρήματα για την επούλωση των πληγών της πανδημίας δεν θα δαπανηθούν χωρίς στόχευση. Η χρηματοδότηση των δράσεων θα έχει ως προαπαιτούμενο την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων.

Kάπου εδώ τα πράγματα μπερδεύονται. Με εξαίρεση το ΓεΣΥ, στην ουσία καμία δομική μεταρρύθμιση δεν έχει υλοποιηθεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια.

Αποκρατικοποιήσεις, μεταρρύθμιση στον δημόσιο τομέα, εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Και αυτές οι μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων, ζητούνται σήμερα από την Κύπρο. Τις επόμενες εβδομάδες θα γίνει ό,τι δεν έγινε τα τελευταία χρόνια; Θα βρεθεί μια κοινή συνισταμένη σε ένα πολιτικό περιβάλλον που γίνεται τοξικό μέρα με τη μέρα; Το έργο της εκπόνησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συνέδραμε διακομματική τεχνοκρατική επιτροπή. Ο κ. Τσιόλας αντλεί την αισιοδοξία του από την εικόνα από αποκόμισε κατά τις εργασίες της συγκεκριμένης επιτροπής. Στα μεγάλα θέματα οι Κύπριοι ομονοούν, ανέφερε ο γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου.

Την απάντηση θα την ξέρουμε σύντομα, καθώς το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα πρέπει να εγκριθεί τον Απρίλιο για να τεθεί αμέσως σε ισχύ και να ξεκινήσουν οι εκταμιεύσεις (προβλέπεται προκαταβολή 13%). Η πίεση που υπάρχει εξηγεί και την απόφαση της κυβέρνησης να αποδεχθεί το αίτημα για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Το διακύβευμα είναι μεγάλο καθώς κρίνεται η αξιοποίηση κονδυλίων ύψους 1,3 δισ. ευρώ από το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης, τα οποία θα χαθούν χωρίς μια μεγάλη διακομματική συμφωνία.

Ταυτόχρονα δοκιμάζονται και τα όρια του υφιστάμενου πολιτειακού συστήματος. Το ισχυρό προεδρικό σύστημα προσφέρει μια ψευδαίσθηση κυβερνητικής σταθερότητας. Ψευδαίσθηση, γιατί η απουσία κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας οδηγεί τελικά σε ακυβερνησία. Αν η χώρα χάσει τα 1,3 δισ. ευρώ το προεδρικό σύστημα θα έχει χρεωκοπήσει.