Η Κύπρος κατέλαβε την 44η θέση στην Παγκόσμια Επετηρίδα Ανταγωνιστικότητας (World Competitiveness Yearbook) 2025 του IMD, υποχωρώντας κατά μία θέση σε σχέση με το 2024, όπου βρισκόταν στην 43η θέση. Η έκθεση, που εκδίδει κάθε χρόνο η παγκοσμίου φήμης επιχειρηματική σχολή IMD, με έδρα τη Λοζάνη της Ελβετίας, αξιολογεί 69 οικονομίες παγκοσμίως και αποτελεί σημαντικό σημείο αναφοράς για κυβερνήσεις και τον ιδιωτικό τομέα. Η Κύπρος παραμένει πρακτικά στάσιμη και μακριά από την επίδοση του όχι και τόσο μακρινού 2021 οπότε είχε καταταχθεί στην 33η θέση.
Η κατάταξη του IMD βασίζεται σε τέσσερις βασικούς πυλώνες: Οικονομική απόδοση, κυβερνητική αποτελεσματικότητα, επιχειρηματική αποτελεσματικότητα και υποδομές. Από τα δεδομένα 20 επιμέρους δεικτών προκύπτει ότι Κύπρος συνεχίζει να αντιμετωπίζει μια περίπλοκη ισορροπία μεταξύ διατηρήσιμων ισχυρών επιδόσεων και διαχρονικών διαρθρωτικών αδυναμιών. Το πιο δυνατό σημείο είναι το επίπεδο των τιμών (14η θέση) και το πιο αδύνατο οι βασικές υποδομές (68η).
Στη σύνοψη της έκθεσης ως προκλήσεις περιγράφονται:
Η διαχείριση της πράσινης μετάβασης και των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα μέσω επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.
Η αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της αυξημένης αβεβαιότητας στην εμπορική πολιτική και τη γεωπολιτική.
Η εφαρμογή φορολογικών και εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων.
Η αντιμετώπιση της έλλειψης δεξιοτήτων, η βελτίωση της παραγωγικότητας και η δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.
Η διατήρηση της πορείας των δαπανών που περιγράφεται λεπτομερώς στο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο.
Δυνατά σημεία
Η κυπριακή οικονομία παρουσιάζει καλύτερες επιδόσεις, από τον μέσο όρο, στα εξής:
Ρυθμός ανάπτυξης ΑΕΠ: Η Κύπρος καταγράφει αξιοσημείωτο ρυθμό ανάπτυξης 3,4%, καταλαμβάνοντας τη 16η θέση μεταξύ 69 χωρών, γεγονός που υποδηλώνει ανθεκτικότητα της οικονομίας σε ένα αβέβαιο διεθνές περιβάλλον.
Υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ (PPP): Με 59.839 δολάρια κατά κεφαλήν (26η θέση), η Κύπρος διατηρεί ένα επίπεδο ευημερίας που ξεπερνά τον μέσο όρο πολλών συγκρίσιμων οικονομιών.
Σταθερός πληθωρισμός: Ο πληθωρισμός διατηρείται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα (2,27%, 23η θέση), προσφέροντας σταθερότητα στο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Κοινωνικό πλαίσιο: Η 27η θέση στον τομέα του κοινωνικού πλαισίου καταδεικνύει θετικό υπόβαθρο κοινωνικής συνοχής και ποιότητας ζωής.
Δημόσια οικονομικά: Η 32η θέση στα δημόσια οικονομικά φανερώνει τη θετική διαχείριση του δημοσιονομικού ισοζυγίου και περιθώρια δημοσιονομικής ευελιξίας.
Εκπαίδευση: Η 20ή θέση υποδηλώνει ότι το εκπαιδευτικό σύστημα προσφέρει στην ανταγωνιστικότητα.
Αδύνατα σημεία
Στον αντίποδα, η ανταγωνιστικότητα της χώρας υστερεί:
Χρηματοοικονομικός τομέας: Ο τομέας της χρηματοδότησης βρίσκεται στη 42η θέση, στοιχείο που αποτυπώνει τις δυσκολίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση.
Επιδόσεις στην παραγωγικότητα και αποδοτικότητα: Η χώρα υποχωρεί στην 48η θέση στην παραγωγικότητα και αποδοτικότητα, ένδειξη αναποτελεσματικής αξιοποίησης πόρων.
Δημογραφικά και μέγεθος αγοράς: Με πληθυσμό μόλις 0,97 εκατ. (67η θέση) και μικρό εργατικό δυναμικό (0,51 εκατ., 68η θέση), η Κύπρος περιορίζεται από το μέγεθός της ως αγοράς και δεξαμενής ταλέντου.
Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών: Με αρνητικό ισοζύγιο (-6,83% του ΑΕΠ, 65η θέση), η εξωτερική ισορροπία παραμένει τρωτή, καθιστώντας την οικονομία ευάλωτη σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς.
Υποδομές και τεχνολογία: Παρά τη σχετική πρόοδο, η χώρα βρίσκεται στη 68η θέση στις βασικές υποδομές και στην 49η θέση στην τεχνολογική υποδομή, περιορίζοντας την ικανότητα για ταχεία ψηφιακή μετάβαση.
Συνεπώς, η Κύπρος διατηρεί επιλεγμένα ισχυρά σημεία, όπως το επίπεδο των τιμών, η εκπαίδευση, ο ρυθμός ανάπτυξης, αλλά οι διαρθρωτικές αδυναμίες στους τομείς της αγοράς εργασίας, της εκπαίδευσης, της υγείας, και των υποδομών συνεχίζουν να περιορίζουν την ανταγωνιστικότητά της. Η αντιμετώπιση αυτών των αδυναμιών αποτελεί προϋπόθεση για την ανάκτηση δυναμικής και την ενίσχυση της διεθνούς θέσης της χώρας.
