Οι κυπριακές επιχειρήσεις βρίσκονται σε σημαντική φάση ψηφιακού μετασχηματισμού, ωστόσο μόλις το 11% χαρακτηρίζονται ψηφιακά ώριμες, αναφέρει η CEO/CVO της YouDream TECH HUB, Μαρία Μηλιτσοπούλου.
Η Μαρία Μηλιτσοπούλου σε συνέντευξή της στον «Π» επισημαίνει ότι παρά τη ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου της τεχνολογίας, οι γυναίκες παραμένουν λιγότερες σε ηγετικές θέσεις και αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως τα στερεότυπα ρόλων.
Σε συνέντευξή της στον «Π», η κ. Μηλιτσοπούλου, η οποία έλαβε πρόσφατα το βραβείο CITEA Women in Tech 2025, ως αναγνώριση της αξιοσημείωτης επαγγελματικής της πορείας και της έμπνευσης που προσφέρει σε άλλες γυναίκες στον χώρο της τεχνολογίας, εκτιμά ότι βασικά εμπόδια παραμένουν η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων και οι περιορισμένοι πόροι, παρά τη διάδοση τεχνολογιών όπως το cloud, τα CRM και η κυβερνοασφάλεια. Η χρήση προηγμένων αναλύσεων δεδομένων (advanced data analytics), σημειώνει, είναι ακόμη περιορισμένη, ιδιαίτερα μεταξύ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η ίδια εξηγεί στον «Π» ότι η ψηφιακή τεχνολογία είναι καταλύτης για την επιχειρηματική μεταμόρφωση. Επίσης, κάνει αναφορά σε θέματα κυβερνοασφάλειας και τι πρέπει να προσέξουν οι επιχειρήσεις.
Σε ό,τι αφορά τον ρόλο των γυναικών, η κ. Μηλιτσοπούλου επισημαίνει ότι παρά τη ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου της τεχνολογίας, οι γυναίκες παραμένουν λιγότερες σε ηγετικές θέσεις και αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως τα στερεότυπα ρόλων.
«Αυτά τα εμπόδια δεν είναι ανυπέρβλητα, αλλά απαιτούν μεγαλύτερη επιμονή, στρατηγική προσέγγιση και εκπαίδευση καθιερώνοντας καινούργια δεδομένα στις κοινωνικές νόρμες», τονίζει.
«Το τοπίο», ωστόσο, υπογραμμίζει, «έχει αρχίσει να αλλάζει: εταιρείες, οργανισμοί και πανεπιστήμια επενδύουν σε προγράμματα ενδυνάμωσης, mentoring και ένταξης περισσότερων γυναικών στην τεχνολογία».
Με τη συμβολή του κράτους, προσθέτει, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενίσχυση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Δίνοντας συμβουλές στις νέες γυναίκες που θέλουν να ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα, υποδεικνύει ότι «η επιχειρηματικότητα δεν απαιτεί τελειότητα, αλλά πίστη στο όραμα και διάθεση για διαρκή μάθηση και εξέλιξη».
Η συνέντευξη
Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για μια γυναίκα να διακριθεί στον χώρο της τεχνολογίας;
Η διάκριση μιας γυναίκας στον χώρο της τεχνολογίας είναι απολύτως εφικτή, αλλά συχνά πιο απαιτητική λόγω βαθιά ριζωμένων προκαταλήψεων και έλλειψης ισότητας ευκαιριών.
Παρά τη ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου, οι γυναίκες παραμένουν λιγότερες σε ηγετικές θέσεις και αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως τα στερεότυπα ρόλων, περιορισμένα γυναικεία πρότυπα προς μίμηση (Role - Models) τα οποία δεν αναδεικνύονται όσο θα έπρεπε τόσο από το κοινωνικό σύνολο, όσο και από τις ίδιες τις γυναίκες που δεν έχουν μάθει πώς να το επικοινωνούν, οδηγώντας σε ανισότιμη αναγνώριση των επιτευγμάτων τους.
Αυτά τα εμπόδια δεν είναι ανυπέρβλητα, αλλά απαιτούν μεγαλύτερη επιμονή, στρατηγική προσέγγιση και εκπαίδευση, καθιερώνοντας καινούργια δεδομένα στις κοινωνικές νόρμες.
Αυτό που με κάνει αισιόδοξη μέσα από το οπτικό πρίσμα της ενασχόλησής μου με τα κοινά σε ένα διεθνές επίπεδο, είναι ότι το τοπίο έχει αρχίσει να αλλάζει: εταιρείες, οργανισμοί και πανεπιστήμια επενδύουν σε προγράμματα ενδυνάμωσης, mentoring και ένταξης περισσότερων γυναικών στην τεχνολογία.
Η αυξανόμενη αναγνώριση της αξίας της γυναικείας εκπροσώπησης στις ομάδες καινοτομίας, ανοίγει νέες ευκαιρίες για γυναίκες με τεχνικές δεξιότητες, φρέσκες ιδέες και ηγετικές φιλοδοξίες. Με υποστήριξη, δικτύωση και προσωπική επένδυση στο πλαίσιο του χτισίματος μιας δημόσιας ταυτότητας, μια γυναίκα μπορεί όχι μόνο να διακριθεί, αλλά και να συμβάλει καθοριστικά στον μετασχηματισμό του επαγγελματικού τομέα που υπηρετεί.
Πόσο βοηθούν τα κίνητρα που παρέχει το κράτος για ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής;
Με τη συμβολή του κράτους, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενίσχυση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, όπως δικαίωμα σε ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, τηλεργασία και μειωμένο ωράριο, ενώ υπάρχει και δυνατότητα για επίδομα γονικής άδειας έως 5 εβδομάδες. Επίσης εξαιρετική δουλειά γίνεται και από το γραφείο της επιτρόπου για την Ισότητα Τζόζης Χριστοδούλου, η οποία έχει συμβάλει ουσιαστικά στην προώθηση αυτών των πολιτικών.
Παράλληλα, η κυβέρνηση προωθεί μέτρα όπως η ίδρυση δημοτικών νηπιαγωγείων με διευρυμένο ωράριο λειτουργίας, το οποίο κατά τη γνώμη μου είναι ζωτικής σημασίας, καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες μητέρες-επαγγελματίες είναι πρακτικά και όχι μόνο ψυχολογικά.
Ωστόσο, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις, όπως η έλλειψη επαρκών και οικονομικά προσιτών υπηρεσιών φύλαξης παιδιών και βρεφών, η στήριξη μονογονεϊκών οικογενειών και η εξασφάλιση ισότητας στην εργασία και σταδιοδρομία των γυναικών με σύγχρονα εργαλεία αναβάθμισης δεξιοτήτων.
Απαιτούνται βαθιές τομές, μακροπρόθεσμος σχεδιασμός και συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για να διαμορφωθεί ένα σύγχρονο, φιλικό προς την οικογένεια εργασιακό περιβάλλον που να υποστηρίζει πραγματικά όλους τους εργαζόμενους γονείς, ώστε οι πολίτες του μέλλοντος να μεγαλώσουν σε ένα ασφαλές και φιλικό περιβάλλον.
Πολεμήστε τους μύθους
Ποια συμβουλή δίνετε σε νέες γυναίκες που θέλουν να ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα;
Η συμβουλή μου είναι να καταρρίψουν τους μύθους και τα φυσικά εμπόδια που βάζει ο φόβος, γιατί ποτέ δεν θα νιώσουν απολύτως «έτοιμες». Η επιχειρηματικότητα δεν απαιτεί τελειότητα, αλλά πίστη στο όραμα και διάθεση για διαρκή μάθηση και εξέλιξη. Είναι πολύ σημαντικό να μην διστάζουν να κάνουν ερωτήσεις, να τολμούν, να ζητούν καθοδήγηση και να παραδέχονται ότι δεν έχουν όλες τις απαντήσεις, γιατί κανείς δεν τις έχει.
Η ανασφάλεια του να θεωρηθούν αδύναμες και ανεπαρκείς μπορεί να τις εμποδίσει, η ουσία όμως του να επιμένεις στο όνειρο που έχεις θέσει είναι να προχωράς με θάρρος, αγνοώντας την εσωτερική φωνή που σε αποθαρρύνει από το να συνεχίσεις και πολλές φορές χρειάζεται να αγνοήσουν και τις εξωτερικές φωνές που μέσα στην άγνοιά τους, σε αποτρέπουν από το να τολμήσεις.
Παράλληλα, θα τις ενθάρρυνα να αναζητούν και να χτίζουν υποστηρικτικές κοινότητες αλληλεγγύης με άλλες γυναίκες, όπως μέντορες και ανθρώπους που τις εμπνέουν και μπορούν να τις υποστηρίξουν ψυχολογικά.
Η συνεργασία, η ειλικρίνεια, το χτίσιμο ανθεκτικότητας και η φροντίδα για την ψυχική τους υγεία, ειδικά στις γυναίκες που μόλις έχουν γεννήσει και πολλές φορές δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα σημάδια μιας κατάθλιψης, αποτελούν θεμέλια που ενδυναμώνουν κάθε γυναίκα, ιδιαίτερα σε έναν χώρο που έχει αποδείξει πως είναι απαραίτητη όσο ποτέ.
Αυτό ακριβώς διδάσκω και εγώ ως μέντορας ηγεσίας, τόσο μέσα από την επαγγελματική μου δραστηριότητα όσο και μέσω του mentoring που πρεσβεύει παγκοσμίως ο Οργανισμός Women Empowerment Worldwide Leadership του οποίου ηγούμαι, γιατί πιστεύω βαθιά στη δύναμη της καθοδήγησης και της συλλογικής ανάπτυξης. Απαραίτητες δεξιότητες δε για εμένα στην κατάκτηση των προσωπικών κορυφών είναι η στρατηγική σκέψη, η διπλωματία και η ευελιξία.
Ποια η σημασία της ψηφιακής τεχνολογίας στην επιχειρηματική μεταμόρφωση; Με ποιον τρόπο οι ψηφιακές τεχνολογίες μετασχηματίζουν τον επιχειρηματικό κόσμο;
Η ψηφιακή τεχνολογία είναι καταλύτης για την επιχειρηματική μεταμόρφωση, καθώς δίνει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να επανασχεδιάσουν διαδικασίες, να αυτοματοποιήσουν λειτουργίες και να προσφέρουν καλύτερες εμπειρίες στους πελάτες τους.
Μέσα από ψηφιακά εργαλεία, ανάλυση δεδομένων και νέες πλατφόρμες, οι οργανισμοί αποκτούν ταχύτητα, ακρίβεια και ευελιξία στη λήψη αποφάσεων. Αυτό επιτρέπει όχι μόνο μείωση κόστους και βελτιστοποίηση πόρων, αλλά και άνοιγμα σε νέες αγορές και πελατολόγια.
Η έλευση της Τεχνητής Νοημοσύνης έχει επιταχύνει ακόμη περισσότερο αυτή την αλλαγή. Το AI επιτρέπει στις επιχειρήσεις να προβλέπουν τάσεις, να προσωποποιούν υπηρεσίες, να βελτιώνουν την εξυπηρέτηση πελατών και να παίρνουν στρατηγικές αποφάσεις, βασισμένες σε πραγματικό χρόνο και δεδομένα.
Δεν πρόκειται απλώς για ένα τεχνολογικό εργαλείο, αλλά για έναν βαθύ μετασχηματιστικό παράγοντα που αλλάζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την καινοτομία, την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα στο σύγχρονο επιχειρείν.
Σημαντικό σημείο και πάλι στο να λειτουργήσουν όλα αυτά με τον βέλτιστο και ηθικό τρόπο, είναι οι κρατικοί φορείς να επενδύσουν στην εκπαίδευση των ανθρώπων ξεκινώντας από τις νεαρές ηλικίες και φτάνοντας μέχρι τους ηλικιωμένους πολίτες.
Ψηφιακή μετάβαση
Στο περιβάλλον του ψηφιακού μετασχηματισμού, της Τεχνητής Νοημοσύνης και της ανάλυσης δεδομένων (data analytics), πόσο έτοιμες είναι οι κυπριακές επιχειρήσεις;
Οι κυπριακές επιχειρήσεις βρίσκονται σε σημαντική φάση ψηφιακού μετασχηματισμού, με περίπου το 92% να προγραμματίζουν σχετικές επενδύσεις οι οποίες έχουν τη στήριξη των κρατικών φορέων, ενώ μόλις το 11% χαρακτηρίζονται ψηφιακά ώριμες.
Βασικά εμπόδια παραμένουν η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων και οι περιορισμένοι πόροι. Παρά τη διάδοση τεχνολογιών όπως το cloud, τα CRM και η κυβερνοασφάλεια, η χρήση προηγμένων αναλύσεων δεδομένων (advanced data analytics) είναι ακόμη περιορισμένη, ιδιαίτερα μεταξύ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη κερδίζει έδαφος. Η χρήση της εστιάζεται σε αυτοματισμούς, εξυπηρέτηση πελατών και ανάλυση τάσεων, ωστόσο η συνολική υιοθέτηση παραμένει σε αρχικά στάδια σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Για να επιταχυνθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επενδύσουν περισσότερο στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, στην ενίσχυση συνεργασιών, στην καλλιέργεια μιας κουλτούρας καινοτομίας και στην κυβερνοασφάλεια.
Σημαντική είναι η συμβολή της κυβέρνησης, η οποία στηρίζει τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ψηφιακής Στρατηγικής και Καινοτομίας 2020-2025, προγραμμάτων επιχορήγησης και εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών, προσφέροντας κρίσιμα εργαλεία και πόρους για την επιτάχυνση της μετάβασης.
Πώς αξιολογείτε την ψηφιακή κουλτούρα των κυπριακών επιχειρήσεων και το ψηφιακό οικοσύστημα στην Κύπρο;
Η ψηφιακή κουλτούρα στις κυπριακές επιχειρήσεις έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, με πολλές εταιρείες να προσφέρουν δυνατότητα απομακρυσμένης εργασίας, ενώ η υιοθέτηση της Τεχνητής Νοημοσύνης αυξάνεται σταδιακά, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Παράλληλα είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως το 2024 η Κύπρος διακρίθηκε ως «Strong Innovator» για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, επιτυγχάνοντας αύξηση 39% στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας από το 2017, αποτελώντας παράλληλα τη μοναδική χώρα της Νότιας Ευρώπης με αυτή τη διάκριση.
Η ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα δίνει επίσης σημαντική ώθηση στο ψηφιακό οικοσύστημα της χώρας. Θεωρώ σημαντικό τον ενοποιητικό ρόλο που διαδραματίζει ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής (CITEA), καθώς μέσα από τη στενή συνεργασία με το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, προωθεί πρωτοβουλίες που ενισχύουν την ψηφιακή υποδομή και την οικοδόμηση καινοτόμων λύσεων για τον επιχειρηματικό κόσμο της Κύπρου.
Ωστόσο, παρά τις θετικές αυτές εξελίξεις, παραμένει ελλιπής η γνώση βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων μετατρέποντάς την σε μια σοβαρή πρόκληση, καθώς λιγότερο από το ήμισυ του πληθυσμού διαθέτει τα απαραίτητα εφόδια για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ψηφιακού περιβάλλοντος.
Αυτή η πραγματικότητα δημιουργεί ένα περιβάλλον γεμάτο ευκαιρίες, αλλά και αναδεικνύει την ανάγκη για συνεχή εκπαίδευση και υποστήριξη, ώστε οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι να μπορέσουν να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό της ψηφιακής μετάβασης.
Κυβερνοασφάλεια
Όσον αφορά θέματα κυβερνοασφάλειας, τι πρέπει να προσέξουν οι επιχειρήσεις;
Οι επιχειρήσεις για αρχή, πρέπει να διασφαλίσουν την εναρμόνισή τους με τις ευρωπαϊκές οδηγίες όπως το DORA (Digital Operational Resilience Act) και την οδηγία NIS2, που απαιτούν αυστηρότερους μηχανισμούς διαχείρισης κινδύνου, ανθεκτικότητας και ανταπόκρισης σε κυβερνοεπιθέσεις.
Η συμμόρφωση με αυτά τα πρότυπα δεν είναι μόνο νομική υποχρέωση, αλλά και απαραίτητη στρατηγική για την προστασία των δεδομένων και της φήμης της εκάστοτε επιχείρησης.
Είναι επίσης κρίσιμο να επενδύσουν σε προηγμένες λύσεις ανίχνευσης και πρόληψης απειλών όπως EDR (Endpoint Detection & Response) και XDR (Extended Detection & Response), για συνεχή παρακολούθηση και άμεση απόκριση σε πιθανές επιθέσεις ransomware.
Απαραίτητο μέτρο είναι τα αντίγραφα ασφαλείας που δεν μπορούν να τροποποιηθούν από επιτιθέμενους (immutable backup), καθώς και ένα καλά σχεδιασμένο Πλάνο Επιχειρησιακής Συνέχειας (Business Continuity Plan) που εξασφαλίζει τη συνέχιση κρίσιμων λειτουργιών μετά από οποιοδήποτε καταστροφικό συμβάν, είτε από φυσικά αίτια, είτε από ανθρώπινη ολιγωρία.
Στη YouDream Tech Hub, προωθούμε αυτή τη φιλοσοφία και πολιτική, παρέχοντας ολοκληρωμένες λύσεις κυβερνοασφάλειας, προσαρμοσμένες στις ανάγκες της εκάστοτε επιχείρησης, συνεργαζόμενοι με παγκοσμίου κλάσης οργανισμούς στον τομέα αυτό, διασφαλίζοντας στο δίκτυό μας αξιόπιστη, ολοκληρωμένη προστασία και υποστήριξη σε ένα υβριδικό περιβάλλον επτά (7) ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο.
info
Η Μαρία Μηλιτσοπούλου είναι CEO/CVO της YouDream TECH HUB, και ηγείται ενός διεθνούς οικοσυστήματος πληροφορικής, συνεργαζόμενη με κορυφαίους οργανισμούς τεχνολογίας παγκοσμίως για την παροχή καινοτόμων λύσεων. Ως πρωτοπόρος ηγέτης και δημιουργός αλλαγής, έχει αναπτύξει πολλαπλές πλατφόρμες με επίκεντρο την ψυχική υγεία και την επαγγελματική ανάπτυξη.
Ως ιδρύτρια του Women Empowerment Worldwide Leadership Organization (WEWiL.global) προωθεί ένα παγκόσμιο οικοσύστημα ενδυνάμωσης γυναικών ηγετών -ιδιαίτερα εκείνων που ισορροπούν μητρότητα και καριέρα- ώστε να ηγηθούν με σκοπό και να αφήσουν διαχρονικό αποτύπωμα. Το όραμά της περιλαμβάνει την καλλιέργεια ανθεκτικότητας μέσω της εκπαίδευσης στην πνευματικότητα, την ψυχική ισορροπία και την επίγνωση τραυμάτων, δημιουργώντας ένα ντόμινο θετικής ηγεσίας.
Επίσης είναι μέλος του Global Advisory Council Humanity, Technology & Innovation Wing του Οργανισμού G100/WEF.
Ως εκπαιδεύτρια και μέντορας ηγεσίας, υποστηρίζει θερμά το διαγενεακό mentoring, όπου η κοινή σοφία συναντά τη σύγχρονη οπτική, διαμορφώνοντας τους ηγέτες του αύριο. Ως διεθνής ομιλήτρια και οραματίστρια, εμπνέει μια νέα γενιά δημιουργών και ανθεκτικών ηγετών για έναν πιο συμπεριληπτικό ψηφιακό κόσμο. Έχει τιμηθεί με πολυάριθμα διεθνή βραβεία, μεταξύ των οποίων το βραβείο «Woman of the Decade» από το Women Economic Forum (WEF), και κατατάχθηκε 12η στις 29 Παγκόσμιες Γυναίκες Ηγέτιδες που Αναδιαμορφώνουν την Επιρροή και τον Αντίκτυπο, όπως παρουσιάστηκε στο Rising Women Series του NBC4 Washington.