Στόχος είναι η επάρκεια και η προσιτή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για τον καταναλωτή, δήλωσε την Πέμπτη ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου, σε συζήτηση στο πλαίσιο του Cyprus Forum, όπου μίλησε για τις εξελίξεις σε όλα τα θέματα της ενέργειας.
Σε συζήτηση με τον ειδικό σε θέματα ενέργειας Τσάρλς Έλληνα, ο Υπουργός είπε ότι η Κυβέρνηση πρέπει και θα ολοκληρώσει το Τερματικό Φυσικού Αερίου στο Βασιλικό, μίλησε για την ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού σημειώνοντας τον καίριο ρόλο των καταναλωτών στην δημιουργία ανταγωνισμού, τις ενεργειακές κοινότητες που θα δημιουργηθούν με πρώτο στον Κάτω Πύργο Τυλληρίας, στην ηλεκτρική διασύνδεση και στις εξελίξεις στην ΑΟΖ με τα κοιτάσματα Κρόνος και Αφροδίτη.
ΦΑ και Τερματικό Βασιλικού, αναμένεται έκθεση από γαλλικό οίκο
Η εισαγωγή φυσικού αερίου, είπε ο Υπουργός, είναι σημαντική αλλά καθυστέρησε πάρα πολύ και αυτό σχετίζεται με το Τερματικό στο Βασιλικό που "κουβαλεί πολλά βαρίδια από το παρελθόν".
"Το Τερματικό στο Βασιλικό θα πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο και να λειτουργήσει για τα επόμενα πολλά χρόνια με ασφάλεια. Αυτή η Κυβέρνηση πρέπει και θα τελειώσει το Τερματικό" τόνισε.
Η ΕΤΥΦΑ, είπε, που είναι ο ιδιοκτήτης του έργου, διόρισε ένα γαλλικό οίκο του τομέα της ενέργειας, που την συμβουλεύει για το πώς να ολοκληρώσει το έργο. Η πιο κρίσιμη έκθεση, ανέφερε, είναι η gap analysis δηλαδή να ελεγχθεί ο σχεδιασμός του έργου με την κατασκευή του έργου και με τα υλικά που είναι έτοιμα να εγκατασταθούν.
Εάν υπάρχει μεγάλη απόκλιση σχεδιασμού και κατασκευής τότε θα πρέπει να υπάρξει επανασχεδιασμός του έργου ούτως ώστε να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν αλλά και να λειτουργεί με ασφάλεια λόγω των εύφλεκτων υλικών, ανέφερε ο κ. Παπαναστασίου.
Το έργο, συνέχισε ο Υπουργός, αποτελείται από τρία μέρη. Το πρώτο είναι το πλοίο, η πλωτή μονάδα αεριοποίησης, δεύτερον η προβλήτα και τρίτο το χερσαίο κομμάτι.
Εξήγησε ότι το πλοίο "που είναι το πιο σημαντικό περιουσιασκό στοιχείο και που κόστισε περίπου 180 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα, είναι κατά 99% ολοκληρωμένο, άρα είναι έτοιμο κάτι που μας δίνει πολύ καλές προοπτικές για να έχουμε το συντομότερο το φυσικό αέριο".
Η προβλήτα, είπε και το χερσαίο κομμάτι είναι στο 45 με 50% ολοκληρωμένα. Δεν είναι δύσκολα έργα, ανέφερε, σημειώνοντας ότι εάν ήταν στον ιδιωτικό τομέα θα μπορούσαν σε οκτώ μήνες να ολοκληρώνονταν, αλλά στον δημόσιο τομέα η διαδικασία δημιουργεί καθυστερήσεις, όπως είπε.
"Το πλοίο είναι έτοιμο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή και γίνονται όντως σκέψεις να χρησιμοποιηθεί με προσωρινές διευθετήσεις", είπε ο Υπουργός.
Ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού, ο καταναλωτής να προκαλέσει ανταγωνισμό
Ερωτηθείς κατά πόσον η ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού θα μειώσει τις τιμές, είπε ότι κανείς δεν γνωρίζει σε ποια κατεύθυνση θα πάει σε μια ελεύθερη αγορά, μπορεί να είναι ψηλές ή χαμηλές οι τιμές ή να μείνουν οι ίδιες. Η αγορά της Κύπρου, είπε είναι πολύ μικρή, κάτι που πολλές φορές δεν προσφέρεται για να δημιουργήσει υγιείς συνθήκες ανταγωνισμού, συνέχισε.
Το εάν θα μειωθούν ή αυξηθούν οι τιμές, ή μείνουν οι ίδιες, είπε, θα εξαρτηθεί κατά πολύ από το πως θα παίξουν οι συμμετέχοντες ή οι παίκτες στην αγορά. Οι προμηθευτές είναι πολύ σημαντικοί, είπε, σημειώνοντας ότι εάν θα ανταγωνιστούν μεταξύ τους λόγω της συμπεριφοράς του πελατολογίου τους, θα το κανουν. Εάν όμως οι καταναλωτές δεν έχουν απαιτήσεις και παραμένουν στον παραδοσιακό τους προμηθευτή τότε δεν θα δημιουργηθούν οι συνθήκες ανταγωνισμού, είπε.
Για τον καταναλωτή, ανέφερε ο Υπουργός, η ανταγωνιστική αγορά σημαίνει ότι θα μπορούν να επιλέξουν έναν προμηθευτή που δίνει την καλύτερη τιμή στις ώρες που χρειάζονται.
"Θα πρέπει οι καταναλωτές να προκαλέσουμε αυτό τον ανταγωνισμό με απαιτήσεις και να μην είμαστε εφησυχασμένοι" επισήμανε ο κ. Παπαναστασίου.
Πρέπει να αφήσουμε να λειτουργήσει η αγορά, είπε, και πρόσθεσε ότι εάν διαπιστωθεί στρέβλωση στην αγορά, τότε θα μπορεί να γίνει ρύθμιση.
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και ενεργειακές κοινότητες
Ο Υπουργός μίλησε και για τη διείσδυση ΑΠΕ στο μίγμα ηλεκτρισμού και είπε μεταξύ άλλων ότι το πρώτο που χρειάζεται είναι αποθήκευση της παραγωγής αυτής, πχ χημική όπως μπαταρίες. Αποφασίσαμε, ανέφερε, ότι θα δημιουργήσουμε κεντρικό σύστημα αποθήκευσης για την ευστάθεια του δικτύου. Επιπρόσθετα είπε ότι μέχρι τέλος του έτους θα υπάρξει σχέδιο για επιχορήγηση μπαταριών για τα σπίτια για να χρησιμοποιείται πίσω το ρεύμα των φωτοβολταϊκών όταν χρειάζεται και να μην δημιουργείται πρόβλημα στο συνολικό δίκτυο.
Για όσους δεν μπορούν να βάλουν φωτοβολταϊκό σύστημα, πχ πολυκατοικίες, είπε ότι θα υπάρχουν ενεργειακές κοινότητες. Το πρώτο που προσπαθούμε να κάνουμε, σημείωσε, είναι στον Κάτω Πύργο Τυλληρίας με επιδότηση της Κομισιόν.
"Θα πάρουμε όλα τα σπίτια που μπορούν να βάλουν φωτοβολταϊκά να τα γεμίσουμε φωτοβολταϊκά κάτω από μια ενεργειακή κοινότητα, το κοινοτικό συμβούλιο, και να δίδεται ρεύμα πίσω σε όλους τους κατοίκους της περιοχής. Ελπίζουμε να είναι δωρεάν τελείως".
Ηλεκτρική διασύνδεση θέλει διαχείριση και όχι ακύρωση
Ο Υπουργός αναφέρθηκε και στην ηλεκτρική διασύνδεση, GSI, λεγοντας ότι είναι ένα ευρωπαϊκό έργο και σημειώνοντας ότι 'δεν μας πέφτει λόγος κατά πόσον είναι βιώσιμο ή όχι". Οτιδήποτε λέμε, συνέχισε, το έργο είναι ευρωπαϊκό, δέχεται 657 εκατ. χρηματοδότηση από την Κομισιόν. Αν θα είμαστε μέτοχοι στο έργο αυτό είναι άλλη απόφαση, ανέφερε ο κ. Παπαναστασίου.
Η ηλεκτρική διασύνδεση, είπε, έχει τρεις προκλήσεις. Η πρώτη είναι η χρηματοδότηση. Εάν το έργο σήμερα υπολογίζεται στα 2 δις ευρώ, η ΕΕ έχει δώσει 657 εκατ. και έδωσε πρόσβαση σε άλλα 100 εκατ. άρα 757 εκατ. ανέφερε, λέγοντας ότι τα υπόλοιπα θα πρέπει να εξευρεθούν από χρηματοδότητες. Η δεύτερη πρόκληση είναι τεχνική καθώς πρόκειται για μια θάλασσα μεταξύ Κύπρου και Κρήτης 892 χιλιομέτρων με βάθος 3 χιλιομέτρων. Η τρίτη πρόκληση είναι γεωπολιτική.
Το θέμα θέλει διαχείριση και όχι ακύρωση έργου, τόνισε ο Υπουργός.
ΑΟΖ και ρεαλιστικά αισιόδοξος στόχος το 2027
Σε σχέση με τις εξελίξεις στην ΑΟΖ, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι τα δύο ώριμα κοιτάσματα στην ΑΟΖ της Κύπρου είναι η Αφροδίτη και ο Κρόνος και ότι και τα δύο βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ο Κρόνος είναι σε ένα είδος επίσπευσης fast track διότι υπάρχουν υποδομές δίπλα, του κοιτάσματος Ζορ της Αιγύπτου, είπε. Η απόσταση, σημείωσε, μεταξύ του Κρόνου και του Ζορ εκεί που είναι οι υποδομές, είναι περίπου 90 χιλιόμετρα και είναι πολύ εύκολη η σύνδεση του κοιτάσματος με τις υποδομές. Είπε ότι συμφώνησαν με την Αίγυπτο την πιο κρίσιμη συμφωνία (συμφωνία φιλοξενούσας χώρας, host government agreement) σύμφωνα με την οποία το αέριο του Κρόνος θα μπει στις υποδομές του Ζορ μετά σε ένα σημείο επεξεργασίας στην Αίγυπτο και από εκεί με ένα αγωγό το αέριο θα μεταφερθεί στην Νταμιέτα για υγροποίηση και εξαγωγή. Η εναλλακτική, είπε, "είναι να ρίξουμε αέριο στην τοπική αγορά της Αιγύπτου εάν το αποφασίσουν τα μέρη". Για το Αφροδίτη είπε ότι η μονάδα που θα καθαρίζει το αέριο θα βρίσκεται πάνω στο κοίτασμα. Ο αγωγός που θα το συνδέει με την ξηρά στην Αίγυπτο (Πορτ Σαΐντ) θα είναι με καθαρό αέριο που θα μπορεί να πάει στην ντόπια αγορά και σε υγροποίηση.
Ερωτηθείς αν θα αρχίσει εξαγωγή το 2027 από τον Κρόνο, ο Υπουργός είπε ότι είναι ένα ρεαλιστικά αισιόδοξο σενάριο και ότι όλα τα μέρη δουλεύουν για το 2027 αλλά σημείωσε ότι είναι ένας στόχος που δεν είναι εύκολος, αλλά «γίνεται η προσπάθεια».
Ο Υπουργός σημείωσε ότι στο Υπουργείο άνοιξαν όλα τα κεφάλαια της ενέργειας που είχαν σταματήσει. Σημείωσε ότι η Κυβέρνηση είναι πελατοκεντρική και την ενδιαφέρει ο τελικός καταναλωτής.
"Για μας ο καταναλωτής είναι σημαντικός, θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε επάρκεια ηλεκτρισμού και σε προσιτές τιμές και κατ' επέκταση να μπορεί η οικονομία μας να μην ζει με επιδοτήσεις, να είναι βιώσιμη από μόνη της μέσα από την παραγωγή, την επιχειρηματικότητα μέσα από τις κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας. Το να μας δίνει ο Μάκης Κεραυνός επιδοτήσεις εγώ δεν το δέχομαι" κατέληξε ο Υπουργός Ενέργειας.
ΚΥΠΕ
