Μια σημαντική οικονομική ανάσα σε πρόσφυγες και μη δίνει η απόφαση της Βουλής για άρση του ΜΕΜΟ (εμπράγματη επιβάρυνση) σε περιουσίες στα κατεχόμενα λόγω δανείων που συνομολογήθηκαν στις ελεύθερες περιοχές και έχουν καταστεί μη εξυπηρετούμενα, με αποτέλεσμα να δεσμευτούν -με εμπράγματη επιβάρυνση- όχι μόνο οι ενυπόθηκες ακίνητες περιουσίες στις ελεύθερες περιοχές, αλλά και στα κατεχόμενα.
Με την πρόταση νόμου του βουλευτή του ΔΗΣΥ Νίκου Γεωργίου, η οποία εγκρίθηκε ομόφωνα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, λύνονται τα χέρια εκατοντάδων προσφύγων δανειοληπτών, οι οποίοι λόγω του ΜΕΜΟ στις περιουσίες τους δεν είχαν τη δυνατότητα να αποταθούν και να αιτηθούν δάνειο από τον Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών. Πλέον, δεν επιτρέπεται η επιβολή «ΜΕΜΟ» σε κατεχόμενες περιουσίες, κάτι το οποίο εμπόδιζε τους πρόσφυγες να υποθηκεύσουν την περιουσία τους με σκοπό να συνάψουν δάνειο με τον Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών.
Στην εξίσωση τα funds
Σύμφωνα με τον Νίκο Γεωργίου, ένας από τους λόγους που κρίθηκε αναγκαία η προώθηση μιας τέτοιας πρότασης αφορά το γεγονός ότι πλέον στο «παιχνίδι» δεν είναι μόνο οι τράπεζες, αλλά και οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, τις οποίες δεν ενδιαφέρει οτιδήποτε άλλο πέρα από την είσπραξη χρημάτων. Η επιβολή του ΜΕΜΟ ανάγκαζε αρκετούς δανειολήπτες να απευθύνονται σε παράνομους κτηματομεσίτες και να πωλούν τις περιουσίες τους στα κατεχόμενα όσο-όσο. Την ίδια ώρα, η Δημοκρατία δεν αναγνωρίζει τις εν λόγω πράξεις αφού είναι παράνομες, αλλά η περιουσία εξαφανίζεται, είτε αναγνωρίζει την παράνομη πράξη η Κυπριακή Δημοκρατία είτε δεν την αναγνωρίζει.
Παύλος Ιωάννου
Μιλώντας στον «Π», ο οικονομολόγος και τέως Χρηματοοικονομικός επίτροπος Παύλος Ιωάννου εξήγησε ότι το ΜΕΜΟ αποτελεί μια εμπράγματη επιβάρυνση πάνω σε ακίνητη περιουσία προς όφελος ενός πιστωτή (τράπεζας ή fund). Η απόφαση για επιβολή ΜΕΜΟ εκδίδεται από δικαστήριο υπό μορφή διατάγματος και ακολουθεί η εγγραφή της εμπράγματης επιβάρυνσης πάνω στην ακίνητη περιουσία του οφειλέτη (επιβολή ΜΕΜΟ στην περιουσία του οφειλέτη). Όταν ο οφειλέτης αδυνατεί να εξοφλήσει ένα χρέος, η υπόθεση οδηγείται στο δικαστήριο και στη συνέχεια εκδίδεται διάταγμα για επιβολή ΜΕΜΟ (εμπράγματη επιβάρυνση) πάνω στην περιουσία. Το ΜΕΜΟ αναγράφεται και πάνω στους τίτλους ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο, γεγονός που καθιστούσε μέχρι πρότινος αδύνατη την όποια προσπάθεια αξιοποίησης των περιουσιών στα κατεχόμενα.
Και μη πρόσφυγες
Ο τέως Χρηματοοικονομικός επίτροπος ανέδειξε την ίδια ώρα άλλη μία παράμετρο, λέγοντας ότι το ΜΕΜΟ που επιβαλλόταν σε ακίνητες περιουσίες στα κατεχόμενα ίσχυε όχι μόνο για πρόσφυγες αλλά και για μη πρόσφυγες οι οποίοι διαθέτουν περιουσίες στα κατεχόμενα. Σύμφωνα με τον Παύλο Ιωάννου, η κατάργηση του ΜΕΜΟ στις κατεχόμενες περιουσίες είναι μια βοηθητική εξέλιξη διότι υπάρχει πολύς κόσμος με μη εξυπηρετούμενα δάνεια ο οποίος δεν ήταν σε θέση να προσφύγει στον Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών για να ζητήσει ένα δάνειο για τα παιδιά του «διότι ο φορέας θα του απαντούσε ότι δεν μπορεί να βάλει υποθήκη την κατεχόμενη ακίνητη περιουσία του λόγω ΜΕΜΟ».
Κληθείς να σχολιάσει εάν με αυτόν τον τρόπο υπάρχει ο κίνδυνος να μπουν οι τράπεζες σε περιπέτειες, ο Παύλος Ιωάννου απάντησε ότι δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα διότι οι τράπεζες αποφεύγουν να αξιολογούν σε μεγάλο βαθμό την περιουσία στα κατεχόμενα.
Μιχάλης Σαρρής
Από την πλευρά του, ο CEO της AstroBank και πρώην υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής, μιλώντας στον «Π», έβαλε θετικό πρόσημο στην άρση του ΜΕΜΟ στις κατεχόμενες περιοχές, λέγοντας ότι η συγκεκριμένη προσέγγιση, ούτως ή άλλως, δεν ήταν πρακτική.
Εξηγώντας τη θέση του, ο Μιχάλης Σαρρής επεσήμανε ότι όπως μια τράπεζα δεν θα αποδεχτεί να παραχωρήσει δάνειο με μια υποθήκη από τα κατεχόμενα, με τον ίδιο τρόπο η επιβολή ΜΕΜΟ σε περιουσίες στα κατεχόμενα δεν προσφέρει οτιδήποτε. Πρόσθεσε ότι ο ίδιος δεν θα ζητούσε να επιβληθεί ΜΕΜΟ σε περιουσίες στα κατεχόμενα, όπως δεν θα έδινε δάνειο με υποθήκη περιουσία στα κατεχόμενα.
Τόνισε, ωστόσο, ότι για τους πρόσφυγες είναι μια σημαντική εξέλιξη διότι μπορούν πλέον να αξιοποιήσουν την άρση του ΜΕΜΟ στις κατεχόμενες περιουσίες τους για να συνάψουν δάνειο με τον Φορέα, λέγοντας ότι είναι άδικο να μην μπορεί ο εκτοπισμένος να αξιοποιήσει την περιουσία του με οποιονδήποτε τρόπο, σε οποιοδήποτε μέρος της Κύπρου. Είναι μια σωστή κίνηση για να «καθαρίσουν» οι περιουσίες στα κατεχόμενα, σημείωσε ο Μιχάλης Σαρρής.
Μάριος Τσιακκής
Με την απαγόρευση της επιβολής ΜΕΜΟ σε κατεχόμενες περιουσίες συμφωνεί και το ΚΕΒΕ, με τον ΓΓ του Επιμελητηρίου Μάριο Τσακκή να στέλνει το μήνυμα, μιλώντας στον «Π», ότι δεν είναι σωστό να μπαίνει ΜΕΜΟ σε κατεχόμενη περιούσια έναντι δάνειων και υποχρεώσεων στις ελεύθερες περιοχές.
