Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες συζητήσεις στο ΑΚΕΛ ενόψει του 24ο Συνέδριού του, το οποίο θα πραγματοποιηθεί το τριήμερο από τις 20 έως και τις 22 Ιουνίου στη Λευκωσία;
Ήδη οι θέσεις του Συνεδρίου βρίσκονται σε μια διαδικασία ώσμωσης στις κομματικές ομάδες, οι οποίες ωστόσο εξακολουθούν να έχουν λειτουργικά προβλήματα τα οποία καθιστούν αμέτοχη την πλειοψηφία των μελών του κόμματος στην εν λόγω διαδικασία.
Δεν θα ήταν υπερβολή να σημειωθεί ότι για το κόμμα η επόμενη περίοδος θα είναι κομβική, όχι απλώς στη σχηματοποίηση των στόχων του, αλλά πιθανώς και στην επιλογή επιβίωσής του ως μαζικό κίνημα πολιτικής δράσης. Στο ΑΚΕΛ είναι συνειδητοποιημένοι επί τούτου. Αισθάνονται το βάρος μιας τέτοιας προοπτικής. Αυτή η αίσθηση της επόμενης ημέρας αποτυπώνεται ως το κυριότερο χαρακτηριστικό των συζητήσεων σήμερα στο κόμμα ενόψει του Συνεδρίου του.
Με βάση τις πληροφορίες που υπάρχουν, αλλά και με τον προσανατολισμό που δίνεται από τις θέσεις που συζητούνται στις κομματικές ομάδες βάσης, ορισμένα στοιχεία είναι κραυγαλέα γιατί αφορούν άμεσα τη δράση του κόμματος ενόψει των βουλευτικών εκλογών. Η ηγεσία του κόμματος επιδίωξε όπως η συνεδριακή διαδικασία εξελιχθεί πριν από τις κρίσιμες εκλογές του ’26, οι οποίες ουδείς το αρνείται ότι θα είναι δύσκολες καθώς θα διεξαχθούν μέσα σε ένα περιβάλλον που δεν είναι καθόλου εύκρατο για το κόμμα.
Αναζητούνται απαντήσεις
Το ΑΚΕΛ ψάχνει απαντήσεις στο Συνέδριό του. Ψάχνει τον τρόπο επαναδραστηριοποίησης του κρίσιμου πυρήνα δράσης του, αναζητεί τη γραμμή πλεύσης του σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για την Κύπρο.
Ένα από τα βασικά σημεία συζητήσεων, ενάμιση μήνα πριν από το Συνέδριο του ΑΚΕΛ, αφορά τη θέση του κόμματος της Αριστεράς στον μεταβαλλόμενο σύγχρονο κόσμο.
• Στις συζητήσεις εξακολουθεί να σημειώνεται ως διέξοδος από το παραδεκτό αδιέξοδο των ιδεολογημάτων που κατατρύχουν το ιδεολογικό περιεχόμενο του κόμματος, η ανάγκη συνέχισης της πρακτικής των συμμαχιών με άλλες ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις με παρόμοιο εύρος δράσης για την υλοποίηση στόχων κοινωνικής συνοχής, αλλά και των κοινωνικών ευαισθησιών του πληθυσμού.
Ωστόσο, ποσώς υπάρχει έστω και ως υπόνοια η αναγκαιότητα μιας ευρύτερης συζήτησης αναφορικά με το περιεχόμενο της σημερινής σύγχρονης Αριστεράς ή οποιαδήποτε νύξη απεγκλωβισμού του κόμματος από τα δογματικά κατάλοιπα τα οποία κατατρύχουν το κόμμα, αν και είναι σαφές ότι θέλει και επιδιώκει να παραμείνει μέτοχος στη μάχη που δίνει η κοινωνία για την επιβίωσή της.
Το ιδεολογικό δόγμα
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέσα από τις συζητήσεις των μελών που συμμετέχουν στον εσωτερικό διάλογο είναι διάχυτη η τάση παραμονής του ιδεολογικού προσανατολισμού του κόμματος. Σημειώνεται ακόμη η απόκλιση θέσεων και αντιλήψεων επί του θέματος οι οποίες στο παρελθόν γινόντουσαν με περισσότερο συχνότητα, παρά τα πενιχρά αποτελέσματα που έδιναν στη ροή του χρόνου. Σήμερα δεν ακούγεται σχεδόν ούτε καν προβληματισμός για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου ιδεολογικού πλαισίου. Το ζήτημα ωστόσο εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να σπρώχνεται συνεχώς κάτω από το χαλί. Αυτό το γνωρίζει η ηγεσία του κόμματος, αλλά δεν θέλει να παραδεχθεί ότι, επί του παρόντος, βρίσκεται εγκλωβισμένη και ίσως στρυμωγμένη από μια σκληρή τάση ιδεολογικού χαρακτήρα, την οποία σε περίπτωση σύγκρουσης δεν θα μπορεί να χειριστεί αποτελεσματικά. Η άποψη ορισμένων εκ της ηγεσίας είναι πως θα είναι βλαπτικό να ανοίξει τώρα μια τέτοια συζήτηση, γιατί θα δημιουργηθούν φυγόκεντρες τάσεις. Την ίδια στιγμή είναι υπαρκτό το δίλημμα αυτές οι φυγόκεντρες τάσεις να υπάρξουν αλλά με διαφορετικά αντανακλαστικά και προς διαφορετικές κατευθύνσεις.
Συμμαχίες
Πέραν των φυσιολογικών ζητημάτων τα οποία τίθενται ως απότοκο της κομματικής πρακτικής και της ευελιξίας που θα πρέπει να έχει το κόμμα, σημαντικός θεωρείται και ο προβληματισμός για τις πολιτικές του συμμαχίες. Είτε αυτές αφορούν τον συντονισμό της δράσης σε ζητήματα, όπως την οικονομία, το Κυπριακό και άλλα κοινωνικά θέματα, είτε αφορά την προοπτική συμμαχιών, ένα ζήτημα το οποίο κυριολεκτικώς καίει το κόμμα.
Στο επικείμενο Συνέδριο αναποφεύκτως θα επιχειρηθεί αξιολόγηση των συμμαχιών του ΑΚΕΛ με άλλες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις με βάση και την τελευταία εμπειρία των προεδρικών του ’23.
Στο κόμμα, πάντως, η σημερινή μορφή της λεγόμενης Κοινωνικής Συμμαχίας αποτελεί μια εξέλιξη και, όπως σημειώνεται, ποιοτική αναβάθμιση προηγουμένων πρακτικών σε μια προσπάθεια να καλυφθεί η ανάγκη για κοινή δράση όμορων δυνάμεων σε σχέση με τις θέσεις καθημερινότητας, αλλά καθ' όλα ανεξάρτητων και αυτόνομων φορέων. Ως στάση και θέση είναι σαφώς ορθή, σημειώνεται, αλλά με βάση τα αποτελέσματα αυτής προσπάθειας δεν φαίνεται να εδραιώνεται μια ισότιμη προσέγγιση από τη στιγμή κατά την οποία το ΑΚΕΛ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει αυτές τις κοινωνικές δυνάμεις ως ένα συμπλήρωμα κομματικής δράσης με τάσεις επιβολής θέσεων και απόψεων της πλειοψηφίας. Όπως σημειώνεται, η πολιτική αυτή ισοπεδώνει οποιαδήποτε τάση ήθελε να εκφράζεται από δυνητικούς συμμάχους του κόμματος και τους αντιμετωπίζει ως μονάδες χωρίς οργανωτική συνοχή. Αυτή ωστόσο η μορφή συμμαχίας δεν εξυπηρετεί τους πραγματικούς στόχους διεύρυνσης της επιρροής του κόμματος πέραν από το κομματικό περίβλημα. Το οποίο συνεχίζει να μικραίνει με επικίνδυνους ρυθμούς.
Η εκτίμηση του κόμματος είναι «πως στην εποχή της έλευσης της συντήρησης, της ακροδεξιάς λαίλαπας και των φαινόμενων απαξίωσης των ιδεολογιών και της πολιτικής, υποχρεώνεται το κόμμα να απευθύνεται εντονότερα σε ευρύτερους χώρους». Μια σωστή προσέγγιση, η οποία ωστόσο παραμένει θεωρητική από τη στιγμή κατά την οποία η ηγεσία του ΑΚΕΛ δεν φρόντισε ή δεν τόλμησε να αποφύγει τα τετριμμένα και τις πρακτικές του παρελθόντος.
Το 24ο Συνέδριο του ΑΚΕΛ, το οποίο είναι εκλογικό, εκ των πραγμάτων θα απασχολήσει το εύρος των όποιων συμμαχιών του κόμματος. Όχι μόνο για τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές, αλλά και τις προεδρικές του ’28. Το εύρος και η κρισιμότητα των αποφάσεων εξαρτώνται βεβαίως από το αποτέλεσμα της πιο κοντινής ημερολογιακά εκλογικής διαδικασίας, εκείνης των βουλευτικών εκλογών.