«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποστηρίξει και συνεχίζει να υποστηρίζει μια σειρά από έργα οικοδόμησης εμπιστοσύνης», δήλωσε η Προσωπική Απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, σε συνέντευξη στην τ/κ εφημερίδα Kıbrıs Postası, επισημαίνοντας ότι οι δύο ηγέτες θα αποφασίσουν το πώς και με ποια μορφή θα συμμετάσχει η ΕΕ στη διαδικασία. Τόνισε παράλληλα ότι και το Ηνωμένο Βασίλειο υποστηρίζει πλήρως τη διαδικασία και επεσήμανε τη σημασία του διαλόγου μεταξύ των δύο ηγετών, λέγοντας ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να πειστούν οι άνθρωποι του νησιού ότι διαδικασία μπορεί να παράγει συγκεκριμένα και θετικά αποτελέσματα για όλους.
Αύριο θα δημοσιευτεί στην εφημερίδα Πολίτης αποκλειστική συνέντευξη της Προσωπικής Απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στον διευθυντή της εφημερίδας Διονύση Διονύσιου.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης που έδωσε η κ. Ολγκίν στην τ/κ εφημερίδα Kıbrıs Postası:
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες υπενθύμισε στη δήλωσή του την περασμένη εβδομάδα ότι στη Γενεύη συμφωνήθηκαν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που έχουν τη δυνατότητα να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη μεταξύ των μερών, και δήλωσε ότι «περαιτέρω θετικά βήματα θα μπορούσαν να είναι πιθανά» στην επικείμενη σύνοδο κορυφής της Νέας Υόρκης, εάν και τα δύο μέρη παραμείνουν προσηλωμένα στη διαδικασία. Με βάση τις πρόσφατες επαφές σας με τα μέρη, πιστεύετε ότι και τα δύο μέρη είναι αποφασισμένα να προωθήσουν τη διαδικασία;
Ήρθα στην Κύπρο σε μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας για την περιοχή στο σύνολό της. Δεδομένης της γεωγραφικής θέσης του νησιού, αυτό είναι ένα γεγονός που όλοι οι Κύπριοι μπορούν εύκολα να κατανοήσουν. Παρά αυτή την επιδεινούμενη περιφερειακή εικόνα, το έργο που έχουν επιτελέσει οι ηγέτες από την εκτεταμένη άτυπη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη τον περασμένο Μάρτιο προσφέρει μια αχτίδα ελπίδας.
Από τον Μάρτιο έχει σημειωθεί πρόοδος σε ορισμένα από τα έξι σημεία που συμφωνήθηκαν στη Γενεύη. Η Τεχνική Επιτροπή Νεολαίας έχει συσταθεί και λειτουργεί, η συμφωνία για την ανακαίνιση των νεκροταφείων έχει αρχίσει να εφαρμόζεται, αρκετές σημαντικές περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες βρίσκονται υπό εξέταση. Ωστόσο, απαιτούνται ακόμη σημαντικές προσπάθειες για την εφαρμογή των άλλων σημείων που συμφωνήθηκαν τον Μάρτιο.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μου, θα συνεργαστώ ενεργά με τους ηγέτες και τις ομάδες τους για τη διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων επί των εκκρεμών ζητημάτων και τον εντοπισμό νέων πιθανών τομέων για κοινή εργασία. Η συνάντηση στη Νέα Υόρκη θα προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία για να αξιολογηθεί η πρόοδος στα έξι σημεία που έχουν συμφωνηθεί μέχρι σήμερα, να αντιμετωπιστούν τα εναπομείναντα εμπόδια και να καθοριστεί μια νέα και πιο φιλόδοξη ατζέντα για την οποία και οι δύο πλευρές μπορούν να εργαστούν τους επόμενους μήνες.
Τελικά, αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι η βελτίωση της ζωής των ανθρώπων μέσω της εφαρμογής των συμφωνηθέντων μέτρων. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να πειστούν οι άνθρωποι ότι ο διάλογος μεταξύ των ηγετών μπορεί να παράγει απτά και θετικά αποτελέσματα για όλους. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για το πιο δύσκολο έργο της γεφύρωσης του χάσματος μεταξύ των μερών και της επίτευξης μιας βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό. Αν οι ηγέτες συνειδητοποιήσουν ότι μια λύση ωφελεί όλους τους ανθρώπους, θα βρουν τρόπο. Η προσεκτική ακρόαση των απόψεων και των προσδοκιών των νέων και στις δύο πλευρές σχετικά με το μέλλον της Κύπρου μπορεί να αποτελέσει κλειδί σε αυτό το πλαίσιο.
Πραγματοποιήσατε μια σειρά συναντήσεων στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα, μεταξύ άλλων με ονόματα όπως ο Johannes Hahn και ο António Costa. Ενώ η τουρκική πλευρά έχει εκφράσει τη δυσφορία της για την εμπλοκή της ΕΕ στη διαδικασία του Κυπριακού, είναι σαφές ότι οι επαφές σας δεν είναι απλώς συμβολικές. Πώς πιστεύετε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να συμβάλει εποικοδομητικά στη διαδικασία; Και ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να ενθαρρυνθεί η αλλαγή της στάσης της τουρκικής πλευράς στο θέμα;
Είχα παραγωγικές συναντήσεις στο Λονδίνο και στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα. Προκειμένου να υποστηριχθούν οι προσπάθειες των ηγετών, είναι ζωτικής σημασίας να συμμετέχουν βασικοί περιφερειακοί και διεθνείς παράγοντες. Ως εγγυήτρια δύναμη, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι πλήρως δεσμευμένο να στηρίξει τις προσπάθειες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ και σχεδιάζει να συμμετάσχει εκ νέου ενεργά στη διευρυμένη άτυπη συνάντηση στη Νέα Υόρκη το επόμενο διάστημα.
Όπως γνωρίζετε, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποστηρίξει και συνεχίζει να υποστηρίζει μια σειρά από έργα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στα οποία έχουν συμφωνήσει οι Τούρκοι και οι Έλληνες ηγέτες. Παραδείγματα περιλαμβάνουν το έργο των 13 τεχνικών επιτροπών, την Επιτροπή Αγνοουμένων και έργα όπως η δικοινοτική μονάδα επεξεργασίας λυμάτων στη Μια Μηλιά. Πολλά από αυτά τα έργα που συμφωνήθηκαν από τους ηγέτες δεν θα ήταν εφικτά χωρίς την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στους προηγούμενους γύρους διαπραγματεύσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών. Αυτή η συμμετοχή βασίστηκε σε σαφείς και συνοπτικές μεθόδους που είχαν προσεκτικά διαπραγματευτεί και συμφωνηθεί μεταξύ των τότε ηγετών. Όπως και στο παρελθόν, το πώς και με ποια μορφή θα συμμετάσχει η ΕΕ στη διαδικασία θα αποφασιστεί από κοινού από τους ηγέτες. Ο κ. Hahn έχει λάβει εντολή από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και γνωρίζουμε ότι εξετάζει τα επόμενα βήματά του. Ωστόσο, δεν θα ήταν σωστό να μιλήσω εκ μέρους του για τα δικά του σχέδια.
Στο νότο, οι αγωγές που έχουν κατατεθεί κατά των κατασκευών σε ελληνοκυπριακές ιδιοκτησίες στο βορρά έχουν έρθει πρόσφατα στο προσκήνιο της ατζέντας. Ενώ η τουρκοκυπριακή πλευρά υποστηρίζει ότι αυτές οι προσπάθειες της ελληνοκυπριακής πλευράς δηλητηριάζουν τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης δηλώνει ότι η δικαιοσύνη λειτουργεί ανεξάρτητα. Ποια πιστεύετε ότι είναι η γενικότερη επίπτωση αυτών των αγωγών στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού; Μήπως η στάση της τουρκοκυπριακής πλευράς να αναδεικνύει το θέμα αυτό σε κάθε συνάντηση ενέχει τον κίνδυνο να παρεμποδίσει τη συζήτηση των πραγματικών ζητημάτων;
Το περιουσιακό ζήτημα ήταν πάντα ένα από τα σημαντικότερα θέματα στους προηγούμενους γύρους διαπραγματεύσεων. Το θέμα αυτό έχει μεγάλη σημασία για πολλούς ανθρώπους και στις δύο πλευρές για πολύ ευαίσθητους και κατανοητούς λόγους. Οι πρόσφατες εξελίξεις στο θέμα αυτό αποκαλύπτουν για άλλη μια φορά τις αρνητικές συνέπειες της απουσίας μιας επίσημης διαδικασίας διαπραγμάτευσης για τη διευθέτηση. Θα πρέπει επίσης να προσθέσω ότι το περιουσιακό ζήτημα μπορεί να αντιμετωπιστεί πλήρως μόνο μέσω ολοκληρωμένων πολιτικών διαπραγματεύσεων σε επίπεδο ηγετών. Δυστυχώς, δεν υπάρχει «σύντομη» λύση σε αυτό το πολύπλοκο και κρίσιμο ζήτημα.
Είχατε επίσης επαφές στην Αθήνα και την Άγκυρα τον περασμένο μήνα. Οι σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ των δύο εγγυητριών χωρών, της Ελλάδας και της Τουρκίας, είχαν τη δυνατότητα να έχουν θετικό αντίκτυπο στο Κυπριακό. Ωστόσο, φαίνεται ότι και οι δύο χώρες προτιμούν να αφήνουν το Κυπριακό σε δεύτερη μοίρα στις διμερείς τους σχέσεις. Πιστεύετε ότι η κατάσταση αυτή μπορεί να αλλάξει στο εγγύς μέλλον; Πιστεύετε ότι θα μπορούσε να υπάρξει αλλαγή στη στάση της Τουρκίας, ειδικά μετά τις εκλογές στο βορρά, και ότι αυτή θα μπορούσε να εξελιχθεί σε θετική κατεύθυνση;
Η σταδιακή βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχει θετικό αντίκτυπο στην περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα. Αυτό δεν πρέπει να υποτιμάται ούτε να θεωρείται δεδομένο. Η πολιτική βούληση και η αποφασιστικότητα που επέδειξαν ο Πρόεδρος Ερντογάν και ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης θα πρέπει να επαινεθούν. Οι προσπάθειές τους έχουν θετικό αντίκτυπο στο Κυπριακό: Όταν και οι δύο εγγυήτριες χώρες αντιμετωπίζουν διμερή ζητήματα μέσω διαλόγου, αυτό συμβάλλει θετικά στη σταθερότητα του νησιού. Αυτές οι εξελίξεις έχουν επιτρέψει στην Αθήνα και την Άγκυρα να υποστηρίξουν εποικοδομητικά τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ μετά την διευρυμένη άτυπη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάρτιο.
