H Κύπρος δεν έχει ακόμη υποβάλει επίσημη αίτηση για οικονομική στήριξη λόγω της μεγάλης πυρκαγιάς στην ορεινή Λεμεσό, αλλά αυτό «είναι απολύτως φυσιολογικό και αποτελεί τη συνήθη πρακτική», δήλωσε στον «Π» Ευρωπαίος αξιωματούχος, εξηγώντας ότι τα περιθώρια για κάτι τέτοιο υπάρχουν ακόμα. Συνεπώς, η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και οι αρμόδιες Αρχές θα πρέπει να κινηθούν τάχιστα, ούτως ώστε να μην εξαντληθεί το προβλεπόμενο χρονοδιαγράμμα που λήγει στα μέσα του Οκτωβρίου, για να μπορέσει να αμβλυνθεί ο οικονομικός αντίκτυπος των πυρκαγιών.
}Η διαδικασία
Η διαδικασία ένταξης στο Ταμείο Αλληλεγγύης ξεκινά συνήθως με τεχνικές, μη δημόσιες ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των εθνικών Αρχών. Αυτές επικεντρώνονται στην προετοιμασία των αιτήσεων, την αποτίμηση των ζημιών και τη διασφάλιση ότι πληρούνται τα αυστηρά κριτήρια.
Όπως εξήγησε ο αξιωματούχος της ΕΕ στον «Π», σύμφωνα με τον κανονισμό του ΤΑΕΕ, μπορεί να ζητηθεί βοήθεια από κράτος μέλος σε περιπτώσεις όπου οι φυσικές καταστροφές πληρούν συγκεκριμένα όρια για τις ζημίες που έχουν προκληθεί, τόσο οι μεγάλες όσο και οι περιφερειακές.
Πρόσθεσε πως, οι αιτήσεις για το ΤΑΕΕ πρέπει να λαμβάνουν υπόψη διάφορες πτυχές. Δηλαδή, ανέφερε ο αξιωματούχος, σε περίπτωση «μεγάλης καταστροφής» η συνολική άμεση ζημιά υπερβαίνει τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε τιμές 2011 ή το 0,6% του ΑΕΠ του πληγέντος κράτους, εγκρίνεται όποιο από τα δύο είναι χαμηλότερο. Ενώ σε περίπτωση «περιφερειακής καταστροφής», η συνολική άμεση ζημιά υπερβαίνει το 1,5% του περιφερειακού ΑΕΠ (σε επίπεδο NUTS2).
Πέραν από τα οικονομικά όρια, λαμβάνεται επίσης υπόψη ο τύπος του φυσικού φαινομένου. Όπως αποσαφήνισε ο αξιωματούχος της ΕΕ, οι αιτήσεις για το ΤΑΕΕ πρέπει να περιλαμβάνουν λεπτομερή εκτίμηση ζημιών και άλλες πληροφορίες για την αξιολόγηση που θα κληθεί να πράξει στη συνέχεια η Κομισιόν.
Σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας του Ταμείου Αλληλεγγύης, τα κράτη μέλη που επιθυμούν να ενεργοποιήσουν το ταμείο πρέπει να υποβάλουν αίτηση εντός 12 εβδομάδων από την ημερομηνία της πρώτης ζημιάς. Στη δική μας περίπτωση, της φονικής πυρκαγιάς της 23ης Ιουλίου, η προθεσμία για την ολοκληρωτική υποβολή της αίτησης λήγει στα μέσα του Οκτωβρίου. «Είναι μία αρκετά περίπλοκη διαδικασία που απαιτεί χρόνο και σε αρκετές περιπτώσεις τα κράτη υποβάλλουν την αίτησή τους την τελευταία ημέρα της προθεσμίας», εξήγησε ο αξιωματούχος.
Στήριξε πολλά κράτη
Το ΤΑΕΕ έχει στηρίξει οικονομικά αρκετά κράτη μέλη κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Για παράδειγμα, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Ιταλία το 2016-17, η μεσογειακή χώρα έλαβε πέραν του 1 δισ.ευρώ από το ΤΑΕΕ για την αποκατάσταση κατοικιών, υποδομών και πολιτιστικών μνημείων. Παράλληλα, το 2020 η Ελλάδα εξασφάλισε 21,6 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των ζημιών που προκάλεσε ο κυκλώνας «Ιανός» σε Θεσσαλία και Ιόνια Νησιά. Το 2021, η Γερμανία έλαβε πάνω από 600 εκατ. ευρώ έπειτα από τις φονικές πλημμύρες που έπληξαν τη Ρηνανία και άφησαν πίσω τους νεκρούς και δισεκατομμύρια ζημιές.
