Η Ευρώπη έκανε «κράτηση» για εμβόλιο

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίζει να επενδύει στις προαγορές και στις συμφωνίες με εταιρείες που αναπτύσσουν εμβόλια για τον κορωνοϊό, καθώς την περασμένη εβδομάδα ολοκλήρωσε και τις προκαταρκτικές συζητήσεις με τη γερμανική εταιρεία CureVac με τελικό στόχο την προαγορά 225 εκατομμυρίων δόσεων.

Η συμφωνία έρχεται να προστεθεί στην κατάληξη σε συμφωνία με τη βρετανική - σουηδική AstraZeneca η οποία έχει αναλάβει τις έρευνες σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, για προαγορά 300 εκατ. δόσεων.

[rml_read_more]

Όπως ανέφερε η επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου, η συμφωνία συμβάλλει «στην αύξηση των πιθανοτήτων να βρούμε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο» - με άλλα λόγια η ΕΕ ποντάρει σε πολλαπλές εταιρείες έτσι ώστε να έχει εξαρχής πιο γρήγορη πρόσβαση σε όσες θεραπείες και φάρμακα αποδώσουν.

Διαφορετικές επιλογές

Η θεραπεία που προωθεί η CureVac αξιοποιεί νέες τεχνολογίες χρησιμοποιώντας το mRNA. Η εταιρεία έχει αξιοποιήσει δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ύψους 75 εκατ. για την ανάπτυξη και την παραγωγή εμβολίων, περιλαμβανομένου και για τη νόσο Covid-19.

Το εμβόλιο AZD1222 της AstraZeneca βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ανάπτυξης και εκκρεμεί η ολοκλήρωση των ελέγχων ασφάλειας, αλλά και αποτελεσματικότητας. Όπως διευκρινίζει σε επίσημη ανακοίνωση η εταιρεία, όλα τα κράτη μέλη θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο εμβόλιο και θα μπορούν να ανακατευθύνουν δόσεις σε άλλα κράτη μέλη, ανάλογα με τις ανάγκες.

Η Κομισιόν έχει συμφωνήσει για την αγορά 300 εκατομμυρίων δόσεων, με την επιλογή αγοράς ακόμα 100 εκατομμυρίων, του εμβολίου AZD1222, εκ μέρους των κρατών μελών με χρηματοδότηση μέσω του ειδικού μέσου στήριξης έκτακτης ανάγκης που έχει δημιουργήσει η ΕΕ.

Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη συμφωνία προαγοράς. Όπως έχει γράψει ο «Π», η ΕΕ είχε μέχρι πρόσφατα ολοκληρώσει τις προκαταρκτικές διαπραγματεύσεις με τη γαλλική εταιρεία Sanofi για αγορά 300 εκατ. δόσεων, ενώ συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις με τις εταιρείες Pfizer (ΗΠΑ) και Biontech (Γερμανία). Η ΕΕ έχει επίσης προχωρήσει σε διερευνητικές συνομιλίες με την Johnson and Johnson για αγορά 200 εκατ. δόσεων και δυνατότητα αγοράς ακόμα 200 εκατομμυρίων, και με την CureVac για αγορά 225 εκατ. δόσεων.

Ανάλογα με ανάγκες

Τα εμβόλια, όταν είναι έτοιμα, θα διανεμηθούν κατ’ αρχάς σε χώρες και περιοχές με μεγαλύτερες ανάγκες, όπως ανακοίνωσαν η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου. Όπως είχε γράψει ο «Π», οι Βρυξέλλες συντονίζονται με τα κράτη μέλη για καθορισμό των αναγκών σε κάθε χώρα ώστε να διατεθούν εμβόλια πρώτα στις ευπαθείς ομάδες.

Η ΕΕ φιλοδοξεί μέσω της στρατηγικής για τα εμβόλια να συμβάλει στη διάθεση εμβολίων και σε άλλες χώρες, με την κ. Φον ντερ Λάιεν να σημειώνει πως στόχος των Βρυξελλών είναι να διασφαλιστεί ότι τα εμβόλια που θα αναπτυχθούν θα είναι διαθέσιμα «για τους Ευρωπαίους πολίτες καθώς και για τους εταίρους μας αλλού στον κόσμο».

Τέλη του 2020

Σύμφωνα με δηλώσεις του διευθυντή της AstraZeneca Πασκάλ Σοριό, στόχος είναι οι πρώτες δόσεις του εμβολίου να είναι διαθέσιμες περί τα τέλη του 2020.

Τα αποτελέσματα της πρώτης και της δεύτερης φάσης δοκιμών δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Lancet» τον περασμένο Ιούλιο και δείχνουν πως το AZD1222 ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα απέναντι στον κορωνοϊό. Την ίδια στιγμή συνεχίζονται σε προχωρημένο στάδιο οι κλινικές δοκιμές στη Βρετανία και τη Βραζιλία, και ακόμα μια δοκιμή βρίσκεται σε εξέλιξη στη Νότιο Αφρική. Επίσης σχεδιάζονται δοκιμές στις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και τη Ρωσία.

Η εταιρεία βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις και με τις κυβερνήσεις της Ρωσίας, της Νοτίου Κορέας, της Ιαπωνίας, της Κίνας και της Βραζιλίας και άλλων χωρών της Νοτίου Αμερικής. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, εφόσον προχωρήσουν όλες οι συμφωνίες υπάρχει η δυνατότητα διάθεσης μέχρι 3 δισ. δόσεων του εμβολίου παγκόσμια.

Επιπτώσεις και ευθύνες

Αντιδράσεις από ειδικούς στο Βέλγιο έχει προκαλέσει εν τω μεταξύ το αίτημα της AstraZeneca να φέρει ευθύνη για πιθανές παρενέργειες του εμβολίου, σύμφωνα με την «Brussels Times». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το αίτημα θεωρείται ασυνήθιστο από τους ειδικούς στη χώρα.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Ιατρικού Δικαίου Στεφάν Κάλενς του Καθολικού Πανεπιστημίου του Λεβέν, η αποποίηση ευθύνης είναι μια προσέγγιση που συνήθως απαντάται στις ΗΠΑ και είναι ξένη για την ΕΕ. Ο Τιερί Βανσβιβέλτ, καθηγητής Ιατρικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Αμβέρσας επεσήμανε πως υπάρχουν ευρωπαϊκές νομοθεσίες όσον αφορά την ευθύνη για τις παρενέργειες ενός προϊόντος τις οποίες δεν μπορεί να παραγνωρίσει καμία εταιρεία.

Πάντως το Reuters μεταδίδει ότι αξιωματούχος της AstraZeneca επιβεβαιώνει πως οι πλείστες χώρες με τις οποίες έχουν υπογραφεί συμφωνίες έχουν εισακούσει το αίτημα της εταιρείας, όμως δεν διευκρίνισε ποιες. Σημείωσε πως η AstraZeneca δεν μπορεί να αναλάβει τέτοια ευθύνη, ενώ οι κυβερνήσεις είναι έτοιμες να αναλάβουν το ρίσκο για λόγους εθνικού συμφέροντος.

Όπως σημείωσαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που μίλησαν στο Reuters, το θέμα της ευθύνης είναι ένα από τα δυσκολότερα στις συνεχείς διαπραγματεύσεις μεταξύ της Κομισιόν και των εταιρειών.