Καθίσαμε πολύ σε εκείνα τα τραπέζια

Σε θυμάμαι φίλε μου. Αυτά που μου είπες πριν από χρόνια. Σε ένα μικρό αλλά σικάτο εστιατόριο της γειτονιάς. Καθίσαμε πολύ σε εκείνα τα τραπέζια και συζητήσαμε πολύ. Τι είχες πει; «Είστε σε λάθος δρόμο, δεν ξέρετε να βγάζετε το φίδι από την τρύπα». Το ξέρω, το μέρος όπου θέλαμε να φτάσουμε ήταν το ίδιο, όμως βαδίζαμε από διαφορετικούς δρόμους. Ακόμα και αν δεν μπορούν να φτάσουν σε διαφορετικά μέρη όσοι βαδίζουν τον ίδιο δρόμο, θα μπορούσαν να φτάσουν στο ίδιο μέρος όσοι βάδιζαν διαφορετικό δρόμο. Κατά τη γνώμη σου, «θέλει μαεστρία και όχι αντριλίκι να χτυπήσεις το χέρι σου στο μαχαίρι». Ενώ εγώ πίστευα ότι είμαστε σύγχρονοι σκλάβοι. Οι αφέντες το αντιλαμβάνονταν αυτό, όμως δυστυχώς οι σκλάβοι δεν αντιλαμβάνονταν ότι ήταν σκλάβοι. Μας έβαζαν να παλεύουμε σε μιαν αρένα μέχρι θανάτου και το παρακολουθούσαν αυτό με απόλαυση από τις εξέδρες. Αυτό το νησί σαν να ήταν ένα τεράστιο Κολοσσαίο. Ανυπομονούσα να τραβήξω στην αρένα όσους βρίσκονταν στις εξέδρες και να χτυπηθώ μαζί τους. Ήταν αγέρωχοι σαν τοτέμ. Μόνο με προκλήσεις και προπαγάνδα θα μπορούσε να σπάσει η περηφάνια του Καίσαρά μας. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος για να τον κατεβάσουμε στην αρένα. Στη ζώνη του υπήρχε ένα όπλο, ενώ στα χέρια μας μόνο ένα στυλό. Θα χτυπιόμασταν σε άνισες συνθήκες. Δεχόμουν. Κατέβηκαν μια φορά στην αρένα. Δεν ξανακατέβηκαν. Δεν τόλμησαν ξανά να χτυπηθούν πρόσωπο με πρόσωπο. Δεν κατέστη δυνατόν να σώσουμε τους δούλους από το να χτυπηθούν μεταξύ τους. Εσείς τι κάνατε; Πέρασαν τόσα χρόνια από τότε. Καταφέρατε να βγάλετε το φίδι από την τρύπα;

[rml_read_more]

Καθίσαμε πολύ σε εκείνα τα τραπέζια και μιλήσαμε πολύ. Σε εκείνα τα τραπέζια μου είπαν και κάτι που δεν μπόρεσα να ξεχάσω ποτέ: «Εσείς ρισκάρατε να πεθάνετε, όμως δεν ρισκάρατε να σκοτώσετε»! Πολύ σωστά! Ένα βράδυ τα μεσάνυχτα ήρθε στην πόρτα μας. Ξέραμε ποιος ήταν, τι ήταν. Πάλι όμως ανοίξαμε την πόρτα. Μόλις μπήκε μέσα σήκωσε τα χέρια του στον αέρα σαν να παραδιδόταν. «Αν θέλετε ψάξτε με», είπε. Δεν τον ψάξαμε. Μιλήσαμε. Προσπαθούσε να μας εξηγήσει ότι δεν ήταν αναίμακτη ακόμα και η επανάσταση του Γκάντι. Δεν ήταν κάποιος δικός μας. Γιατί προσπαθούσε να κεντρίσει σώνει και καλά τα δολοφονικά μας αισθήματα και να μας προκαλέσει;

Εκείνα τα τραπέζια. Εκείνα τα τραπέζια του καπηλειού και της ταβέρνας. Τα τραπέζια των συγκεντρώσεων. Τα τραπέζια όπου δόθηκαν διαταγές για δολοφονίες. Τα τραπέζια όπου μοιράστηκε το πλιάτσικο. Τα τραπέζια που γκρεμίστηκαν όταν δεν κατέστη δυνατόν να μοιραστεί το πλιάτσικο. Ήμασταν σε μια ταβέρνα. Είχε θαυμάσια μουσική με μπουζούκι. Το μπουζούκι έπαιζε στην καρδιά το συρτάκι. Χόρευαν στην πίστα. Ένας Ελληνοκύπριος τον οποίο γνώρισα πρόσφατα μου έλεγε «πεθαίνω για εσένα». Συγκινήθηκα πολύ. Δεν θέλω να πεθάνει κανένας για εμένα. Έλληνες και Τούρκοι ήμασταν αδέλφια. Και αυτό μας ήταν αρκετό. Κανείς ούτε να πεθαίνει για κανέναν πρέπει, ούτε να σκοτώνει για κανέναν. Ξαφνικά το αντιλήφθηκα. Στην οθόνη του κινητού τηλεφώνου του υπήρχε μια φωτογραφία του Γρίβα. Στεναχωρήθηκα. Μακάρι να ήταν ο Αυξεντίου.

Καθίσαμε πολύ σε εκείνα τα τραπέζια και μιλήσαμε πολύ. Συζητήσαμε πολύ. Είπαμε ο ένας στον άλλο πολλά ανέκδοτα. Τραγουδήσαμε μαζί. Ενώσαμε τις καρδιές μας. Και κάποτε πικραθήκαμε ο ένας με τον άλλον. Υπήρξαν πολλά πράγματα που μας προκάλεσαν απογοήτευση. Με κάποιους συμφιλιωθήκαμε, με κάποιους άλλους δεν μπορέσαμε να συμφιλιωθούμε ποτέ ξανά. Ενώ θέλαμε να πληθύνουμε, μειωθήκαμε. «Το τραπέζι ήταν τραπέζι τελικά ε;», είπαμε. Βάλαμε εκεί όλα όσα είχε βάλει ο ποιητής. Βάλαμε τη χαρά μας. Βάλαμε τη θλίψη μας. Βάλαμε τον καημό μας. Βάλαμε τις μέρες που περιμένουμε. Βάλαμε τον Μακάριο και την ΕΟΚΑ, τον Ντενκτάς και την ΤΜΤ. Κάποιους τους αγαπούσαμε, κάποιους δεν τους αγαπούσαμε, τους βάλαμε και αυτούς. Ο στρατηγός Ντε Γκολ είχε πει «Η Γαλλία είναι Σαρτρ». Τον βάλαμε και αυτόν. Βάλαμε τον Τζον Κένεντι, τον Ρόμπερτ Κένεντι, τον Μάλκολμ Χ και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Βάλαμε τα νεκρά παιδιά που ξεβράστηκαν στην ακτή σαν νεκρά ψάρια. Βάλαμε τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Σαντάμ. Βάλαμε τα όνειρα και τις αγάπες μας. Βάλαμε τη μυρωδιά του χώματος μετά από τη βροχή. Βάλαμε τους πίνακες των Βαν Γκονγκ και Ρέμπραντ, τον Ζορμπά του Θεοδωράκη, την ταινία «Ρεμπέτικο» του Κώστα Φέρρη.

Καθίσαμε πολύ σε εκείνα τα τραπέζια. Τα τραπέζια ήταν γερά. Έμοιαζαν με χοντρή εγκυκλοπαίδεια. Αν κάποιος ρωτούσε για εμάς, μας έβρισκε σε εκείνα τα τραπέζια. Αυτός ο δρόμος ήταν μακρύς και στενός.