Όταν πρόκειται για την ΑΤΑ, το αναλογικό πνεύμα που τις ορίζει είναι άδικο. Όλοι όσοι είναι αρκετά προνομιούχοι και οι συμβάσεις τους προνοούν τιμαριθμική αναπροσαρμογή στον μισθό τους, θα πάρουν αύξηση 1,25% για τον πληθωρισμό του 2024. Για όσους έχουν περισσότερο ανάγκη, τους χαμηλόμισθους και τους χαμηλοσυνταξιούχους δηλαδή, η μηνιαία αύξηση αντιστοιχεί όσο στοιχίζει μια κυπριακή πίτα με σουβλάκια. Για όσους το έχουν λιγότερο ανάγκη, τους κρατικούς αξιωματούχους, τους γενικούς διευθυντές των υπουργείων και τους δικαστές, το ποσό πιθανότατα ξεπερνά τα 100 ευρώ τον μήνα. Για τη μεγάλη πλειοψηφία των ιδιωτικών υπαλλήλων, η συζήτηση δεν έχει νόημα, καθώς δεν λαμβάνουν ΑΤΑ. Αν αυτό δεν είναι άδικο και αν επιμένουμε πως το δίκαιο είναι ο τιμάριθμος να πρέπει να δίνεται αναλογικά, τότε λυπάμαι, αλλά οι λέξεις έχουν χάσει τη σημασία τους.
Το μόνο σίγουρο είναι πως η ΑΤΑ από κοινωνικό εργαλείο έχει καταστεί (όχι μόνο από αυτήν την κυβέρνηση) μηχανισμός διαιώνισης των ανισοτήτων και η πιο εξόφθαλμη οικονομική ενίσχυση των πλουσίων από τους φτωχούς. Είναι επείγον να αντικατασταθεί άμεσα με κάτι άλλο. Θα μπορούσε να γίνει και αλλίως; Θα μπορούσε η ΑΤΑ να δίνεται σε όλους με βάση τον βασικό μισθό ή έστω τον διάμεσο; Αν, για παράδειγμα, στον διάμεσο μισθό αναλογούν 20 ευρώ, να πάρουν όλοι αυτό το ποσό. Είτε πρόκειται για οικιακές βοηθούς και χαμηλοσυνταξιούχους, είτε πρόκειται για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους δικαστές του Ανωτάτου. Ποιος, όμως, θα τολμήσει να «φορέσει στη γάτα το κουδούνι»; Σίγουρα όχι οι κρατικοί αξιωματούχοι, ούτε βέβαια και οι υψηλόμισθοί τεχνοκράτες που τους πλαισιώνουν. Θέλει τρομερή ενσυναίσθηση και θάρρος να προτείνεις κάτι δίκαιο που αντιστρατεύεται τα οικονομικά σου συμφέροντα και αλλά, και αυτά των ανθρώπων που σε περιστοιχίζουν.
Είναι ωστόσο και θέμα εξουσίας. Στα μεσανατολίτικά μυαλά μας, ο καθένας πρέπει ξέρει τη θέση του, αλλά και ποιος κρατάει την πίτα και το μαχαίρι. Ας μην ξεχνάμε πως η δημοκρατία μας δεν ήταν αποτέλεσμα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και μετεξέλιξη της φιλελευθερης δημοκρατίας. Είναι δοτή και εισαγόμενη, όπως και σε όλη την υπόλοιπη Μέση Ανατολή. Η ανάγκη μας για ασφάλεια και η σχέση μας με την Ελλάδα μας έφεραν στην ΕΕ και όχι η γεωγραφία μας. Με αυτές τις νοοτροπίες ωστόσο, κινδυνεύουμε μέσα από τη στασιμότητα και την αποτυχία μας να προσαρμοστούμε και να μετεξελιχθούμε να «ξυπνήσουμε» μια μέρα και να είμαστε μια δημοκρατία Μέσης Ανατολής και όχι Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα μεσανατολίτικο πολίτευμα που θα έχει στο κέντρο του τη φυλή, την κάστα, τους ομόθρησκους ή την οικογένεια και τους φίλους του εμίρη, του δικτάτορα ή του εκλεγμένου ηγέτη και όσους το υπηρετούν. Ελλειμματικές δημοκρατίες στην καλύτερη, καθεστώτα ή μοναρχίες στη χειρότερη. Κοινό χαρακτηριστικό τους ο αυταρχισμός και ο στόχος της διατήρησης, αν όχι η αύξηση των υπερπρονομοίων των ελίτ που κυβερνούν. Δεν λέω πως η ΑΤΑ θα καταργήσει τη δημοκρατία μας. Ωστόσο, η λογική που είναι δομημένη σήμερα, έχει τις ρίζες της σε αυτή τη νοοτροπία. Το ότι αυτό παρουσιάζεται ως κοινωνική κατάκτηση, είναι απλώς εμπαιγμός της κοινής λογικής.
Στο ίδιο πνεύμα και οι οριζόντιες αυξήσεις στους συνταξιούχους. Ναι, όταν πρόκειται για αυξήσεις, αυτές πρέπει να είναι οριζόντιες. Ωστόσο, στην πραγματικότητα πρόκειται για πλεονάσματα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ως τέτοια θα έπρεπε να φτάσει σε αυτούς που τα έχουν περισσότερο ανάγκη, ακόμη και αν αυτό δεν γινόταν στη μορφή των αυξήσεων και αν αυτό σημαίνει να δούμε ξανά πώς δίνονται αυξήσεις, τότε πρέπει συνολικά η πολιτική ηγεσία να το χειριστεί. Τουλάχιστον να βρει τον τρόπο να αφήσει έξω από τις αυξήσεις τους πολυσυνταξιούχος, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να αφήσει έξω όλους όσους λαμβάνουν σύνταξη κρατικού αξιωματούχου. Ίσως αυτό να είναι και ο μόνος τρόπος για να βελτιώσουν την κακή εικόνα που συνολικά έχει το πολιτικό κατεστημένο στη χώρα.
