Όταν βρισκόμαστε σε περισυλλογή, μόνοι με τον εαυτό μας, τότε έχουμε τις καλύτερες των προθέσεων όσον αφορά τη συμπεριφορά και τη στάση μας απέναντι στους άλλους. Θα είμαστε καταδεκτικοί, έτοιμοι να βοηθήσουμε όταν μας χρειαστούν, θα δείχνουμε κατανόηση στις αδυναμίες των άλλων. Δεν θα πικραίνουμε κανέναν, δεν θα κακολογούμε, δεν θα παραβιάζουμε τα δικαιώματα των άλλων, δεν θα ρυπαίνουμε το περιβάλλον που επηρεάζει όλους μας. Γενικά έχουμε όλη την καλή διάθεση να είμαστε σωστοί και να ενεργούμε πάντοτε με γνώμονα το μυαλό και τη συνείδηση. Αλλά όταν έρθει η ώρα των έργων, μικροσυμφέροντα, υπολογισμοί και μικροεγωισμοί δεν μας αφήνουν να προχωρήσουμε στις αποφάσεις μας, δεν μπορούμε να τις κάνουμε πράξη, «να σ’ εμποδίζουν ευτελείς συνήθειες/και μικροπρέπειες κι αδιαφορίες», όπως λέει ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Και τότε μένει μια γεύση πικρή, αφού διαπιστώνουμε ότι στην πράξη δύσκολα υλοποιούνται οι καλές προθέσεις. Δυστυχώς μέσα στη φθορά της καθημερινότητας έχουμε φτάσει στο σημείο να μην συνειδητοποιούμε ότι παραβιάζουμε τις αρχές που έχουμε θέσει εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας, να θεωρούμε αυτό ως κανονικότητα και να μην μας ενοχλεί το ότι λειτουργούμε αντίθετα με τα πιστεύω μας.
Η ζωή σε κάθε μας βήμα είναι μια συνεχής πάλη ανάμεσα στις καλοπροαίρετες σκέψεις μας και στις ενέργειες στις οποίες τελικά προβαίνουμε. Πολλές φορές σ’ αυτή την πάλη βγαίνει νικητής η καλή πρόθεση και τότε ο άνθρωπος βρίσκεται σε ισορροπία και γαλήνη με τον εαυτό του. Στις περιπτώσεις που για οποιονδήποτε λόγο κάνουμε άλλα από αυτά που θα θέλαμε, τότε μας κυριαρχεί μια αδιόρατη θλίψη. Αυτό, θα 'λεγα, είναι μάλλον υγιές φαινόμενο γιατί έστω και εκ των υστέρων συνειδητοποιούμε τι έπρεπε ή τι δεν έπρεπε να κάνουμε.
Εκεί που η κατάσταση πάσχει και πλέον αποτελεί απάτη και διαφθορά είναι όταν η διάσταση λόγων και έργων είναι αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής. Αυτό αφορά όσους διατυπώνουν απόψεις ή δίνουν υποσχέσεις που γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι δεν πρόκειται να υλοποιήσουν. Αυτή είναι δυστυχώς η προσφιλής πρακτική των περισσότερων πολιτικών στην προσπάθειά τους να υποκλέψουν τις ψήφους του λαού και να αναρριχηθούν στην εξουσία. Δίνουν υποσχέσεις ελαφρά τη καρδία για να ικανοποιήσουν πρόσκαιρες σκοπιμότητες και δεν νοιάζονται αν θα προκύψουν εμπόδια για την υλοποίησή τους. Παρ' όλο που μερικοί το κάνουν συστηματικά και ο κόσμος το ξέρει, εντούτοις όλοι έχουμε υποστεί έναν πολιτικό μιθριδατισμό (εθισμό στα δηλητήρια) και αντιμετωπίζουμε αυτά τα φαινόμενα όχι μόνον αδιάφορα αλλά και τα ανεχόμαστε να επαναλαμβάνονται. Το φαινόμενο παρατηρείται και σε πολλούς «πατριώτες», που εκφράζουν πύρινες αγωνιστικές θέσεις από τον καναπέ αλλά φρόντισαν να απαλλάξουν τα παιδιά τους από τη στρατιωτική θητεία. Ή ακόμη όταν αγορεύουν, για να τονίσουν την ελληνικότητά τους, μετατρέπονται σε διαπρύσιους κήρυκες των ελληνοχριστιανικών ιδεωδών αλλά τα παιδιά τους φοιτούν στην Αγγλική Σχολή ή άλλα αγγλόφωνα σχολεία. Η πιο συνηθισμένη περίπτωση διάστασης λόγων και έργων αφορά τους απλούς πολίτες που, στην προσπάθειά τους να επιτύχουν συγκεκριμένο όφελος, δεν διστάζουν να προβούν σε ενέργειες αντίθετες με τα πιστεύω και τις διακηρύξεις τους. Αυτό παραπέμπει στις γνωστές «εξυπηρετήσεις» των πολιτικών που χρησιμοποιώντας την εξουσία του αξιώματός τους για ίδιον όφελος εκμαυλίζουν τις συνειδήσεις των πολιτών.
Ιδιαίτερο κεφάλαιο εξόφθαλμης διάστασης λόγων και έργων αφορά, μερικούς τουλάχιστον, ανθρώπους της Εκκλησίας όπως ιερείς, ιεράρχες και θεολόγους. Ενώ από άμβωνος κηρύττουν συστηματικά την ανυπέρβλητη ηθική διδασκαλία του Χριστιανισμού, ο βίος και οι πράξεις τους κάθε άλλο παρά συνάδουν με τη διδασκαλία τους. Έτσι μερικούς χαρακτηρίζει η πονηριά, η καχυποψία, η φιλοχρηματία. Ενώ διδάσκεται η απλότητα και η λιτότητα με παραδείγματα την ασκητική ζωή των αγίων, μερικοί από τους ιεράρχες ζουν μέσα στον πλούτο, τα πολυτελή αυτοκίνητα και τα χρυσοποίκιλτα άμφια. Και επειδή ο κόσμος συγχύζει τη θρησκεία με τους εκπροσώπους της Εκκλησίας, τότε η πίστη του κλονίζεται.
Το φαινόμενο εξηγείται μερικώς αν υποθέσουμε ότι κάποιοι από αυτούς θεωρούν την αποστολή τους σαν βιοποριστικό επάγγελμα και ό,τι κάνουν στις εκκλησίες το κάνουν μηχανικά σαν μέρος της δουλειάς τους.
