Το 1975 ζητήθηκε από τον Άρθουρ Μίλερ να γράψει στο περιοδικό New York για τη χρονιά του 1949. Ο τίτλος του άρθρου του ήταν «The year it came apart». Ξεκίνησε το άρθρο γράφοντας αυτό: «Μια εποχή μπορεί να ειπωθεί ότι τελειώνει όταν οι βασικές της αυταπάτες εξαντλούνται… Άρχισε μια υποχώρηση από την παλιά εμπιστοσύνη στη λογική την ίδια. Τίποτα πλέον δεν μπορούσε να είναι όπως φαινόταν… Ένα είδος πολιτικού σουρεαλισμού άρχισε να χορεύει μέσα στα ερείπια αυτού που σχεδόν υπήρξε ένας υπέροχα ηθικός και λογικός κόσμος. Ολόκληρος ο τόπος γινόταν απάνθρωπος, όχι μόνο επειδή ένας ασυνήθιστος φόβος εξαπλωνόταν τόσο γρήγορα, αλλά περισσότερο επειδή κανείς δεν ήθελε να παραδεχτεί ότι φοβόταν». (Μίλερ 1974: 30, 32, 36).
Καταγράφω το πιο πάνω για να το συνδέσω με τα γεγονότα της εποχής μας. Τόσο εντός Κύπρου όσο και εκτός! Στην Κύπρο αυτή τη στιγμή ζούμε ακόμα μια αυταπάτη. Είναι βέβαια, απ’ ό,τι φαίνεται, το στοίχημα αυτής της κυβέρνησης να δημιουργεί και να συντηρεί αυταπάτες. Είναι η στρατηγική του Νίκου Χριστοδουλίδη, για να βγάλει αλώβητος την πενταετία. Οι αλήθειες βέβαια, όπως πάντα, απέχουν από την αυταπάτη και η κοινωνία αρνείται να αποδεχτεί τη λογική της αυταπάτης, κάτι που καταγράφεται και σε όλες στις δημοσκοπήσεις. Η κοινωνία ξέρει ποια είναι η αλήθεια. Ξέρει επίσης και τι είναι η αυταπάτη. Και γι' αυτό δεν δέχεται να της πλασάρει η κυβέρνηση κάθε «κάλπικη δεκάρα».
Οι σκληρές πραγματικότητες της καθημερινότητας προσγειώνουν τον καθένα μας αλλά διατηρούμε την κριτική σκέψη ώστε να συγκρίνουμε αυτό που βιώνουμε με αυτό που μας σερβίρεται από την κυβέρνηση. Παρόλες τις αντιστάσεις της κυπριακής κοινωνίας η δημοκρατία στον τόπο μας διαβρώνεται καθημερινά. Εξαιτίας των συσσωρευμένων εξουσιών στο πρόσωπο του Προέδρου, έχουν υποχωρήσει ακόμα περισσότερο οι θεσμοί. Πολλοί υπάλληλοι στην κρατική μηχανή συζητούν για το πώς έπαψαν να υπάρχουν ακόμα και τα προσχήματα. Εχθρικές μετακινήσεις διευθυντών και υψηλά ιστάμενων, πίσω από τις οποίες κυριαρχούν οι θεωρίες συνωμοσίας και ότι αυτοί οι συγκεκριμένοι δεν δούλεψαν για την εκλογή Χριστοδουλίδη το 2023. Προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων μέσα σε μια νύχτα από Α8 βρέθηκαν σε Α15 γιατί ανήκουν στους αυλικούς. Νέοι διορισμοί από το πουθενά χωρίς να προηγηθούν και ακολουθηθούν διαδικασίες. Με αποκορύφωμα αυτόν τον διορισμό που είδαμε πρόσφατα να διατυμπανίζεται στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία στη Γενεύη στη θέση επιστημονικού συνεργάτη. Ένα άτομο που είχε απασχολήσει τον τόπο για την εμμονή του να κτιστεί ο Ακάμας.
Όλα αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι ο Πρόεδρος συνειδητά ή ασυνείδητα υποσκάπτει τους θεσμούς. Θεωρεί τον εαυτό του ως τον μοναδικό που μπορεί να αποφασίζει και να εκτελεί. Και εδώ, δίχως να βλέπω ιδιαίτερες ομοιότητες μεταξύ του Νίκου Χριστοδουλίδη και του Ντόναλντ Τραμπ αλλά, μέσα σε ένα κλίμα τραμπισμού, παγκόσμιας αναταραχής και γενικότερης αμφισβήτησης των θεσμών και της ίδιας της δημοκρατίας, επιτρέψτε μου κάποιους παραλληλισμούς με το φαινόμενο Τραμπ.
Ο Τραμπ επιχειρεί να ανατρέψει τους θεσμούς. Είναι αυταπόδεικτο. Δημιουργεί ένα καθεστώς προσωποκεντρικό στην άσκηση της εξουσίας. Αξιοποιώντας τη δύναμη της χώρας του θεωρεί ότι μπορεί να αποφασίζει για το μέλλον ολόκληρου του πλανήτη, τοποθετώντας σε κρίσιμες θέσεις ανθρώπους που δεν εκτιμούν ούτε σέβονται τη δημοκρατία, τις αξίες και τις αρχές του δυτικού κόσμου. Ανθρώπους που τα μετρούν όλα στον βωμό του κέρδους. Χωρίς αμφιβολία μιλάμε για μια κυνική και αυταρχική προσέγγιση που προσωπικά αμφιβάλλω ότι θα φέρει τα αποτελέσματα που προσδοκούν ο Τραμπ και οι άνθρωποί του. Η δημοκρατία κινδυνεύει. Η ακροδεξιά του Τραμπ απειλεί το διεθνές δίκαιο και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η μεγάλη μου έκπληξη είναι οι αναρτήσεις στην πατρίδα μας ανθρώπων που επικροτούν τη συνεργασία του Τραμπ με τον Πούτιν. Δυο αυταρχικών και αδίστακτων ηγετών που επιχειρούν κατά τη δική τους κρίση και εμμονή να επανακαθορίσουν τα σύνορα του κόσμου. Μπορεί η ΕΕ να έχει ελλείψεις και να δυσκολεύεται να διαχειριστεί αυτές τις εξελίξεις αλλά είναι απαράδεκτο λαοί όπως τον δικό μας να θεωρούν ότι ο Τραμπ με τον Πούτιν μπορούν να αποφασίσουν την έκβαση του ουκρανικού ζητήματος. Με την ίδια λογική αν έρθει ο Τραμπ και αποφασίσει την έκβαση του Κυπριακού, αναγνωρίζοντας την «τουρκική δημοκρατία της βορείου Κύπρου» και λέγοντας ότι η κατεχομένη γη μας είναι πλέον τουρκική, θα μας άρεσε;
Γνωρίζω ότι οι αυταπάτες εξυπηρετούν την επιβίωση, αλλά μόνον οι αλήθειες διαμορφώνουν στέρεο μέλλον για τον κάθε λαό!
