Του Στέφανου Ευριπίδου
Ζούμε στην εποχή της άφθονης πληροφορίας. Αλλά τι σημασία έχει αυτό, όταν στέκεσαι έξω από το σπίτι σου, με το λάστιχο στο χέρι, κοιτώντας μια πύρινη κόλαση να κατεβαίνει από το βουνό προς το μέρος σου; Ποιο το νόημα μέσα σε όλο αυτόν τον θόρυβο καθημερινά ενός SMS για το ΜΟΤ ή μιας υπενθύμισης για τις εκπτώσεις, όταν η ζωή κρέμεται από μια κλωστή, όταν είσαι μόνος και περικυκλωμένος από φλόγες;
Κανείς δεν καταλαβαίνει πραγματικά τη μυρωδιά και τη γεύση του φόβου, μέχρι να τον βιώσει. Είναι δύσκολο να το συλλάβεις, στη «χρυσή» εποχή πληροφόρησης, πώς οι κάτοικοι των ορεινών χωριών της Λεμεσού και της Πάφου αφέθηκαν μόνοι να αντιμετωπίσουν τις μαινόμενες φωτιές. Γιατί δεν είχαν πρόσβαση σε άμεση και επίσημη ενημέρωση. Πώς το 2025 ο συναγερμός ήρθε από τις καμπάνες;
Προς ποια κατεύθυνση πήγαιναν οι φωτιές; Τι έπρεπε να κάνουν; Έμεναν για να σώσουν το σπίτι, τη δουλειά, τις αναμνήσεις τους; Ή έτρεχαν για να σώσουν τη ζωή τους; Και ποια φωνή εμπιστεύονταν όταν έπρεπε να εκκενώσουν, ποιον δρόμο έπαιρναν; Αν το παιδί τους βρισκόταν στην κατασκήνωση στην πληγείσα περιοχή, έτρεχαν μέσα στην κόλαση για να το βρουν;
Δεν είναι η πρώτη φορά που μετράμε νεκρούς με τέτοιο τρόπο. Ζούμε και σε μια χώρα, που θερμαίνεται σχεδόν δύο φορές πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Οι πυρκαγιές -είτε προέρχονται από κακόβουλες ενέργειες είτε όχι- θα συνεχίσουν να είναι μέρος της ζωής μας. Όπως και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Αρκεί να ρωτήσετε τους επιστήμονες του κλίματος. Και μετά είναι και η γεωγραφία μας - ανάμεσα σε δύο τεκτονικές πλάκες. Ζώνη σεισμικής δραστηριότητας.
Δεν είναι αστείο. Υπάρχει τεχνολογία για την εφαρμογή ενός Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης που να ειδοποιεί άμεσα οποιονδήποτε έχει κινητό τηλέφωνο, εντός συγκεκριμένης περιοχής κινδύνου, με επίσημες οδηγίες για το πώς να παραμείνει ασφαλής… και μάλιστα σε πολλαπλές γλώσσες. Δυστυχώς, όμως, για άλλη μια φορά η διαδικασία προσφορών κόλλησε στις προσφυγές.
Οι άνθρωποι που ήρθαν αντιμέτωποι με τις φλόγες δεν έλαβαν επίσημη ενημέρωση για το τι να κάνουν ή πού να πάνε εκτός από εκείνους που ήταν σε επαφή με τους κοινοτάρχες. Για τους υπόλοιπους, δεν υπήρχαν οδηγίες και έπρεπε να αποφασίσουν πότε να τρέξουν και προς τα πού. Για δύο, αποδείχθηκε μοιραίο.
Η ιστοσελίδα της Πολιτικής Άμυνας δεν είχε καμία ενημέρωση. Οι λογαριασμοί στα Κοινωνικά Δίκτυα το ίδιο. Η ιστοσελίδα της Πυροσβεστικής δεν είχε ενημερώσεις. Ο λογαριασμός της στο Facebook, με αρκετούς followers, είχε μια ανάρτηση το πρωί της Τετάρτης για τον κίνδυνο πυρκαγιών λόγω υψηλών θερμοκρασιών. Η επόμενη ανάρτηση ήρθε το απόγευμα της Παρασκευής… Και η Πυροσβεστική δεν διαθέτει λογαριασμό στο «X». Η ιστοσελίδα της Αστυνομίας δεν είχε ανακοινώσεις όταν ξέσπασαν οι φωτιές, αν και χρησιμοποίησε το Facebook για ενημερώσεις και το «X» για να κάνει retweet τις αναρτήσεις του εκπροσώπου Τύπου της Πυροσβεστικής από τον προσωπικό του λογαριασμό.
Η λιγοστή πληροφόρηση ήταν στα ελληνικά. Παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού, όπου τουρίστες επισκέπτονται όχι μόνο τις ακτές αλλά και τα πανέμορφα κρασοχώρια της Κύπρου. Και τι γίνεται με τους χιλιάδες ξένους που καλωσορίζουμε στις ακτές μας, για να αγοράσουν ακίνητα, και να χτίσουν νέες ζωές στη χώρα μας;
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Στατιστικής Υπηρεσίας, η απογραφή του 2021 έδειξε ότι ένας στους πέντε κατοίκους δηλώνει ως κύρια μια ξένη γλώσσα, σχεδόν 200.000 άτομα. Αν ληφθεί υπόψη και η εισροή προσφύγων πολέμου από τότε, το ποσοστό πιθανόν να είναι ένας στους τέσσερις. Μπορεί στην Κύπρο να μην υπάρχει Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης, αλλά από όλες τις ανακοινώσεις που έγιναν από τους αρμόδιους φορείς το κρίσιμο πρώτο 24ωρο, πού ήταν οι άλλες γλώσσες; αγγλικά, ρωσικά, αραβικά, ρουμανικά, βουλγαρικά, ινδικά, φιλιππινέζικα, σινχαλέζικα, ουκρανικά, γεωργιανά, νεπαλέζικα, γαλλικά, βιετναμέζικα, γερμανικά, κινεζικά, πολωνικά, τουρκικά, περσικά, αρμενικά; Αυτές είναι οι γλώσσες που καταγράφηκαν στην τελευταία απογραφή. Ούτε καν αγγλικά…
Η ίδια απογραφή αναφέρει ότι στην ύπαιθρο των επαρχιών Λεμεσού και Πάφου ζουν περίπου 26.000 άτομα τα οποία έχουν ως πρώτη γλώσσα κάποια άλλη εκτός της ελληνικής.
Για το καλό όλων μας, και με το μυαλό στην επόμενη μεγάλη καταστροφή, ήρθε η ώρα να επικοινωνούμε ουσιαστικά, ή αλλιώς, καθόλου.
