Tης Νίκης Λαζαρίδου*
Όταν μιλάμε για σωστή συμπεριφορά οδήγησης, αναφερόμαστε σε μια συλλογή άγραφων οδικών κανόνων και επομένως δεν επιβάλλονται από τον νόμο. Οι συμπεριφορές αυτές συχνά εμπίπτουν στην κατηγορία των θεμάτων οδήγησης που ανήκουν στη «γκρίζα ζώνη». Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα ζήτημα των τρόπων συμπεριφοράς. Ας ερευνήσουμε σε γενικές γραμμές την οδηγική εθιμοτυπία:
Είσοδος και έξοδος
Η τέχνη του να «αφήνεις κάποιον να μπει» από μία πάροδο που δεν υπάρχουν φώτα τροχαίας στον κύριο δρόμο είναι μια αποδεκτή αμφίδρομη διαδικασία. Κάποιος (τελικά) αποφασίζει όταν είναι σε αρκετά καλή διάθεση να σας αφήσει να περάσετε, να σας αφήσει να μπείτε στη ροή της κυκλοφορίας, οπότε εσείς οφείλετε να προσφέρετε ένα φιλικό χαιρετισμό σε αντάλλαγμα. Είναι μια αβρότητα που οφείλουμε να εκτιμήσουμε. Αυτή είναι η εθιμοτυπία της οδήγησης, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι κανένα από τα δύο μέρη της διαδικασίας δεν απαιτείται από τον νόμο. Απλά είναι θέμα στοιχειώδους ευγένειας. Αν ο καθένας αφήνει να μπει ένα αυτοκίνητο σε διασταυρώσεις και εισόδους σε κύριο δρόμο (όπου είναι δυνατόν), θα τα πάμε όλοι μια χαρά. Πιστεύω οι Κύπριοι οδηγοί μπορεί να μην βαθμολογούνται άριστα σ' αυτό τον τομέα αλλά σίγουρα «λίαν καλώς»!
Οδηγώντας σε δρόμο με σταθμευμένα αυτοκίνητα
Όλοι μας θα έπρεπε να γνωρίζουμε ότι όταν οδηγούμε σε δρόμο με σταθμευμένα αυτοκίνητα, την προτεραιότητα έχει ο οδηγός του οποίου η πλευρά του δρόμου είναι ελεύθερη. Συμβαίνει αυτό πάντα; Με μια λέξη, όχι. Πολλοί οδηγοί πιστεύουν ότι πατώντας το πόδι τους στο γκάζι και φτάνοντας πρώτοι στην «προβληματική περιοχή» αυτόματα τους δίνει το δικαίωμα της προτεραιότητας, αφήνοντας εσάς να κάνετε το λογικότερο και να σταματήσετε. Επίσης, σε ανηφόρες, το όχημα που κατευθύνεται προς τα πάνω έχει προτεραιότητα σε έναν κόσμο άψογης εθιμοτυπίας.
Συγχωνεύσεις λωρίδων όπου δεν τηρείται η σειρά
Δεν υπάρχει τίποτα πιο απογοητευτικό για να μην πω αγενές. Συχνά λόγω επισκευών των δρόμων κυρίως στους αυτοκινητόδρομους, οι δύο λωρίδες να γίνονται μία για ένα διάστημα. Κάνετε το «σωστό» - μπαίνετε γρήγορα στην ουρά της αριστερής λωρίδας για να στρίψετε, μόνο και μόνο για να δείτε άλλους αγενείς οδηγούς να σας προσπερνούν στα δεξιά, ελπίζοντας να συγχωνευθούν την τελευταία στιγμή.
Επιβράδυνση λόγω της περιέργειας κάποιων: μια κυπριακή παθογένεια
Αυτό δεν είναι σχεδόν καθόλου θέμα εθιμοτυπίας, αλλά περισσότερο θέμα ευπρέπειας. Όλοι μας έχουμε καθίσει σε ένα μποτιλιάρισμα για να αρχίσουμε να κινούμαστε ξανά, συνειδητοποιώντας ότι το μόνο πράγμα που προκαλεί το πρόβλημα είναι οι οδηγοί που κόβουν ταχύτητα για να χαζέψουν τις σκηνές ατυχημάτων στην άλλη πλευρά του δρόμου! Μάλιστα, μια τέτοια σκηνή δεν είναι σπάνια στην Κύπρο και δεν δικαιολογείται με κανένα τρόπο. Εκτός από την επίδειξη περιφρόνησης για την αυξανόμενη ουρά των οδηγών πίσω σας είναι και δείγμα αναισθησίας προς τους εμπλεκόμενους στο περιστατικό.
Αναβόσβημα τα φώτων σας και ο δείκτης κυκλοφορίας
Ενώ η επίσημη θέση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) σχετικά με το αναβόσβημα των φώτων λέει ότι πρέπει να γίνεται μόνο για να ενημερώνουμε τους άλλους χρήστες του δρόμου ότι είμαστε εκεί - οι σιωπηλοί νόμοι της εθιμοτυπίας μας βλέπουν να τα χρησιμοποιούμε διαφορετικά. Ίσως λέμε «ευχαριστώ», «παρακαλώ» ή πιο προβληματικά «προχωρήστε». Χρησιμοποιείτε πάντοτε τον δείκτη κυκλοφορίας (indicator) όταν αλλάζετε λωρίδα ή όταν θα στρίψετε. Αυτό βοηθάει τους άλλους οδηγούς και συντείνει σημαντικά στην ασφάλεια όλων μας. Δυστυχώς, στην Κύπρο πάρα πολλοί οδηγοί ή βαριούνται ή θεωρούν περιττή τη χρήση του δείκτη κυκλοφορίας.
Υπερβολικός ζήλος στην κόρνα
Στην Κύπρο είμαστε στην πραγματικότητα συγκριτικά συγκρατημένη ομάδα όσον αφορά το κορνάρισμα (έχετε πάει ποτέ στην Αίγυπτο;). Αλλά ακόμη υπολειπόμαστε αρκετά από αυτό που θεωρείται καλή εθιμοτυπία.
Οι κόρνες πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο όταν κάποιος έχει οδηγική συμπεριφορά που αγγίζει τα όρια του πραγματικά επικίνδυνου, και μόνο τότε θα πρέπει να είναι ένα γρήγορο χτύπημα. Διαρκές κορνάρισμα θεωρείται εξαιρετικά εχθρικό, ενώ ο ΚΟΚ υπαγορεύει ότι δεν επιτρέπεται η χρήση κόρνας σε κατοικημένες περιοχές τη νύχτα.
Υπομονή στα φώτα τροχαίας
Ας είμαστε ειλικρινείς. Το άτομο μπροστά σας που δεν έχει ακόμη παρατηρήσει ότι τα φώτα είναι πράσινα, δύσκολα το κάνει επίτηδες. Ναι, είναι απογοητευτικό -ιδιαίτερα αν κοιτάζει το τηλέφωνό του (παράνομα) ή γυρίζει για να φωνάξει στα παιδιά του στο πίσω μέρος- και είναι ένα κλασικό παράδειγμα κακής εθιμοτυπίας. Αλλά εξίσου, το αδιάκοπο κορνάρισμα, οι φωνές, ακόμη και σε ορισμένες περιπτώσεις το να βγείτε από το αυτοκίνητό σας για να χειρονομήσετε, δεν είναι η σωστή απάντηση. Κρατήστε τα πράγματα σε μια προοπτική. Η καθυστέρηση είναι απίθανο να επηρεάσει πάρα πολύ τη μέρα σας, είναι καιρός να πάρετε το πάνω χέρι και να δείξετε κατανόηση.
Μουσική στη διαπασών
Όλοι έχουμε γελάσει με τον οδηγό που σέρνεται στον κεντρικό δρόμο του χωριού με κατεβασμένα παράθυρα του αυτοκινήτου του, έχοντας τη μουσική στη διαπασών. Κακή εθιμοτυπία, σίγουρα, αλλά και δυνητικά επικίνδυνη - ας πούμε για παράδειγμα αν εμποδίζει έναν διερχόμενο μαθητή να ακούσει ένα άλλο όχημα που πλησιάζει. Η συνήθης τιμωρία για την αναπαραγωγή επιθετικά δυνατής μουσικής είναι μια προφορική προειδοποίηση, οπότε και πάλι αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από το «δικαστήριο εθιμοτυπίας».
Μηχανές αυτοκινήτων που βρυχώνται
Για ορισμένους οδηγούς, κυρίως νεαρούς, το να ακούνε τον «πραγματικό ήχο» του κινητήρα τους είναι πιο σημαντικό από το να σέβονται την ηρεμία των άλλων χρηστών του δρόμου (ή και των κατοίκων του σπιτιού ή θαμώνες εστιατορίων). Είναι δυνατόν να αφαιρέσετε τον σιγαστήρα από την εξάτμιση προκαλώντας πιο δυνατό ήχο, μια πρακτική που ακολουθείται από ένα μικρό τμήμα των πιο επιδεικτικών οδηγών στην Κύπρο. Αυτό, εκτός που είναι παραβίαση της εθιμοτυπίας της οδήγησης είναι και παράνομο - η Αστυνομία θα πρέπει να σταματά και να ερευνά οποιοδήποτε όχημα υποπτεύεται ότι η εξάτμισή του έχει τροποποιηθεί παράνομα για να γίνει πιο θορυβώδης.
*Σύμβουλου savoir vivre
